die de toneelstukken schreef en regisseerde, en die gewoonlijk aan de retoricale
bezigheden op de bijeenkomsten leiding gaf. Emplooi was er voor hem zeker bij
De Wijngaerdrancke; mogelijk contracteerde men voor de spelen met iemand die
ook ten behoeve van andere kamers werkte
Wel vindt men duidelijke bepalingen ten aanzien van koningsverkiezing en ko
ningsfeest: jaarlijks werd namelijk tussen nieuwjaarsdag en driekoningen om een
koning geloot; in de situatie die het oudste reglement gekend heeft, gaat men ver
volgens op driekoningendag gezamenlijk 'in de hoogmisse met den koning ter
oblatien', de koning voorop, prins en deken volgen' met alle de gildebroeders.
Het koningsfeest heeft plaats op een nader vast te stellen zondag voor vasten
avond; allen moeten daar komen en met de koning vrolijk wezen. Prins en deken
bieden hem en het gezelschap een presentspel of esbattement aan; daartegenover
staat 's konings verplichting een 'let' (lid) schapevlees te schenken (in B: 'een vier-
del schaapen vleesch, ofte een vette gans, waardig zijnde 5 schellingen 8 groote'),
waarmee hij vrij gaat van alle kosten. Wenst hij breder uit te halen, bijv. door
'eenige parcheelen wildbraad te schenken, of wijn' dan is daarvoor toestemming
nodig van prins en deken (in B ook van de gewone leden).
Beker met de gegraveerde tekst: 'In Godts name is Iesus ons patroon - der Wyngaertrancke.
Binnen Capelle, 1686'
Foto: Chr. Dekker
Behalve dit jaarlijkse gelegenheidsspel - en incidentele present-of tafelspelen'voor
het hof van den priester of bruidegom' (zo het hun belieft) (25) - kende men het
spel van sinne. Het wordt slechts eenmaal genoemd (in A); het stond dan ook niet
in verband met gebeurtenissen in het kamerleven. De bepalingen regelen de to
neelactiviteiten in algemene zin: de financiering (eenpariglijk bijdragen van alle
leden in de kosten, ook als de kamer wordt uitgenodigd 'om eenige toneelen te
speelen, om prijs, en daar iemand geliefde te trekken'): verplichting om een rol
31
