De vogelaar
Gierzwaluwen
Groede
Korte berichten
(column)
Emmy de Koeijer
Nestkasten Gierzwaluw
opgewaardeerd
Ook ditmaal weer een rijke verscheidenheid aan zaken die het afgelopen kwar
taal, en soms al veel langer, spelen binnen de vereniging. Ook onderwerpen die
slechts zijdelings de vereniging betreffen, kunt u hier aantreffen.
In Wikipedia wordt aan het woord voge
laar de volgende uitleg gegeven: iemand
die vogelen als hobby heeft (vogelkijkers-
iemand die beroepshalve vogels vangt,
bijvoorbeeld met netten of lijmstokken-
Vogelaar (geschut), geschut van begin 15de
eeuw waarmee men stenen kogels van
maximaal 24 cm kon verschieten.
Het van Dale woordenboek heeft een iets
sympathiekere definitie: vogelvanger of
liefhebber van vogels. Wat hier niet bij
staat, er zijn veel meer mannen dan vrou
wen vogelaar, maar dat even terzijde.
In deze column wil ik me richten op de
allerlaatste definitie, de liefhebber van
vogels. Maar liefhebber kan ook weer ver
deeld worden in een aantal categorieën.
Je hebt de liefhebber die zoveel mogelijk
soorten wil zien. Deze liefhebber laat alles
uit zijn handen vallen, springt in de auto
en rijdt zo maar 300 km om ergens in een
tuin de Geelkoptroepiaal (bestaat echt, is
al een keer in Nederland in 1982 gezien) te
spotten EN heel belangrijk de vogel ook te
fotograferen. Het wrange is dat hierdoor de
vogel in kwestie het ook wel eens niet over
leeft. Door al hun "liefde" en enthousiasme
wordt de liefhebber wel eens te opdringe
rig. Dit soort liefhebber is niet perse een
natuurliefhebber, in tegenstelling tot de
volgende vogelaar.
Dat is vaak een waarnemer, hij of zij is vaak
in de natuur te vinden en geniet daar ook
van. Goed herkenbaar aan de praktische
buitenkleding en de verrekijker rond de
nek. Altijd de oren gespitst, direct reage
rend en de verrekijker erbij pakkend om te
kijken wat er vliegt, zit of zwemt. Vele van
deze waarnemers zijn ook vrijwilliger, zij
zetten zich op alle mogelijke manieren in.
Door vogels te tellen, aantallen te registre
ren, gebieden te beschermen, oude data
te digitaliseren, vogelkasten te maken etc.
Kortom een soort die gekoesterd moet
worden. Zij brengen vaak ook met liefde en
plezier hun kennis over aan de laatste soort
liefhebber.
Deze liefhebber zal zich niet snel vogelaar
noemen maar is het in feite wel. De tuin of
balkon wordt ingericht als vogelparadijs,
vaak ligt een verrekijker binnen handbe
reik en soms ook een notitieblokje, dit om
de soorten te noteren. De volgende stap
voor deze liefhebber is "stage" lopen bij
de waarnemer en voorzichtige stapjes
zetten als vrijwilliger. Maar oh oh, wat is dit
moeilijk. Voor de waarnemer is elk geluid
te herleiden naar de juiste vogel. Daar sta
je dan als "stagiaire", al die vogels fluiten,
roepen, tsjilpen, zingen en krassen tegelijk.
Als ze dit nu eens keurig om de beurt
zouden doen dan kan je het misschien ook
leren, maar daar houden ze geen rekening
mee. De gewone geluiden zoals mus, duif,
merel (die laat zich meestal ook keurig zien)
en mees zijn niet moeilijk dus die hoor je er
steeds bovenuit.
Na twee zomers herken ik nu de Tjiftjaf
(zou wel heel erg zijn als dat nog niet was
gelukt) en ik geloof dat ik intussen ook de
Zwartkop herken. Maar dit is wel een twij
felgeval, dit weet ik pas over enkele weken
wanneer hij weer terug is.
Leden van de vogelwerkgroep bekomme
ren zich al tientallen jaren over de Gier
zwaluwen die hun nesten bouwen in de
voorheen Lutherse Kerk in de Molenstraat
te Groede.
Voor Günther Prang, uit Nieuwvliet, vormde
de kolonie een levensvervulling en toen het
dak vernieuwd moest worden, bracht hij
met hulp van enkele andere Duumpjesle-
den door hem eigenhandig gefabriceerde
dakpannen aan om de giertjes toegang te
bieden tot hun oude nestgelegenheid. Bij
een algehele restauratie kregen de nesten
ook veel aandacht en binnen in de kerk wer
den speciale voorzieningen getroffen opdat
iedere bezoeker van dichtbij gade kon slaan
wat zich in de nesten afspeelde.
Nu, vele jaren later, is het tijd de apparatuur
te moderniseren en er wordt hard gewerkt
om iedereen via Wifi en Internet 'streaming
content' te bieden. Huub Buijsse en Luciën
Boerjan hebben afgelopen jaar een groot
aantal belanghebbenden en instanties
benaderd om het project verder gestalte te
geven.
Op dit moment verblijven de gierzwalu
wen nog in oostelijk Afrika ter hoogte van
Mozambique. Ze komen in april terug, elk
jaar opnieuw. Het zijn toeristen met slechts
één doel: voortplanten. Dat ze altijd in
Groede neerstreken, was te danken aan het
gunstige broedbiotoop. In onze moeras
sige streken met veel Middeleeuwse en
andere oude gebouwen, open riolen en een
overvloed aan insecten, was broedsucces
verzekerd voor onze 'holenbroeders'.
In ons huidige cultuurlandschap met
betonsteen en overal dichtgekitte spleten
kunnen ze bijna geen geschikte broedge-
legenheid meer vinden. Behalve in Groede,
waar ze voor 100 dagen een hotel kunnen
boeken, goed verzorgd, helemaal boven
onder de kap van de vroegere Evangelisch-
Lutherse kerk in Groede. In een volgend
Duumpje hopen we u uitgebreider te
informeren.
Samen voor Biodiversiteit
De afgelopen maanden leek het wel alsof
iedere boer de barricaden opzocht, maar
gelukkig zijn er velen in de sector die al lang
inzien dat het anders moet.
Zo werken op verschillende plaatsen in
Nederland boeren en particulieren al jaren
samen aan het herstellen van biodiversiteit
in hun omgeving. Om bloemenranden
langs akkers te realiseren bijvoorbeeld, of
het gezamenlijk investeren in duurzame
voedselproductie middels voedselbossen,
en boeren die, met behulp van natuurlief
hebbers, houtwallen terugbrengen en deze
samen onderhouden.
Sinds enkele jaren kent Nederland een
brede maatschappelijke beweging met een
unieke aanpak voor natuurherstel in Ne
derland. De deelnemende kennisinstituten,
landbouwvertegenwoordigers, bedrijven,
natuur- en milieuorganisaties en een bank
laten zien dat een betere samenwerking en
het stimuleren en waarderen van grond
gebruikers tot een rijkere natuur kunnen
leiden.
Deltaplan Biodiversiteitsherstel
Door bovenstaande organisaties is eind
2018 een Deltaplan Biodiversiteitsherstel
opgesteld en de bestaande samenwer
kingsverbanden kunnen volgens het We-
reldnatuurfonds (WNF) wel een steuntje in
de rug gebruiken en het WNF stelt hiertoe
tweemaal 25.000,00 beschikbaar. Samen
werkende instellingen met inspirerende
ideeën voor een aanprekend project dat de
biodiversiteit in Nederland helpt herstellen
en de lokale verbinding tussen bewoners
en boeren versterkt, kunnen meedingen
om hun project tot uitvoering te helpen
brengen.
Aangezien in Zeeuws-Vlaanderen agrarisch
natuurbeheer floreert en men elkaar goed
kent, hebben Agrarische Natuurvereni-
gingen (ANV) Groene Oogst (Oost Z.VId.),
de Stelkluut (de oostelijke pendant van 't
Duumpje) en voor het westen ANV Bloeiend
West ZVL samen met 't Duumpje een pro
ject ingediend.
In Zeeuws - Vlaanderen werken de aanvra
gers al nauw samen in een achttal gebie
den, de eerste resultaten zijn veelbelovend,
maar tot nu toe gericht op natuurdoelen,
maar wat zou het mooi zijn alle inwoners en
recreanten te betrekken in de toegenomen
schoonheid van de natuurlijke omgeving.
We houden u op de hoogte.
www.samenvoorbiodiversiteit.nl
Living Planet Report 2020
Met als ondertitel "Natuur en landbouw
verbonden" bracht WNF begin februari
het Living Planet Report uit; het bevat
voorafgaande rapporten van vergelijkbare
instituten die ons informeerden dat het met
de natuur slechter gaat dan ooit. Directeur
Wereld Natuur Fonds, Kirsten Schuijt: "Ons
landschap wordt monotoon en stil, zonder
dat we het in de gaten lijken te hebben.
Want heide bloeit nog steeds prachtig
paars en weilanden zijn groen. Maar wie
weet nog dat vroeger wolken vlinders op
de heide te zien waren en je omringd werd
door het geluid van vogels? En dat het
boerenland een walhalla was voor weide
vogels, bloemen en insecten? We hebben
de natuur inmiddels zo diep uitgehold dat
ons welzijn en onze welvaart in het geding
komen. Rijke, diverse natuur is nodig voor
schoon water, bestuiving van gewassen en
natuurlijke plaagbestrijding".
In NRC (06-02-2020) komt oud-Aardenbur
ger Rob van Westrienen aan het woord:
„Het ontstaan van een eenvormig land
schap leidt tot algemene soorten, die
zich overal thuis voelen", zegt natuuron
derzoeker Rob van Westrienen namens
enkele soortenorganisaties. De kwetsbare,
karakteristieke soorten van het oorspronke
lijke landschap hebben het loodje gelegd;
vogels als duinpieper, kemphaan, korhoen
en ortolaan. En nog iets: ook vóór 1990
heeft zich in Nederland al een ecologische
recessie voltrokken door de intensivering
en de mechanisatie van de landbouw. Zo is
de gemiddelde omvang van de populaties
graslandvlinders tussen 1890 en 1990 met
ongeveer 80 procent afgenomen.
U kunt het rapport inzien op de site van
WNF. Zoek even op Living Planet.
Knothout kopen?
Als er geknot wordt, is er natuurlijk altijd het
zogenaamde 'afkomend hout.' Het wordt
meestal verdeeld onder de knotters zelf,
maar momenteel is er knothout over.
Het wordt gratis aangeboden aan actieve
leden van de diverse werkgroepen van
't Duumpje. Niet-actieve verenigingsleden
willen we ook niet in de kou laten staan als
de mustervumme aangevuld moet worden.
Dat kan tegen het vriendenprijsje van
10,00 per kuup. U moet het hout wél zelf
op komen halen en op de door u gewenste
lengte verzagen. Maar dat is minstens zo
gezond als roeien bij de fitness.
Bij vragen kunt u zich wenden tot Desiree
van 't Wout: knotnieuws@hotmail.com
Het afgesproken bedrag kunt u overmaken
op rekeningnummer NL15RABO0369516338
t.a.v. 'het Duumpje o.v.v. knothout.
