Onderzoek naar de verspreiding
van de steenuil in
Zeeuws-Vlaanderen 2015
Iedere 4 jaar wordt geheel Zeeuws-Vlaanderen geïnventariseerd op Steenuilen.
In dit artikel vat coördinator Alex de Smet het onderzoek voor u samen.
In 2015 is voor de vierde maal een ge-
biedsdekkend onderzoek gedaan naar de
verspreiding van de steenuil in Zeeuws-
Vlaanderen. De eerste telling dateert van
2003 en het onderzoek wordt eenmaal
per vier jaar herhaald. De telling 2015 is
uitgevoerd door 48 leden van de natuurbe
schermingsverenigingen de Steltkluut en 't
Duumpje, waarvan 25 van 't Duumpje. Het
doel van het onderzoek is om de actuele
verspreiding en de dichtheid van de steen
uil in Zeeuws-Vlaanderen te bepalen.
ken (686) bezet te zijn. De hoogste dichthe
den, 4-5 territoria/km2, komen voor in West
Zeeuws-Vlaanderen.
Gebieden met lage aantallen en gebieden
waar géén steenuilen zijn aangetroffen,
vinden we langs de oostzijde van het
Kanaal van Gent naarTerneuzen, langs de
West Zeeuws-Vlaamse kust, rondom Sas
van Gent, ten oosten van Graauw, delen van
de Kop van Ossenisse, tussen Schoondijke
en Breskens, in de omgeving van Heikant en
ten noorden en westen van Hengstdijk.
natuurbeschermingsvereniging 1 Duumpje
natuurbeschermingsvereniging de Steltkluut
Figuur 1: Telgebieden natuurbeschermingsverenigingen 't Duumpje en de Steltkluut
Onderzoeksmethode
Het onderzoek is uitgevoerd met een CD-
speler, MP3-speler of een andere geluids
drager waarmee in het veld de territorium-
roep van de steenuil werd afgespeeld. De
inventarisaties hebben plaatsgevonden in
de periode februari tot medio april.
Figuur 1 geeft het onderzoeksgebied weer.
Het geïnventariseerde gebied beslaat een
oppervlakte van 650 km2 (686 kilometer-
hokken). Buitendijks gelegen gebieden,
bossen van enige omvang, woonkernen
en grote industrieterreinen werden niet
onderzocht.
Resultaten
In 2015 zijn 348 territoria geteld waarvan
184 in het telgebied van 't Duumpje. De lig
ging van de territoria is in figuur2 weerge
geven. Dit zijn er 11 minder dan in 2011.
In figuur3 is het aantal steenuilterritoria per
kilometerhok weergegeven. Hieruit blijkt
dat 244 van de onderzochte kilometerhok-
Figuur4 laat de relatieve dichtheid (dimen
sieloos) van de steenuil in Zeeuws-Vlaande
ren zien. Ook hier zien we dat gebieden met
de hoogste relatieve dichtheid nagenoeg
allemaal in West Zeeuws-Vlaanderen gesitu
eerd zijn, waarbij de gebieden ten zuiden
van Sint Kruis-Aardenburg en rondom
Retranchement er duidelijk uitspringen.
Vergelijking telgegevens 2015 met vo
rige tellingen
Als we de onderzoeksresultaten 2015
vergelijken met de resultaten uit 2011,
dan zien we in figuur 5 dat in West Zeeuws
Vlaanderen de steenuil in steeds minder ge
bieden voorkomt. Zo is de soort niet meer
aangetroffen langs de kust tussen Breskens
en Groede, tussen Oostburg en Draaibrug
en is het opvallend dat hij ontbreekt in het
gebied ten noorden van Aardenburg en
Sint Kruis. Verder zien we dat de steenuil
niet meer voorkomt in de Helenapolder en
Oranjepolder ten westen van Biervliet.
In figuur 6 zijn de bezette kilometerhokken
in de jaren 2003, 2007, 2011 en 2015 weerge
geven. Als we het aantal bezette kilome
terhokken 2015 vergelijken met de bezette
hokken in 2003, 2007 en 2011 dan zien we
een stabiele populatie in het westen van
West Zeeuws-Vlaanderen in de driehoek
Sluis-Retranchement-Nieuwvliet, en ten
zuiden van Aardenburg en Sint Kruis - Eede.
Tussen Biervliet en IJzendijke zien we een
wisselende bezettingsgraad en tussen
Schoondijke en Breskens zien we dat er ten
opzichte van 2011 een duidelijke afname
is. Dit geldt eveneens voor het gebied
benoorden de lijn Aardenburg-Sint Kruis en
bezuiden het Groote Gat Oostburg.
Direct hieronder is het aantal steenuilen
weergegeven dat in 2003, 2007, 2011 en
2015 in West Zeeuws-Vlaanderen is waarge
nomen. Hieruit valt op te maken dat in de
periode 2003 - 2015 het aantal steenuilen
met ruim 20% (- 47) is afgenomen. Dit is
aanzienlijk. Voor heel Zeeuws-Vlaanderen
wordt voor de betreffende periode een
afname vastgesteld van 17% (-71).
jaar aantal
2003 231
2007 204
2011 197
2015 184
Nu bekend is dat het aantal steenuilen
aanzienlijk is afgenomen in de afgelopen 12
Figuur 2: Steenuilterritoria in Zeeuws-Vlaanderen in 2015.
6
