De wolf in de Lage Landen
Myxomatose en konijnen
Het aantreffen van een wolf in zowel België als Nederland heeft voor enige
consternatie gezorgd. Danny Bauwens, voorzitter van de zoogdierenwerk
groep, plaatst de waarnemingen in een breder perspectief.
Deze zomer heeft een ommekeer betekend
voor de wolf in de lage landen. Verleden
jaar speculeerde de werkgroep Wolf in
Nederland" nog dat op vier dagen tijd een
wolf in Nederland kon staan. Op 2 septem
ber was dit waarschijnlijk al realiteit. In de
gemeente Duiven (provincie Gelderland)
is een wolf gezien die overdag probeerde
een drukke weg over te steken. Verschil
lende automobilisten hebben met hun gsm
hiervan foto's genomen. Hoewel deze foto's
niet van topkwaliteit zijn, gaat men er voor
95% van uit dat het om een wilde wolf gaat.
Dit zou dan de eerste wolf zijn in meer dan
100 jaar in Nederland.
Een ander opmerkelijk feit is dat het
Vlaamse tv-programma "Dieren in Nesten"
ook beelden heeft gemaakt van vermoede
lijk een wolf. In de nacht van 4 augustus zijn
er beelden gemaakt van een wolfachtig dier
dat een dood schaap verorberde en het bos
in sleepte. Dit gebeurde bij de plaats Gedin-
ne in de provincie Namen. Men had er reeds
verscheidene dode schapen gevonden die
de keel waren doorgebeten. De eerste ge
dachte was dat het van een lynx was. Deze
dieren zijn al meerdere keren waargeno
men in de Ardennen. De programmamakers
plaatsten een vaste camera bij een van de
kadavers om te zien of de dader misschien
terugkeerde. Een week later verscheen er
vanuit het bos een wolfachtig dier dat aan
het kadaver begon te eten. Na een tijdje
sleepte de vermoedelijke wolf het dode
schaap het bos in. Deze beelden werden
aan de franse wolvenkenner Eric Marboutin
getoond. Op grond van de kenmerken en
het feit dat het een volwassen schaap kon
meesleuren dacht deze aan een wilde wolf
en niet aan een wolfshond of husky.
Jammer genoeg zijn er van de beide dieren
geen haren of uitwerpselen gevonden.
Aan de hand hiervan kan men dan via DNA-
onderzoek aantonen dat het om een echte
wilde wolf gaat.
Maar blijkbaar is het toch niet onmogelijk
dat de wolf zich uitbreidt naar Nederland of
België. Wetenschappers en wolvenkenners
gaan er van uit dat er zowel op de Veluwe
als in de Ardennen plaats is voor enkele roe
dels wolven. De prooidieren ree, everzwijn
en edelhert zijn ruim voorhanden.
De bewegingen van de wolven in Duitsland
en Frankrijk hebben aangetoond dat ze
voldoende kunnen uitzwermen. Afstanden
van om en bij de 1000 km in een seizoen
zijn voor een solitaire wolf geen uitzonde
ring. Deze meestal jonge wolven verlaten
de roedel op 1 a 2-jarige leeftijd en zoeken
een nieuw territorium.
Om nu na zo'n enkele waarneming al van
een terugkeer van de soort te spreken, is
nog een beetje te vroeg.
Een andere vraag is natuurlijk of de inwo
ners van deze beide landen mentaal klaar
zijn om deze soort terug in hun land te duf
den. De wolf is een Europees beschermde
soort en mag onder geen beding bejaagd
worden. Tevens zijn wolven van nature zeer
schuwe dieren en ze mijden mensen. De
meeste wolvenonderzoekers zijn al blij als
ze één keer in het jaar een glimp van een
wolf opvangen. Dus als modale wandelaar
of jogger op een roedel wolven stoten, is
zeer onwaarschijnlijk.
Een ander gegeven is dat we als landbou
wer of veeteler terug moeten leren reke
ning houden met grotere roofdieren. Niet
alleen met de wolf maar ook met de lynx en
natuurlijk de vos.
In ieder geval hebben we als natuurbe
schermer of liefhebber weer iets om over te
praten.
Recent zagen zowel Hans van Kuijk, Anna
Almekinders als Danny Bauwens een konijn
dat verschijnselen vertoonde van myxoma
tose, een ziekte die af en toe een slachting
aanricht onder konijnen, voor het laatst in
2005. Hans van Kuijk beschreef de ziekte
uitgebreid in het Duumpje 1/2005.
Myxomatose manifesteert zich door dikke,
zwellingen (myxomen) op het hoofd en de
snuit. Gezwollen oogleden zijn een klassiek
teken, samen met gezwollen lippen en
zwellingen aan de binnenkant van het oor.
Binnen één of twee dagen kunnen deze
zwellingen zo erg geworden zijn, dat ze
blindheid veroorzaken en er misvormingen
ontstaan.
Als er in uw gezin een konijn als huisdier
wordt gehouden, valt te overwegen uw
Vlaamse reus preventief te laten inenten.
Om enig inzicht te krijgen in de ernst en de
omvang van de weer opduikende ziekte, is
de zoogdierenwerkgroep u zeer erkentelijk
als u voorkomende gevallen zou doorgeven
via email: serap2neo@skynet.be
Instructieve plaatjes van symptomen op
een (willekeurig) internetadres: www.
dierenkliniekwilhelminapark.nl/dierinfo/
konijn/myxomatose.html
