V
Kikkerbilletjes?
Hum, ja lekker!
m 1JHH
SSSSiSPl
h,
"kt;" Wi:
Hank Prins, 16 mei 2011
Jawel, opnieuw in IJzendijke, en ook weer over een waarneming van een vogel.
Meer in het bijzonder over het foerageren door een Merel ten behoeve van zijn
een paar dagen oude jongen. Zoals veel mensen hebben ook wij Merels in de
tuin en er wordt met succes al jaren gebroed. Soms strekken de Merels zelf tot
voedsel, zoals in mijn verhaal over de Sperwer in onze tuin ('t Duumpje, 35e jrg.,
Nr. 4, 2009), maar dat is een ander chapiter.
Wat schaft de pot?
Algemeen bekend is toch wel, zeker bij
vogelliefhebbers, dat Merels graag en veel
wormen eten. Ook zal het menigeen niet
zijn ontgaan dat dit voorjaar door de al
enkele maanden aanhoudende droogte
de wormen diep in de grond zitten. Toch
wordt door de familie Merel voldaan aan
"de roep" om het voortbestaan van de soort
zeker te stellen. Ergo, er komt een nest en
er worden met succes eieren uitgebroed.
Jongen, dus. Sinds een paar dagen hoor
ik ze piepen en zie ik Pa en Moe Merel af
en aan vliegen. Eerst met kleine wormen,
emelten, etc., later (dit jaar in het bijzonder
na het sproeien van tuinplanten) ook met
grotere in stukken gehakte wormen.
Algemene carnivoor of
"voedselspecialisatie"?
Bij het opkomen van deze vraag gaat het er
niet zozeer om dat ter discussie zou staan
of een wormenetende/wormenvoederende
Merel een carnivoor is. Dat staat dunkt mij
wel vast. Hoewel? Merels zijn ook niet afke
rig van het consumeren van fruit (kersen,
moerbeien, etc.) en dus moetje ze mis
schien betitelen als "omnivoren".
Al heel lang hebben wij een vijver in de
tuin. Netjes, zoals dat hoort voor een vogel-
(en planten) liefhebber, met een diep en
een ondiep vijvergedeelte, zodat de vogels
kunnen drinken en badderen (zie ook het
verhaal over de Kwak, 't Duumpje, 36e jrg.,
Nr. 1, 2010). Dankzij die vijver hebben wij
ook al jaren veel (bruine) kikkers op het
erf.' Nu hebben wij achter in de tuin vlakbij
het ondiepe deel van de vijver een bankje
waar we heerlijk in het ochtendzonnetje
koffie kunnen drinken (een weekendgenoe
gen). Zoals bekend zijn Merels gewoonlijk
niet (meer) erg schuw, en al helemaal niet
als "het kroost" om eten begint te roepen.
Van heel dichtbij, en al jaren achtereen,
kunnen we dan ook veelvuldig waarnemen
dat de Merels met hun snavels vol met kik
kervisjes naar hun nest vliegen.
Merel maakt hapklare brokken van kikker
CHank PrinsJ.
sES.*Sr>f
Menu "Speciale"
Vanmiddag, na thuiskomst van mijn werk,
deed ik een toch wel een (voor mij) verras
sende waarneming van een foeragerende
mannetjes Merel. Op het grasveld stond
hij verwoed met iets in zijn snavel zijn kop
heen en weer te schudden en vervolgens
op dat "iets" in te hakken. Even dacht ik
dat het om een stuk nestmateriaal of iets
dergelijks ging, maar ogenblikkelijk daarna
realiseerde ik mij dat dat uiterst onwaar
schijnlijk zou zijn. Toen ik nog eens goed
keek was zelfs zonder een kijker duidelijk
wat er loos was. Vriend Merel had namelijk
een jonge kikker van vorig jaar te pakken
en stond die te "slopen" om de brokstuk
ken aan zijn jongen te kunnen voeren.
Even later zag ik hem tenminste met een
stuk achterpoot van de kikker richting nest
vliegen.
Merels en wormen, dacht ik, dat spreekt
voor zich. Merels en kikkervisjes, wel wat
vreemd, maar met een beetje "ruimheid van
geest", nou vooruit dan maar. Een Merel
die een kikker vangt en die blijk geeft dol
te zijn op kikkervlees? Met alle respect,
zelfs topkok Sergio Hermans, zou niet op
het idee zijn gekomen lijkt mij. Kortom, Pa
Merel zal gedacht hebben: "Hum, ja lekker,
doe mij en "the kids" maar een portie kik
kerbilletjes".
Vraag
Rest bij mij nog de vraag: is deze waar
neming van het foerageergedrag van de
Merel(s) een incidentele aanpassing aan de
droogte c.q. aan tijdelijke voedselschaarste
(gebrek aan wormen), of is er toch sprake
van een soort overgeërfd gedrag doordat de
opeenvolgende generaties van Merels al in
hun prille jeugd kikker(visjes)vlees hebben
leren eten? Er zijn vast wel "echte biologen"
lid van 't Duumpje die antwoord op deze
vraag (en op de vraag die in de voetnoot
besloten ligt) kunnen geven.
1 Dit jaar werd ongewoon weinig kikkerdril
geproduceerd. Zouden kikkers zo vroeg in het
voorjaar al "aanvoelen" dat het een ongewoon
droog voorjaar zou gaan worden? Vorig jaar,
hoewel ook dat voorjaar vrij droog was, was er
toch aanzienlijk meer kikkerdril in de vijver aan
wezig. Heeft iemand een verklaring voor deze
waarneming? Ik ben benieuwd om daar nog
eens iets over te kunnen lezen.
