Digitaal milieuvriendelijk?
Vergeet het maar
Hans van Kuijk
Je hoort tegenwoordig vaak kreten als: doe het maar digitaal da's mak
kelijk, milieuvriendelijk en het kost niet veel. Maar kloppen al die kreten
wel? Het lijkt me goed om ze eens tegen het licht te houden.
Bij digitale informatie denken we
meestal aan het internet, maar er
zijn veel andere zaken digitaal, zoals
televisie maar ook gedigitaliseerde
documenten. In dit artikel gaat het om
digitale informatie die op het internet
beschikbaar is.
De eerste vraag is of je papier en digi
taal kunt vergelijken. Het zijn verschil
lende media die voor verschillende
doeleinden worden gebruikt. Papier
gebruiken we zowel voor vluchtige
informatie (bijvoorbeeld kranten en
reclamefolders], maar ook voor duur
zame informatie. Boeken schaffen we
aan omdat we ze in huis willen hebben,
maar ook omdat papier op dit moment
het enige duurzame medium is. Als je
iets op papier zet kun je dat over 25
jaar, maar ook veel later nog lezen. Bij
digitaal is dat maar zeer de vraag. De
meeste media waar digitale informatie
op wordt opgeslagen zullen er over
25 jaar niet meer zijn, dus de kans dat
er informatie verloren gaat is groot.
Digitaal is uitstekend geschikt voor
vluchtige informatie, je kunt de infor
matie overal waar een computer is of
ander apparaat waarop de informatie
kan worden gepresenteerd, raadplegen
en er hoeven geen bomen te worden
gekapt.
Papier en digitaal zijn dus niet zonder
meer uitwisselbaar. Daarbij speelt ook
een rol datje er bij digitale informatie,
die je als bijvoorbeeld PDF of Word-
bestand beschikbaar stelt, rekening
mee moet houden dat de lezer de
informatie lineair leest, hij of zij gaat
niet heen en weer bladeren. Bij papie
ren informatie hoeft dat heen en weer
bladeren geen probleem te zijn. Er zal
dus steeds een afweging moeten wor
den gemaakt om vast te stellen wat het
meest geschikte medium is.
Het gebruik
Er wordt gezegd dat het internet de
wereld in huis brengt. Je kunt alle
informatie raadplegen en op de hoogte
blijven van wat zich in de wereld
afspeelt. Dat gebeurt ook via kranten,
radio en televisie maar op het internet
kunnen we zelf een keuze maken uit
het aanbod aan informatie. Vraag is
wat we ermee doen.
Enkele voorbeelden:
Vorig jaar waren er in Pakistan over
stromingen. Op televisie maar ook op
het internet konden we zien hoe mil
joenen mensen dakloos werden, hoe
oogsten waren vernield en hoe levens
werden verwoest. Je hoefde weinig
fantasie te hebben om te bedenken dat
veel mensen er niet meer bovenop zou
den komen. Wie zorgt er voor onder
dak, hoe komen ze aan nieuw zaad om
straks weer te kunnen oogsten en hoe
moeten ze de pacht aan hun landhe
ren betalen? Is die informatie voor ons
aanleiding om na te denken hoe we
de slachtoffers kunnen helpen om een
nieuw leven op te bouwen of laten we
het bij het volgen van de berichtge
ving?
Of we lezen hoe in fabrieken in China,
waar onder meer onderdelen voor
bekende producenten van digitale
apparatuur worden gemaakt, arbeiders
worden uitgebuit en blootgesteld aan
gevaren waar we hier in het Westen
niet over zouden piekeren. Gaan we
dan nadenken over de mogelijkheden
om die bedrijven te bewegen tot betere
werkomstandigheden voor hun werk
nemers of nemen we de berichten voor
kennisgeving aan?
De hiervoor genoemde voorvallen her
inneren de meesten van ons zich nog
wel maar hoe zit het met andere zaken
die wat langer geleden zijn?
Wat was er bijvoorbeeld in 2008 in
Birma voor ramp? Het ging om water
maar waren het overstromingen door
overvloedige regenval of was het een
tsunami? Blijkbaar blijft al die infor
matie die we tot ons nemen niet lang
bewaard.
En over interessante informatie
gesproken. In 2004 raakte tijdens de
Super Bowl series een borst van Janet
Jackson ontbloot. Later bleek dat
websurfers de eerste 24 uur massaal
zochten naar beelden van de blote
borst. Er waren meer zoekacties dan in
2001 naar beelden van "11 september".
Op Yahoo betrof het liefst 20% van de
zoekacties in die week.
Om het verhaal compleet te maken
moet nog vermeld dat het internet veel
gebruikt wordt om te chatten, online
te gamen en er zijn ook mensen die de
hele dag door films en muziek down
loaden. Daar moet dan om volledig te
