Voorjaarsactiviteiten
Hans van Kuijk
Eind april, begin mei was het druk met koninginnen op het erf iri de
Olieslagerspolder in Retranchement. Wespenkoninginnen wel te verstaan.
Er werden 4 koninginnen van de Franse veldwesp geteld, een van de
Duitse veldwesp en een van de gewone wesp.
Hoornaar koningin (Hans van Kuijk).
Plotseling vloog er ook een bijzonder
groot insect rond, dat bleek een konin
gin hoornaar (Vespa crabro] te zijn. Deze
laatste verdween in een oude grashoop
en vloog daar in en uit. Na een paar
dagen ging ik op onderzoek uit en
keerde de plag gras om waar ze steeds
onder verdween. Dat kan zonder gevaar
want een koningin heeft een legboor en
geen angel.
Ze bleek een broednest te hebben
gebouwd. Dat is een klein nest waarin
de eerste eitjes worden gelegd. Het nest
bestaat uit een afdakje om water tegen
te houden en daaronder een aantal
raten. Zoals op de foto te zien is moet
het nest nog afgebouwd worden. De
koningin werkt daaraan en voedt de
eerste larven die uit deze eitjes komen.
Dat worden de werksters die dan verder
aan het nest gaan bouwen en de nieuwe
larven voeden. De koningin houdt zich
vanaf dan alleen nog bezig met eitjes
leggen.
Uit informatie op internet blijkt dat de
hoornaar in holle bomen nestelt, in
nestkastjes, onder dakpannen, maar ook
wel een vrijhangend nest in een boom
maakt. Een grashoop wordt niet als nes
telplaats genoemd. Net als wespen vangt
zij insecten maar dan grotere, zoals de
gewone wesp, maar de soort eet ook
libellen, bijen, rupsen en spinnen.
Bijzonder is dat de hoornaar ook
's-nachts jaagt. Verder produceren
de larven een zoetige vloeistof die na
het uitbraken door de koningin en de
werksters weer wordt opgezogen. Die
worden dus door de larven gezoogd. Een
volwassen hoornaar eet geen dierlijk
voedsel meer. De dieren die ze vangen
zijn bedoeld voor de larven.
Hoornaars zien er vervaarlijk uit en heb
ben de bijnaam "moordenaarswesp"
maar voor de mens zijn ze minder hin
derlijk dan de gewone wesp. Als je er
een beetje bij uit de buurt blijft vallen
ze niet aan. Een steek van een hoor
naar is niet gevaarlijker dan die van een
gewone wesp. Wel is de samenstelling
van het gif anders waardoor de steek
pijnlijker is.
Ik informeerde bij Lucien Calle naar zijn
ervaringen met de hoornaar. Hij liet me
weten enkele jaren geleden een nest te
hebben aangetroffen in een holle boom
in het Bos van Erasmus. Hij had zijn
hoofd voorzichtig in de holte gestoken
om te zien hoe het er van binnen uitzag
en dat zonder schade overleefd.
We zijn benieuwd naar het verdere ver
loop en vooral de invloed die dit heeft op
de insectenstand op het erf.
Broednest van de Hoornaar Hans van Kuijk).