Laat gewoon niet zeldzaam worden.
Er wordt veel gedaan om be
dreigde soorten te behouden en
verdwenen soorten nieuwe kansen
te bieden. Tegelijkertijd blijkt dat
de biodiversiteit achteruit gaat. Het
is belangrijk ook gewone soorten
aandacht te geven en te bescher
men, omdat zij de basis vormen
van het leven op aarde.
De vlinderstand gaat al lange tijd
achteruit. Het is het gevolg van
veranderd landgebruik (woning
bouw, industrie en landbouw] en
het gebruik van bestrijdingsmidde
len. Ook uitstoot van verontreini
gende stoffen heeft zo z'n invloed.
In toenemende mate wordt ook de
invloed van de opwar
ming van de Aarde
zichtbaar. Een vlinder
soort als de kleine vos,
die vroeger talrijk was,
is in snel tempo aan
het verdwijnen, zowel
in Frankrijk, België
als ook in het zuiden
van Nederland. Het is
belangrijk te kijken of
de afname van de bio
diversiteit kan worden
gestopt of op z'n minst
vertraagd om planten
en dieren de kans te geven zich
aan de veranderende omstandig
heden aan te passen. Het is daarbij
van belang dat er migratiezones
zijn waarlangs dieren en met name
insecten kunnen verhuizen naar
plaatsen waar betere leefomstan
digheden zijn. Daarnaast zijn die
zones ook nodig om populaties
gezond te houden. Een kleine
populatie in een klein gebied is erg
kwetsbaar. Ziekten, te intensieve
begrazing of verkeerd maaien kan
het einde van de populatie bete
kenen.
Op dit moment ontbreken die
migratiezones grotendeels. Men
is wel bezig met de aanleg van de
EHS (Ecologische Hoofdstructuur]
maar dat gaat op veel plaatsen
moeizaam. Daarbij is de EHS
vooral uitgevoerd als natte struc
tuur met name voor watervogels.
Bij de aanleg van natuurgebieden
heeft men over het algemeen het
behoud of de (her]introductie van
bijzondere soorten op het oog.
Hierbij is geen rekening gehouden
met de gevolgen van de klimaat
verandering, omdat die op het
moment van de planning nog geen
grote rol speelde. Men begint nu
in te zien dat, om die verande
ring het hoofd te kunnen bieden,
robuuste gebieden nodig zijn waar
soorten zich aan de veranderende
omstandigheden kunnen aanpas
sen en zones die de gebieden
met elkaar verbinden. Het zal niet
eenvoudig zijn dit op korte termijn
te realiseren. Kijkend naar de toe
nemende weerstand tegen aanleg
van nieuwe natuurgebieden ten
koste van landbouwgrond rijst de
vraag of het ook anders kan.
In West Zeeuwsch-Vlaanderen
liggen er kansen. Dit gebied heeft
veel kleine polders met daarom
heen dijken die een soort netwerk
in het landschap vormen. Deze
vormen een prima mogelijkheid
om trekroutes te maken. Daarvoor
moet de inrichting van die dijken
worden aangepast evenals het
beheer. Er zijn al routes waarlangs
vlinders migreren bekend, maar
die kunnen plotseling verstoord of
onderbroken worden door inten
sieve begrazing of verkeerd of te
vroeg maaien.
Voor vlinders zijn, net als voor
veel andere insecten en diverse
planten, kleine verschillen in het
microklimaat mede bepalend voor
de overlevingskansen. Op dijken
ontstaan door hoogteverschillen
verschillende microkli
maten. Ook verschillen
in beplanting, begra
zing en maaien kunnen
daaraan een bijdrage
vormen.
Deze herinrichting en
het aanpassen van
beheer van dijken kost
natuurlijk geld. Wellicht
heeft een goed plan bij
de overheid kans op
het verkrijgen van mid
delen. De eerste stap
is dat eigenaren en
beheerders de bereidheid moeten
hebben om een plan te maken.
De voordelen van dit plan zijn
legio:
- Er hoeft geen landbouwgrond
onttrokken te worden;
- Het vergroten van de biodiversi
teit op en langs de dijken heeft
positieve gevolgen voor aangren
zende landbouwgronden;
- Het aanzicht van de dijken ver
betert hetgeen een toeristische
waarde heeft;
- Maar vooral: de natuur heeft er
baat bij.
