Het muisje kreeg een
staartje
Wat een vage waarneming van een
wegschietend muisje in een halfdon
ker herfstbos op de West-Zeeuws-
Vlaamse polderklei allemaal niet te
weeg kan brengen.
In navolgend artikel wordt een uit
eenzetting gegeven van de activitei
ten die hebben plaatsgevonden naar
aanleiding van die vage waarne
ming op 18 oktober 1998.
Het is inmiddels al weer vier jaar
geleden dat tijdens een padde
stoelenexcursie in het Bos van
Erasmus (in beheer bij Staatsbos
beheer) een snel wegschietend
muisje werd gezien. Het voorval
duurde niet langer dan een frac
tie van een seconde zodat slechts
weinigen het beestje in het oog
kregen. Van de grote groep deel
nemers bleken er maar twee
daadwerkelijk een glimp te heb
ben opgevangen. Er ontstond
opwinding. Was het iets bijzon
ders? Al snel koppelden de twee
gelukkigen hun waarneming aan
elkaar. Een "forse" muis met
zwart maskertje voor de ogen,
grote oren en een opvallende
pluimstaart. Een combinatie van
kenmerken die al snel leidde
naar de eikelmuis. Een zeldzame
maar buitengewoon sierlijke
muis. Minutieus werd de directe
omgeving uitgekamd. Stukken
hout werden opgelicht, gevallen
bladeren opzij geschoven en
iemand bootste zelfs het geluid
van een blokje kaas na. Maar
alles zonder resultaat. Het muisje
leek van de aardbodem te zijn
verdwenen. Het mysterie was
geboren.
Hamstervoer
Kort daarna, in het voorjaar van
1999, verscheen er een artikeltje
in 't Duumpje gewijd aan de
eikelmuis.
Niet veel later schreef Rob van
Awie de Zwart
Cvss
Westrienen een kort stukje in
Zoogdier, een populair tijdschrift
voor zoogdierstudie.
Beide korte publicaties waren
voldoende om in de jaren daar
opvolgend in onze streek een
eruptie aan inventarisaties te
ontketenen. Een zoektocht die
soms uitliep in een ware klop
jacht. En alles erop gericht om
definitief aan te tonen dat de
eikelmuis vanuit aangrenzend
België, waar het beestje voor
komt, West-Zeeuws-Vlaanderen
was binnengedrongen.
Geïsoleerd van de vage waarne
ming uit 1998 waren er al eerder
aanwijzingen dat de eikelmuis
zijn intrede had gedaan. Zo werd
in de winter van 1990 in
Schoondijke een slapend exem
plaar aangetroffen in een zak
met hamstervoer. Eind jaren
negentig zijn twee eikelmuizen
gedood in een muizevalletje op
een boerderij in Klein Brabant
Inventarisatiekamp
De gerichte zoektocht ving aan
in het voorjaar van 1999 toen ter
ere van het honderdjarig bestaan
van Staatsbosbeheer een drie
daags inventarisatiekamp werd
georganiseerd in het Bos van
Erasmus. Een belangrijk onder
deel van dit kamp was het
opsporen van de eikelmuis.
Daartoe werden drie dagen lang
op kansrijke plaatsen meer dan
honderd vallen geplaatst. Iedere
zeven uur werden deze vallen
geleegd en de gevangen muizen
op naam gebracht, waarna ze
weer in vrijheid werden gesteld.
Eikelmuizen zijn toen niet gevan
gen, maar de zoektocht smaakte
naar meer.
In het late najaar van 1999 kreeg
Het Zeeuwse Landschap een ver
zoek van twee onderzoeksters
van het Natuurwetenschappelijk
Eikelmuis
Centrum uit Dordrecht om
onderzoek te mogen doen naar
het voorkomen van de eikelmuis.
Eveneens met vallen werden de
Kievittepolder en de Wallen van
Retranchement als potentiële
leefgebieden tegen het licht
gehouden. Maar ondanks de
goede hoop kwam ook nu geen
levend bewijs boven tafel.
Toetje
Een jaar later organiseerde de
Vereniging voor Zoogdierkunde
en Zoogdierbescherming (VZZ)
een speciaal Eikelmuis-weekend.
De crème de la crème van de
vaderlandse zoogdierdeskundi
gen streek neer in West-Zeeuws-
Vlaanderen. Een karrenvracht
vallen werd uitgestrooid over de
streek. Dag en nacht, soms in de
stromende regen, werden deze
geleegd. De vangst werd gewo
gen en gesext en om eventuele
dubbeltelling te voorkomen werd
met een schaartje een plukje
haar uit de vacht geknipt. De
oogst was groot. Vele soorten
werden in de val gelokt, maar
die ene muis, waar het allemaal
om te doen was, liet zich niet bij
de neus nemen.
Kielzog
Ondanks het groot aantal vallen
en de met zorg uitgekozen vang-
plaatsen gekoppeld aan een
groot enthousiasme is tijdens al
deze inventarisaties geen enkele
eikelmuis gevangen.
Toch zijn al deze inventarisaties
niet voor niets geweest. In het
kielzog van de gerichte zoek
tocht naar de eikelmuis zijn veel
andere kleine zoogdieren gevan
gen. Van diverse muizensoorten
6 't duumpje 1 -2003