y
ad 5. voorlichting
Omdat veel landschapselementen in het agrarisch gebied en in de woonomgeving liggen, is de toekomst van de boomkikker
en andere amfibieën in de grensoverschrijdende Zwinstreek voor een deel in feite in handen van de bevolking van het
gebied.
Het is daarom een absolute noodzaak goede voorlichting en edukatie te geven, met betrekking tot de waarden en de ekolo-
gische relaties van amfibiebiotopen en het beheer ervan.
Er kunnen in feite verschillende doelgroepen worden onderscheiden: op de eerste plaats moeten de beleidsmakers, de plaat
selijke overheid zoals gemeenten en waterschappen en niet te vergeten de landinrichtingskommissies bekend zijn met het
aktieplan en de achtergronden ervan. Ten tweede moet de noodzaak van bescherming en uitbreiding van de boomkikker bij
de agrarische bevolking (de gebruikers van de grond) en de andere inwoners van de streek bekend zijn.
Het is gewenst dat er in ruime mate duidelijke informatie wordt verstrekt, die voor iedereen begrijpelijk is. De partikuliere
natuurbeschermingsverenigingen spelen daarbij een belangrijke rol. Ook moet er ter zake grensoverschrijdend overleg
komen met de Vlaamse natuurbehoudsverenigingen en de bevoegde diensten van het Vlaamse Gewest en van de
Provinciebesturen van West- en Oost-Vlaanderen.
Verder kunnen de media een rol spelen, het konsulentschap NBLF, waai' een diaserie beschikbaar is, en de provincie
Zeeland, waai- een drinkputtenbrochure verkrijgbaar is.
Daarnaast worden projektsgewijs individuele grondeigenaren benaderd voor beheer, wegwerken van achterstallig onder
houd of het kreëren van nieuwe amfibiebiotopen. De initiatieven daarvoor komen van de Stichting Landschapsverzorging
Zeeland (SLZ) en Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL).
3.2. Aktieplan voor de grensoverschrijdende Zwinstreek
Het aktieplan is een integraal plan, waarbij de eisen die door de verschillende kwetsbare soorten aan hun omgeving worden
gesteld, zijn vertaald naar een kaart waarop boomkikker- en andere amfibiekoncentratiegebieden worden aangegeven en
een netwerk van verbindingszones t.b.v. de migratie van de dieren.
Bij de invulling van KAART 3: PLANKAART (los bijgevoegd) is uitgegaan van het kreëren en instandhouden van
boomkikkerleefgebieden en verbindingszones, volgens het schema van figuur 2. Dit zijn tevens de legenda-eenheden van
de plankaart.
De bestaande kerngebieden met de genetisch meest gezonde populaties zijn:
- Wallen van Retranchement
- Wallen van Aardenburg
- Kievittepolder
- Oude Hazegraspolder
Een tweede serie kerngebieden vormen:
- Vlamingpolder
- Kruisdijk
- Driewegen
- De Knokkert
- De Plate
- St. Kruispolder
- De Vrede
- Willem Leopoldpolder.
Kerngebieden moeten minstens 100 ha optimaal biotoop herbergen, of uit "stapstenen" bestaan waar beheer en inrichting
optimaal zijn afgestemd op de leefbaarheid van de boomkikker. Vertaald naar het veld betekent dit 10 moerasgebiedjes per
km2, of als alternatief 10 putten/km2.
Met nadruk moet gewezen worden op het verschil tussen reservaatsgebieden en de partikuliere kerngebieden. De eerstge
noemde zijn in eigendom en beheer bij een natuurbeherende instantie, in Nederland bijv. de 'Stichting het Zeeuwse
Landschap' of het 'Staatsbosbeheer', in België de 'Natuurreservaten'. Deze gebieden moeten het voortbestaan van de
boomkikkers in de grensoverschrijdende Zwinstreek duurzaam garanderen. Alle boomkikkeneservaatsgebieden zouden
daarom onder de Natuurbeschermingswet moeten vallen. Sommige reservaatsgebieden zijn al in eigendom en beheer van
een natuurbeschermende instantie, andere zouden dat nog moeten worden.
De partikuliere kerngebieden zijn in eigendom en beheer van partikulieren, die geheel op vrijwillige basis het leefgebied
beheren en instandhouden, in Nederland eventueel met hulp van de Stichting Landschapsverzorging Zeeland of BBL.
In België zou 'Natuurreservaten vzw', eventueel met medewerking van Provinciale en Gewestelijke overheden (AMINAL-
Dienst Natuurontwikkeling) grondeigenaars en grondgebruikers kunnen stimuleren tot en bijstaan bij het treffen van de
nodige maatregelen.
(aJ\j
17
