de vegetatie voortdurend nieuwe
geschikte groeiplaatsen voor de
Wondklaver. Regelmatig vinden we
op gelijksoortige plaatsen ook hel
Duinviooltje. Dit kleine viooltje bezit
weliswaar geen grijs blad maar weet
toch te overleven in deze hete en
droge omgeving. Hij doet dit door een
lange penwoitel (soms tot een meter
diep), die hem in staat stelt voortdu
rend over water te beschikken.
Op meer begroeide plaatsen is de-
bodem humeuzer en zijn de tempera
tuursverschillen veel minder extreem.
Hier groeien minder aan de droogte
aangepaste soorten als Gewoon bigge-
kruid, St.-Janskruid, Straatgras, Duin-
reigersbek, Zachte ooievaarsbek, Klei
ne klaver en Jacobskruiskruid.
Drie jaar terug werd op één plek in het
duin Zeewinde gevonden. Dit is een
plant die eigenlijk thuishoort aan de
zeezijde van het duin. Door de be
schermende dikke vleesachtige blade
ren is de plant in staat de ongunstige
zoute invloed (opspattend zeewater) te
weerstaan. Toch weet ze het hier al
drie jaar uit te houden en ze heeft zich
zelfs uitgebreid tot ongeveer tien
exemplaren. Vorig jaar werd ook één
plantje Deens lepelblad gevonden
waarvoor een soortgelijk verhaal
geldt, hetgeen erop duidt dat de
invloed van de zee nog voldoende aan
wezig is.
Een leuke waarneming was de vondst
van Echte valeriaan tussen de Helm.
Dit lijkt op het eerste gezicht wat
vreemd, een moerasplant in het droge
zand van het duin, maar gelukkig heeft
de wetenschap hier een verklaring
voor. Het blijkt dat de factor water in
het duin wordt vervangen door de fac
tor kalk (schelpen).
7. Dijk.
Behalve door het duin worden de
Groese duintjes ook omsloten door
groot deel van de dijk geel door twee
kleine klaversoortjes, namelijk Kleine
klaver en Liggende klaver. De Kleine
klaver heeft een eigeel bloemtrosje en
groeit vooral op het boventalud terwijl
de Liggende klaver citroengele bloem-
trosjes bezit en het meest is te vinden
op het ondertalud. Daartussen vinden
een dijklichaain van maximaal 5 meter
hoog. De dijk is opgebouwd uit klei
met hier en daar een zeer hoog zand-
gehalte. Uit regelmatige waarnemin
gen blijkt dat de koeien zich in het
gebied vooral ophouden op de dijk en
in het bijzonder op het zuidtalud.
Gevolg is een snelle verschraling van
de bodem en een afname van het aan
tal ruigtekruiden. Een van die ruigte
kruiden is de beruchte Akkerdistel.
Het lijkt erop dat deze lastige klant
langzaam in aantal terugloopt. Het valt
echter niet te verwachten dat de plant
na verloop van tijd geheel zal verdwij
nen. Akkerdistel groeit bij voorkeur op
verstoorde grond. Dit wordt vaak ver
oorzaakt door menselijke ingrepen
maar ook de natuur veroorzaakt op
kleine schaal dergelijke milieus. Te
denken valt aan molshopen, door koei
en vertrapte grond e.d. Wel worden
ieder jaar door vrijwilligers de meeste
distels gemaaid om te voorkomen dat
ze gaan pluizen.
Een ander positief gevolg van de ver
schaling is de toename van het aantal
'fijnere' plantensoorten. Vooral veel
soorten vlinderbloemigen (klavers
e.d.) lijken hiervan te profiteren.
Jaarlijks rond eind mei kleurt een
we nog een groot aantal andere vlin
derbloemigen als Witte klaver, Rode
klaver, Hopklaver, Gevlekte rupskla
ver, Voederwikke, Veldlathyrus, Ge
wone rolklaver en Smalle rolklaver.
De massale aanwezigheid van de vlin
derbloemigen heeft zeer waarschijnlijk
te maken met het geringe aanbod van
gebonden stikstof in de bodem. Deze
stof hebben planten nodig om te groei
en. Vlinderbloemigen hebben dat ook,
maar zijn via speciale knolletjes aan
de worteltjes in staat om stikstof die
vrij in de lucht zit, op te nemen. Deze
omzetting vindt plaats door de in de
knolletjes aanwezige Rhizobium-bac-
teriën. Deze samenwerking geeft de
plant een voorsprong op andere plan
ten en verklaart de massale aanwezig
heid. Eenzelfde verhaal geldt voor
Duindoorn dat de laatste jaren plaatse
lijk massaal opslaat op de zandige
delen.
Naast de vele vlinderbloemigen vin
den we hier Smalle weegbree, Peen,
Duizendblad, Glad walstro, Klein
streepzaad, Gele morgenster, Gewoon
biggekruid, Jacobskruiskruid, Gewoon
knoopkruid, Akkerwinde, St.-Jans
kruid, Kraailook, Zwenkgras en
Glanshaver.
Gevlekte Rupsklaver
Tekening: Awie cle Zwart
12