V
Natuur
voeren, ligt bij Rijkswaterstaat en de
diverse waterschappen.
In enkele extreme gevallen heeft men
duinen geheel of gedeeltelijk vervangen
door een dijk. Vanuit natuuroogpunt is
deze oplossing vanzelfsprekend totaal
ongewenst.
Ook zijn duinversterkingen uitgevoerd.
Hierbij moet de afwerking dusdanig zijn
dat het nieuwe duin in reliëf en vegetatie
een zo natuurlijk mogelijk aanzien krijgt
en dus niet afwijkt van het omringende
landschap. Bij voorkeur dient de duin
suppletie te worden overgedemensio-
neerd. En wel zodanig dat er ruimte
ontstaat voor de ter plaatse thuishoren
de dynamiek van verstuiving.
Dit is ook van belang voor de landschap
pelijke inpassing van het nieuwe duin
(reliëf duinvoet niet recht).
Bij noodzakelijke aanplant tegen ver
stuiving dienen de van nature voor
komende plantensoorten op de juiste
plaatsen te worden aangeplant of uit
gezaaid. Dat betekent Helm in de zee-
reep en het buitenduin, duingrassen,
en duinzegen in het binnenduin. Met het
oog op de snelle vestiging van de juiste
plantensoorten, kan van het binnenduin
de toplaag worden afgehaald en later
over de suppletie worden aangebracht,
zodat wortelstokken en zaden op de
juiste plaatsen aanwezig zijn.
Hoewel duinsuppletie sterk de voorkeur
verdient boven het aanleggen van een
dijk, dienen verbeteringen van de zee
wering uit natuuroogpunt zoveel moge
lijk zeewaarts, door middel van voor
oever- en strandsuppletie, en niet land-
inwaars te worden uitgevoerd. De ver
storingen is dan geringer, terwijl deze
vorm van versterking in het algemeen
even efficiënt en bovendien goedkoper
is.
Het benodigde zand moet in alle ge
vallen uit zee worden gewonnen. Duinen
afgraven ten behoeve van zandwinning
is uit den boze.
-Veerhaven Breskens tot Nieuwe Sluis.
De dijkverzwaring van dit kustgedeelte
is afgerond. Hierdoor zijn de duintjes ter
hoogte van camping Zeebad grotendeels
verdwenen. Daarvoor in de plaats is aan
de binnenzijde van de dijk zand opgespo
ten. In hoeverre hier ter zijnertijd weer
een waardevol natuurgebied zal ont
staan, is afhankelijk van inrichting en
beheer. Overleg tussen waterschap, ge
meente en natuurbescherming is ge
wenst.
-Nieuwe Sluis tot duin Verklikker.
Ook hier is onlangs de dijk verzwaard.
Daardoor is het karakter van de kust
strook sterk veranderd. Enkele delen
van de dijkverzwaring bestaan uit bin-
nendijkse zandsuppleties. Hierdoor is
over een grote lengte een kunstmatig
duin ontstaan. Ook al is dit gebeurd met
het oog op de rekreatie, het maakt tevens
het ontstaan van een aantrekkelijk duin
milieu mogelijk. Beheer en de mate van
recreatief gebruik zullen daarbij belang
rijke factoren zijn.
Ter hoogte van het Groedse duin is het
daar aanwezige natuurgebied gehal
veerd door een dijklichaam. Het gebied
bestaat uit een duintalud dat overgaat in
een zoet moerasje, 't Duumpje heeft, op
basis van een door haarzelf opgesteld
plan, het gebied van het waterschap in
beheer gekregen. Vrijwilligers voeren
het beheerswerk uit. Een gericht beheer
op basis van een beheersplan is een
voorwaarde om de potentiële natuur
waarden ook tot ontwikkeling te laten
komen.
- Zwinduin
In het kader van het op deltahoogte bren
gen van de zeeweringen moet het duin
gebied langs de oostrand van het Zwin
plaatselijk worden versterkt na de zomer
van 1990. Met het waterschap is een
bevredigend uitvoeringsplan overeen
gekomen. Daarbij worden ook maatre
gelen genomen om de toeristenstroom in
goede banen te leiden.
Tot zover de bedreigingen, waarmee de
natuur in de duinen te kampen heeft. Be
halve bedreigingen zijn er gelukkig ook
kansen en mogelijkheden om de situatie
te verbeteren d.m.v. natuurbescherming
en ontwikkeling. Deze mogelijkheden
zullen we nu inventariseren.
Al de eerder genoemde maatschappelij
ke funkties beïnvloeden in sterke mate
de natuurfunktie van de duinen. Be
heers- en beschermingsmaatregelen zijn
hierop vaak terug te voeren. Het kust
gebied kent belangrijke mogelijkheden
voor natuurbouw. Bestaande natuur
waarden kunnen daardoor worden ver
sterkt. Tegelijkertijd geeft dit de moge
lijkheid potentiële natuurwaarden te
ontwikkelen. Dit geldt vooral voor die
Zwinmonding
9
