VOGEL
- fehologie.
In dit nummer willen wij U enigszins inleiden in de problemen van
de fenelogie, Populair is dat de wetenschap, di'e wil onderzoeken hoe
het komt, dat een bepaalde vogel het ene ja'ar b,v, eerst op 18 april
wordt gezien en het andere jaar op 17 april,
Vraagt U aan een boer, die een Qoievaarop zijn erf heeft, hoe het
komt dat zijn langbenen er dit jaar nog niet zijn, terwijl ze verleden
jaar al een paar weken aanwezig waren, dan zult U prompt een lang ver
haal te horen krijgen, dat,.U het verschil aantoont van het weer van
verleden jaar en het weer van dit jaar,
wMet dit kowe weer, meneer, benne de puten emmers nog nie fet gencg, 1
De gceie man heeft gelijk, koude en wat wij eenstemmig als slecju-
weer" betitelen zet een rem op de drang van vele vogels' om in het voor
jaar zo snel mogelijk hun .„broedgebied weer op te zoeken,
Willen we nu onderzoekingen doen op dat gebied dan moeten wij vergc-
lijkmateriaal hebbenJ hoe was het het vorig jaar eri het- jaar daarvoor?
Bij verschillende vogels krijgen we al gauw een gemiddelde datum -u
do gaten, maar de data over verschillende jaren schommelen steeds om-'
een gemiddelde, dat soms zeer opvallend is,
De vraag rijst nu* hoe weet de vogel het toch zo uit te kienen dar
hij elk jaar weer omstreeks die bepaalde datum terug is van zijn lange
tocht uit .het .zuiden? j j-;
'Dit een belangrijk probleem, 1 o Dolessi r:g' m:obtg e 2 jï jit worden in
verband mot;.de zon;' Dii'vih^imm^rs'-de h&tuurklök, 'Dat 'de vogels zouden
reageren op een. maximale zonshoogte is nog minder aannemelijk dan dat
hier d'e windstreek waar opkomst en ondergang plaats, grijpt een rol
sp e a It-
Thans neemt men algemeen aan, dat de lengte van de dag, dus de hoe
veelheid licht, hier bepalend i's voer de snelheid, waarmede de vogel
zich naar zijn broedgebied rept,
Ieder jaar is de dagelijkse toename der lichthoeveelheid gelijk, al
leen -de-'bewolking kan kleine onregelmatigheden veroorzaken,
Eo verklaart men dus de ^kalender1*die verschillende vogelsoorten
bij zich schijnen te dragen,
Evenals bij alles wat leeft heeft de Hatuur zich ook hier weer niet
onthouden van rijke schakeringen; het ene vogeltje h'eeft een veel rru j
geperfectioneerd kalandert je bij/zich dan het andere.
Speciaal bij de vogels die voor april terugkomen mankeert er nogal
v/at aan, -
Wat is nu het meest opvallende verschil in het klimaat voer en na
1 april? Wel, dat is het verloop, van de temperatuur, vanuit dat o-og-
punt roert maart zijn staart veel meer dan april doet wat hij wil.
Wij kri jgen dus hier de invloed drsn de temperatuur onder ogen en dat
is juist wat wij willen onderzoeken.
De aankomstdata der vogels worden dus in' eerste instantie vastge
steld door de hoeveelheid licht ter plaatse. Daar dit toch élk jaar
hetzelfde is, bepaalt deze hoeveelheid licht dus de gemiddelde aankomst
datums
Afwijkingen kunnen ontstaan doors
1, schommelingen in de dagelijkse hoeveelheid licht. Deze zijn klein en
pas van betekenis bij langdurige donkere perioden of bij abnormaal
Veel zonnoschijn. Hiermede' kunnen 'gepaard gaan abnormale ;lage of ho
get ernpe rat u r en; Dat geeft on s aan de- ge-leg enh ei d om na te' ga an w at
"Van groter invloed isi de hoeveelheid licht o'f temperatuur,
2, meerdere of mindere voorkeur voor het terrein. He an zoveel mogelijk'
waar in terrein, waar. de vogel in het broedseisoen algemeen voorkomt,
3, abnormale temperatuur.
