zeewater, zodat zoet water twee keer zo lang
op de Oosterschelde zal verblijven als thans.
Gelukkig neemt de zoetbelasting op het
estuarium wat af na de aanleg van de Oester-
dam.
In modelonderzoekingen kan het mechanisme
van menging en dispersie nauwkeurig worden
bestudeerd; daar kan ook worden nagegaan
wat de invloed zal zijn van maatregelen om het
zoutgehalte te beheersen, zoals gebruik van de
Bathse Spuisluis, terugwinning van zout water
bij de Krammersluizen en een zoute rondstro-
ming via de Flakkeese Spuisluis.
Onderzoek naar de gevolgen van uitstel van de
compartimenteringswerken
Om het Oosterscheldeproject budgettair te
ontlasten is eind 1982 overwogen de comparti
menteringswerken uit te stellen, geheel of
gedeeltelijk, voor een periode van één tot vier
jaren. De helft van de totale kosten van de
compartimenteringswerken was toen overigens
al uitgegeven.
Vooraf moesten natuurlijk alle gevolgen van
zo'n beslissing worden bestudeerd. Daartoe is
een beleidsanalyse verricht, met een aantal
gevoeligheidsanalyses, met name naar de
gevolgen voor scheepvaart, visserij, milieu,
waterhuishouding, veiligheid, wegverkeer,
Rijksbegroting, bouwnijverheid en internationa
le betrekkingen.
De minister heeft inmiddels besloten alleen de
bouw van de Philipsdam uit te stellen, met niet
meer dan één jaar.
De uitvoering van de Krammersluizen
Dit is een terugblik op de uitvoering van een
van de grootste natte-waterbouwwerken die
ooit in opdracht van de Rijkswaterstaat werden
gerealiseerd: de Krammersluizen in de Philips
dam, twee duwvaartsluizen metzout/zoet-schei-
dingssysteem en twee jachtensluizen, het
geheel voorzien van een overbrugging. Vanaf
1978 tot 1983 is aan het betonwerk voor de
sluizen gewerkt, met maximaal 800 werknemers
tegelijk. In de topjaren 1980 en 1981 werd
150 m3 beton per uur verwerkt.
De werkorganisatie wordt geïllustreerd aan de
hand van het systeem voor hergebruik van de
bekistingen. Gemiddeld werd elke bekisting elf
keer ingezet.
Inrichting en beheer van het Markiezaat
Door de uitvoering van het Deltaplan wordt het
Verdronken Land van het Markiezaat van
Bergen op Zoom uiteindelijk een semi-stagnant
zoetwatergebied met oeverlanden. Eén van de
bestemmingen van het gebied is woningbouw,
ten behoeve van de uitbreiding van Bergen op
Zoom. Verder komt er een randmeer, met
wellicht-recreatieve mogelijkheden, en in elk
geval een natuurbehoudsfunctie. Voor de
initiële fase 1983-1986 is thans een plan
opgesteld voor inrichting en beheer, dat de
ontwikkelingen in de gewenste richting moet
sturen. Het gebied is in dit plan verdeeld in 14
deelgebieden waaraan afzonderlijke functies
zijn toegekend.
337
