Fig. 1. Verband tussen
geluidssnelheid en
druksterkte bij de blokken van
de blokkenmat
waterbouw-materialen werden gesteld, voor
een groot deel gebaseerd op in het verleden
opgedane praktische ervaring. Na de tweede
wereldoorlog bleken ze al snel aanvulling en
wijziging te behoeven. Dat had een groot
aantal oorzaken, maar de belangrijkste
daarvan waren wel de toepassing van nieuwe
ontwerpmethoden met behulp van fysisch
modelonderzoek en rekenmodellen, de veelheid
aan nieuwe materialen en uitvoeringswijzen,
en de grote hoeveelheden die in korte tijd
moesten worden verwerkt; tenslotte ook het
feit dat herstel of vervanging achteraf vrijwel
niet meer mogelijk is bij waterbouwkundige
constructies.
De nieuwe procedure omvat globaal de
volgende fasen: inventarisatie en aanvullend
onderzoek, vergelijking en toetsing van
resultaten, keuze van eisen en keuringsproce
dure, invoering en - zeer wezenlijk - evaluatie.
Vooral het zo nauwkeurig mogelijk vaststellen
van uitvoerbare keuringsprocedures, waarbij
komt vast te staan welke eigenschappen
worden onderzocht, op welke wijze en hoe
vaak en wat de consequenties kunnen zijn, en
de uitvoering daarvan, bleken nieuwigheden
waar wel enige gewenning voor nodig was.
Aan de hand van een aantal waterbouw-mate
rialen zal in het hierna volgende een en ander
breder worden behandeld. De grote lijn is
daarbij de ontwikkeling of aanpassing van
kwaliteitssystemen als gevolg van het feit dat
de materialen of nieuw zijn of aan hoge eisen
zijn onderworpen, of in een nieuwe toepassing
voorkomen.
Door keuze van een half-open Oosterschelde
kreeg de blokkenmat in de sluitgaten opeens
een andere functie: niet langer zou hij tijdelijk
Proefstukje
achtersabelingsmateriaal:
verhard harsmengsel met
vulmateriaal
bodembescherming zijn, maar voorgoed.
Terstond ook werden aan het beton veel
hogere eisen gesteld, en wel dat een constant
kwaliteitsniveau moest worden gegarandeerd,
gezien de gewenste duurzaamheid in zeewater.
Uit de in Nederland bestaande norm, de
'Voorschriften Beton 1974 (NEN 3861)', die bij
vrijwel ieder werk wordt toegepast, werd toen
een keuze gemaakt voor betonklasse ll-kwaliteit
B30. Hiermee lag de keuringsmethode vast,
zowel voor het onderzoek naar de geschiktheid
van grondstoffen en mengsels als voor wat
betreft de aanwezigheid en de uitrusting van
een controlelaboratorium en de aanstelling van
een betontechnoloog.
Regelmatig zou onderzoek plaatsvinden naar
de eigenschappen van cement, zand, grind en
betonspecie. Verzekerd van constante goede
grondstoffen kon men dan verder maatregelen
nemen voor een zo gelijkmatig mogelijke
produktie, die leidde tot een makkelijker te
verdichten mengsel en een meer constant
produkt. Van de betonspecie werden kubussen
vervaardigd, die na 28 dagen verharding
werden onderzocht op dichtheid en druksterkte.
Voor kwaliteit B30 dient de statistisch berekende
karakteristieke druksterkte dan minimaal 3
kg/mm2 te bedragen. Tot zover is sprake van
de toepassing van bestaande eisen en normen
voor het materiaal, waarbij de producent zijn
produkt onder bedrijfscontrole vervaardigt.
Doordat het afzinken van de blokkenmat
onmiddellijk aansloot op de vervaardiging - de
blokken werden immers in enen door op de
kunststoffen filtermat gestort, verdicht en met
stoom verhard, waarbij het geheel op een
grote drijvende rol werd gerold, die meteen
naar de plaats van afzinken werd versleept - is
de termijn van 28 dagen te lang om bij te
230