Voorspelling van het verticale
en het horizontale getij met
behulp van de harmonische
getijanalyse
Voor een groot aantal werkzaamheden is het
bij de uitvoering van de Oosterscheldewerken
van belang het verloop van waterstand en
stroomsnelheid nauwkeurig te kunnen voor
spellen. Zo is het voor het plaatsen van pijlers
en het leggen van funderingsmatten van
belang enige tijd van te voren te kunnen
beschikken over de tijdstippen en hoogten van
hoog- en laagwater, en te weten waar het
kenteringstijdstip zal liggen in het snelheids
verloop.
De voorspelling bevat twee componenten. In
eerste instantie wordt ze gebaseerd op het
zogeheten astronomische getij: de getijbewe
ging die veroorzaakt wordt door de aantrek
kingskracht van maan en zon. Onder rustige
weersomstandigheden kan hiermee worden
volstaan; het werkelijke getij stemt dan zeer
goed overeen met het astronomische. Tenge
volge van meteorologische gebeurlijkheden
kan het werkelijke getij evenwel sterk van het
astronomische afwijken, zodat een definitieve
voorspelling slechts kort tevoren kan worden
gegeven. De uiteindelijke voorspelling bestaat
dus in eerste instantie uit een voorspelling van
het astronomische getij, en in tweede instantie
uit een voorspelling van de afwijkingen hiervan
tengevolge van meteorologische effecten.
We gaan nu eerst dieper in op de voorspelling
van het astronomische getij.
Het getij in de oceanen wordt gegenereerd
door twee verschillende soorten krachten: de
centrifugale kracht die het gevolg is van de
draaiing van de aarde om haar as, en de
aantrekkingskrachten van de maan en de zon.
De invloed van de maan is overigens twee
maal zo groot als die van de zon. De overige
hemellichamen hebben door hun geringe
afmeting en/of door hun grote afstand tot de
aarde een verwaarloosbare invloed op de
getijbeweging. De resulterende kracht die de
getijbeweging doet ontstaan, heeft door de
cyclische bewegingen van de aarde, de maan
en de zon een periodiek karakter. De respons
van de watermassa's van de oceanen op deze
kracht geeft deze periodiciteit getrouw weer.
Fig. 1 en 2. De werkelijke
verticale getijbeweging kan
worden ontleed in een aantal
regelmatige sinussen
72
