tot zeer hoge verhangen kunnen ontstaan, die
voornamelijk een cyclisch karakter hebben. Ze
worden veroorzaakt door de wiebelende bewe
gingen die de pijlers maken, onder invloed van
de golfbelasting.
Omdat de bestaande filterregels slechts gelden
voor stationaire omstandigheden, moest er
voor dit geval fundamenteel onderzoek worden
verricht naar het gedrag van filters onder cycli
sche omstandigheden. De conclusie was dat
een funderingsbed waarbij praktisch geen zet
ting zal optreden, moet bestaan uit een aantal
uniforme, dat wil zeggen niet ruim gegradeerde
materialen. Een funderingsbed dat bestaat uit
één of twee ruim gegradeerde lagen, voldoet
theoretisch ruimschoots, maar valt toch af, om
dat het uitvoeringstechnisch onmogelijk is een
dergelijk filter binnen de gestelde toleranties
met conventioneel materieel aan te brengen: er
treedt bij het storten ontmenging op en er ko
men zandlenzen tussen de verschillende stor
ten. Nadat het werk gemaakt is kunnen deze
zandlenzen worden uitgespoeld, waardoor gro
te zettingen van de pijlers ontstaan. Een filter
dat bestaat uit een aantal lagen uniform materi
aal kan ook niet met conventioneel materieel
worden opgebouwd omdat de fijnste materia
len niet stroombestendig zijn in de bouwfase,
en ook weer omdat er zandlenzen komen tussen
de storten. Daarom is besloten het funderings
bed op de wal te prefabriceren, en het verpakt
naar de bodem te brengen. Om redenen van
duurzaamheid is gekozen voor een filter be
staande uit lagen zand en grind, waarvan de on
derste laag filtertechnisch aansluit op het zand
van de ondergrond en de bovenste laag op de
eerstvolgende drempellaag. De gradering van
de lagen is zo gekozen, dat indringing van mate
riaal vanuit een laag in de daarop liggende laag
praktisch niet mogelijk is. De vervorming ten
gevolge van indringing van het basismateriaal
in het filtermateriaal is daardoor praktisch te
verwaarlozen. De matten zijn 200 m lang, 42 m
breed en 32 cm dik. Ze overlappen de randen
van deasfaltmastieken stortebedden meteen
aantal meters. Op deze wijze wordt het Ooster-
schelde-zand in de as van de kering tot aan de
stortebedden volledig afgedekt.
Voor het prefabriceren van de mat is een fabriek
gebouwd op het damvak Geul, bij de Roompot
haven. Voor een uitvoerige beschrijving van de
ze filtermattenfabriek en van de wijze waarop de
filtermatten worden opgebouwd, zie Bericht 93
(augustus 1980). Om beschadiging van de filter-
mat voor en tijdens het plaatsen van de pijlers
te voorkomen wordt er een tweede mat op ge
legd, van weer 32 cm dikte. Deze mat meet 31 x
60 m en is geheel met grind gevuld.
Zowel de filtermat als de beschermende mat
worden aangebracht met behulp van de mat
ten leg ponton 'Cardium', die de ondergrond vlak
voor het leggen van de filtermat vlak maakt door
het wegzuigen van een 0,75 m tot 1,5 m dikke
zandlaag. Voorafgaand aan het leggen van de
bovenmat dient weer zand verwijderd te wor
den van de filtermat.
De eventuele scheefstand van de pijler wordt in
hoge mate veroorzaakt door de mate van on
vlakheid van het opgeleverde funderingsbed.
Ondanks het feit dat aan het opschoonproces en
het leggen van de onder- en de bovenmat de
grootst mogelijke aandacht wordt besteed kan
het funderingsbed plaatselijk onvoldoende vlak
zijn. Als zo'n ongewenste situatie wordt gecon
stateerd, wordt de onvlakheid uitgevuld met be
hulp van een aparte mat, dit bestaat uit twee
stroken van 5 m breed, waarop betonnen tegels
van variabele hoogte zijn bevestigd. De beno-
OOSTERSCHELDEZIJDl
TEGELMAT 48.6 x 5.6 x 0.15 - 0.6)
GRONDVERBETERING
BOVENMAT 60x32x0.36
ONDERMAT 200x42 X 0.36
VERDICHTING 78 m
302