voren is gebracht kunnen ook waarnemingen
en metingen in de natuur niet worden gemist.
Verder blijven ook de ervaringen bij vroegere
werken opgedaan en de daarbij verkregen
vertrouwdheid met de elementen een voor
name rol spelen.
Het zijn overigens ook niet uitsluitend water
loopkundige omstandigheden, die bepalend
zijn voor het ontwerp; overwegingen van een
gans ander karakter kunnen mede een rol
spelen en soms zelfs doorslaggevend zijn. Zij
kunnen bijvoorbeeld van uitvoeringstechnische
of financiële aard zijn.
Niettemin heeft het modelonderzoek bij de
Het effect van een storm op een
uit blokken gevormde afsluit-
dam wordt beproefd in de wind
tunnel van het Waterloopkundig
Laboratorium te Delft
voorbereiding van grote waterbouwkundige
werken een zeer sterke en toenemende in
vloed op het uiteindelijke ontwerp en vaak
ook op de keuze van de toe te passen werk
wijze. Dat het belang van dit soort onderzoek
is toegenomen, vindt zijn verklaring in de
vooruitgang der modeltechnieken, waardoor
het mogelijk is geworden ingewikkelde hy
draulische verschijnselen na te bootsen. Deze
vooruitgang is eensdeels te danken aan de
toegenomen ervaring bij het werken met mo
dellen, anderzijds ook is zij het resultaat van
diepgaand fundamenteel onderzoek en ver
betering van het in de laboratoria gebruikte
instrumentarium.
Door de sterk voortgeschreden ontwikkeling
in de modeltechnieken - en dit geldt dan niet
alleen voor de 'natte' laboratoriummodellen,
doch in zeker niet mindere mate voor mathe
matische modellen en elektrische analogons
- is bij de met het modelonderzoek belaste
stafleden gaandeweg een sterke specialisatie
ontstaan. Daarnaast vindt eveneens een toe
nemende specialisatie plaats bij de ontwer
pers en uitvoerders van de waterbouwkundige
werken, zij het dat hun specialisatie in de
eerste plaats de uitvoeringstechnische kant
van de natte waterbouw betreft.
Deze uiteenlopende specialisaties bergen het
gevaar in zich dat de modelingenieur en de
ontwerper en uitvoerder uit elkaar groeien,
hetgeen afbreuk zou doen aan de zo nood
zakelijke communicatie tussen model en
prototype en aan de totstandkoming van een
goed ontwerp en een goede uitvoering. Zo
goed als de ontwerper de mogelijkheden en
beperkingen van de modeltechniek moet
kennen, zo goed moeten de modelingenieur
voortdurend de eisen van de realiteit voor
ogen staan. Geregeld contact met eikaars
werk is dan ook uitermate gewenst. Verbin
dingsfunctionarissen, die zowel met het
modelonderzoek als met het ontwerp en uit
voering van werken in voldoende mate ver
trouwd zijn, zijn daarbij veelal onmisbaar om
de onderzoekingen in het model te begeleiden
en de uitkomsten ervan te interpreteren op
zodanige wijze dat zij de ontwerper en de
uitvoerder van het werk concrete gegevens
verschaffen.
In de loop der jaren is een innige samenwer
king gegroeid tussen de hierbij betrokken
specialisaties, in het bijzonder tussen de
Deltadienst en het Waterloopkundig Labora
torium, die, ook in het buitenland, zijn weerga
niet vindt. Zo is een symbiose ontstaan die
zowel voor de aanleg van de Deltawerken als
voor de ontwikkeling van de modeltechniek
bijzonder nuttig is gebleken.
504
