Potklei en keileem verwerkt aan een perskade. Het
donkere materiaal is potklei.
Een beloop in de werkhoven bij Oostmahorn, ver
vaardigd uit betonblokken gezet op een tussenlaag
van stro en grind.
Bij deze constructie kunnen tijdens het passeren
van een golfdal 'spuiters' optreden.
zilting en de geschiktheid van het materiaal als grondslag voor een grasmatbegroeiing na
te gaan is op het terrein van de werkhoven een kleine terp opgeworpen, die met deze klei
is bekleed. Ter wille van een vergelijking werd een soortgelijke terp gemaakt, bekleed met
potklei. Dit begroeiingsonderzoek bevindt zich in een beginstadium zodat nog geen resul
taten kunnen worden meegedeeld.
Wegfundering met behulp van een mengsel van klei en kalk
De toegangsweg naar de werkhoven kruist de bestaande zeedijk onder een kleine hoek.
In verband met de bescherming van het buitenbeloop van de dijk was het minder wenselijk
de bestrating van de oprit in zand te funderen. Omdat klei alleen een onvoldoende vaste
grondslag levert, werd besloten een kleilaag aan te brengen die met kalk was gestabili
seerd. Deze werkwijze, die op het moment ook bij het studiecentrum voor de Wegenbouw
in onderzoek is, kan in bepaalde gevallen tot een goede fundering onder wegverhardingen
leiden. Het voordeel ervan is dat in de klei door de toevoeging van kalk een uitwisseling
van ionen plaatsvindt, waarmee een verbetering van de structuur gepaard gaat. Het is
daarna mogelijk de klei te verdichten, waardoor een tamelijk vaste laag ontstaat, die geen
water meer opneemt en dus niet meer zwelt of krimpt. De aangevoerde klei werd in de
vereiste dikte van 20 cm aangebracht. De ongebluste kalk, die in poedervorm en verpakt
in zakken was aangevoerd, werd daarna met de hand gespreid. Het mengen geschiedde
met behulp van een gewone landbouwfrees. Nadat de klei en de kalk in voldoende mate
waren vermengd, werd de laag verdicht door haar met een vrachtwagen in te rijden.
Opmerkelijk was de snelle consolidatie en de grote structuurverandering die de aanvan
kelijk vrij natte en slappe klei door de menging met kalk onderging. De bepaling van de
benodigde hoeveelheid kalk alsook de uitvoering van het werk geschiedden in overleg met
deskundigen van het Bundesverband der Deutschen Kalkindustrie in West-Duitsland. De
ervaringen met deze oprit gedurende de ongeveer zes weken waarin zware transporten
over de bestrating zijn gereden zijn onverdeeld gunstig.
De constructie van tussenlagen
Bijna alle belopen in de werkhoven zijn op de waterlijn met blokken bezet. Deze zijn ge
deeltelijk van beton, gedeeltelijk van koperslak vervaardigd. Het belangrijkste probleem
45
