niet steiler aangelegd dan 1 3. Bij dergelijke flauwe hellingen kan machinaal worden
gemaaid, wat in bepaalde gevallen voordelen biedt.
Op de lage binnenberm van de nieuwe dijken is een verharde onderhouds- en inspectie-
weg ontworpen.
De dikte van de kleibekleding onder de grasmat moet tenminste 60 cm bedragen wil
het wortelgestel van het gras zich volledig en tot voldoende diepte kunnen ontwikkelen
en er geen gevaar voor verdroging bestaan. Deze minimumdikte van de kleibekleding
is voor het binnenbeloop en de binnenberm voldoende te achten.
Voor de kruin, het buitenbeloop en de buitenberm dient de kleibekleding een dikte van
tenminste 80 cm te hebben. Teneinde een goede vegetatie te bevorderen en scheur
vorming te voorkomen dient de bekledingsgrond onder de grasmat zavel te zijn. De
benodigde grond zal als regel voor een belangrijk gedeelte kunnen worden ontnomen
aan het binnenbeloop van de bestaande dijk en de voor de dijkverzwaring in beslag te
nemen strook grond. Het voor de kern van de te maken verzwaring van het dijk-
lichaam benodigde zand kan worden verkregen van de zich in de Westerschelde be
vindende zandplaten en kan veelal rechtstreeks in het werk worden gespoten.
Bij de uitvoering van de dijkverzwaringen zal zoveel mogelijk het bestaande tracé
worden gevolgd, tenzij door bochtafsnijding een verkorting kan worden verkregen die
een economisch voordeel, zoals ingepolderd land, dan wel een waterstaatkundige
verbetering, zoals rechttrekking van het bestaande dijktracé, oplevert.
Ten oosten van Breskens, ten noordwesten van Ossenisse en ten noorden van Hoede-
kenskerke zijn bochtafsnijdingen mogelijk waarbij het niet zozeer gaat om het in te
polderen land, maar die om waterstaatkundige redenen gewenst zijn.
In het algemeen zal het mogelijk zijn de verzwaring aan de landzijde van de bestaande
zeedijk aan te brengen. Hierdoor wordt bereikt dat de bestaande, veelal uit klei op
gebouwde, zeedijk in de uiteindelijke dijkvorm de meest aangevallen plaats inneemt.
Dit laatste is van belang daar in de eerste jaren na voltooiing van zulk een verzwaring
aan de zeezijde op de nieuwe kleibelopen zich nog geen goede grasmat kan vormen.
Als regel zal een verzwaring als beschreven aanmerkelijk goedkoper zijn dan een
verzwaring aan de zeezijde van de bestaande dijk. De kosten van de te maken dijk
verzwaringen langs de Westerschelde worden globaal geraamd op een bedrag van
f 360 000 000.
De uitvoering van de verbeteringswerken aan de bestaande hoogwaterkeringen langs
de Westerschelde zal over het algemeen niet gepaard behoeven te gaan met een in
grijpende wijziging van de waterstaatkundige toestand van het achterliggende gebied.
Waar mogelijk zal het aantal lozingspunten voor de afwatering worden verminderd
C. De werken ten noorden van Hoek van Holland
Verhoging van een gedeelte van de havendijk
langs de rijkszeehaven te Den Helder
De havendijk langs de rijkszeehaven het Nieuwediep te Den Helder behoort tot de
hoogwaterkeringen die op grond van de Deltawet versterkt moeten worden. De
hoogte van de te verzwaren dijk moet worden vastgesteld aan de hand van de door de
Deltacommissie voor het betreffende gebied bepaalde maatgevende stormvloedstand.
Deze bedraagt voor Den Helder N.A.P. 5 m.
Met de verhoging van het eerste gedeelte van de havendijk is thans een begin gemaakt.
Het betreft het gedeelte dat gelegen is ten noorden van de vice-admiraal Moorman-
brug. Voor golfoploop en te voorziene bodemdaling werd 0,50 m in rekening gebracht,
zodat de kerende hoogte van de nieuwe dijk N.A.P. 5,50 m zal bedragen. De be
staande dijk ligt op ongeveer 3,50 m boven N.A.P.
Aan een waterdichte bekleding van de nieuwe zeewering zal veel zorg worden besteed.
Het buitenbeloop zal worden bekleed met basalt op een 0,60 m dikke kleilaag, het
binnenbeloop wordt bekleed met klinkers, gestraat op een kleilaag van 0,30 m dikte.
In verband met de geringe voor het talud beschikbare lengte is een helling van het
buitenbeloop van 1 2 aanvaardbaar geacht. Het talud van het binnenbeloop krijgt
eveneens een helling van 1 2, doch plaatselijk, langs de bebouwing zuidelijk van
Situatie van de dijkverhoging
48
^marinehaven;
TE VERHOGEN
GEDEELTE
VICE APM MOORMANBRUG
