Van de 35 spanningsbronnen voor de tweede fase op N.A.P. 10 m zijn
29 stuks gereed en in bedrijf. Het blijkt, dat met de bronnen van de eerste en
tweede fase een ruim voldoende verlaging van het grondwaterpeil kan worden
bereikt, zodat ter besparing aan energiekosten een gedeelte van de bronnen van
de eerste fase is stopgezet; totaal zijn thans 60 spanningsbronnen in bedrijf.
In verband met een verandering aan de vormgeving van de vloerdrempel aan
de zeezijde, waardoor tot grotere diepte ontgraven moet worden en ter bevorde
ring van een goede verticale ontwatering van het bovengrondpakket tussen de
koffer dam wanden, zullen de vacuumbronnen aan de lange zijden van de bouwput
worden vervangen door een zevental, dicht bij de vloer geplaatste, spannings
bronnen.
Op de hoofdafvoerleidingen van de bemaling zijn thans meetflenzen aange
bracht, teneinde van iedere onderwaterpomp de opbrengst te kunnen meten. De
opbrengst van de onderwaterpompen kan nl. sterk teruglopen door afzetting
van ijzerzouten enz. bij de inlaat en/of afvoerzijde van de pomp, waardoor deze
verstopt raakt.
Voorts blijkt, dat in verschillende bronnen de 4" geasfalteerde stalen afvoerlei-
dingen, met een wanddikte van 4 mm, binnen één jaar plaatselijk zijn verteerd
door agressieve zouten in het water. De corrosieverschijnselen zijn het grootst
bij de spanningsbronnen, waar gas uit het water vrijkomt.
Bij een chemisch onderzoek van het bronwater is gebleken, dat het water sterk
ijzer- en mangaanhoudend is en een hoog gehalte aan chloride, ammoniak,
sulfaten, bicarbonaten en organische stoffen bevat.
Grondwerk
Het op de hoogte en onder profiel brengen van het horizontale gedeelte onder de
sluisvloer op N.A.P. 6,40 m is voltooid. Met het ontgraven van de hellende
gedeelten onder de sluisvloer aan de rivierzijde van 6,40 m naar 8,96 m beneden
N.A.P. en aan de zeezijde van 6,40 naar 13,40 m beneden N.A.P. is men tot
op 2/3 van de totale lengte gevorderd.
Nabij het noordelijke en zuidelijke landhoofd zijn de ontgravingen gevorderd
tot op N.A.P. 17 m. In totaal werd 587 000 m3 grond ontgraven en in depót
gebracht, waarvan tussen 1 april en 30 juni 1959 239 000 m3. Hiervoor wer
den gebruikt: 6 draglines, 4 bulldozers en 20 vrachtauto's.
Een aanvang werd gemaakt met het ontgraven van de kofferdam aan de rivier
zijde tot op N.A.P. 18 m.
Heiwerk stalen damwanden
Voor het heien van de stalen damwanden wordt gebruik gemaakt van 5 heistel
lingen en een stoomkraan. De te verwerken damwand, type Belval, profielen
BZIIN, BZIIIN, BZIR en BZIVR, varieert in lengte van 3 tot 21,25 m. Totaal
moet er 24 000 ton worden verwerkt, tot nu toe is 8000 ton aangebracht.
Ten behoeve van de bronbemaling zijn aan de noord- en zuidzijde van de bouw
put twee tijdelijke damwanden geslagen, die reiken van N.A.P. tot N.A.P.
12 m en van 10 m tot 22 m beneden N.A.P.
Met het heien van de kofferdammen ter weerszijden van de sluisvloer is men
begonnen vanaf het zuidelijke landhoofd; gaande in noordelijke richting is men
gevorderd tot op 1/3 van de totale lengte. Het heien van de schermwanden
langs vloeren en pijlers is aangevangen in januari 1959 en gevorderd tot op ruim
de helft van het totaal.
Onder de zuidoostelijke vleugel is men nu ook begonnen met het heien van de
kofferdammen.
Heiwerk paalfunderingen
22 000 betonpalen, variërend in lengte van 8,30 m tot 24 m, zullen moeten
worden ingeheid. Het grootste gedeelte heeft een doorsnede van 0,40 X 0,40 m,
terwijl een klein aantal palen 0,45 X 0,45 m wordt. In februari 1959 werd een
aanvang gemaakt met het heien van 49 proefpalen in pijler 9.
Voor en na het heien werden verschillende diepsonderingen gedaan, teneinde de
verdichting van de grond te bepalen bij het heien van een bundel palen. Op dit
onderzoek zal in één der volgende nummers nog nader worden ingegaan.
In maart 1959 werd definitief begonnen met heien vanaf het zuidelijke landhoofd
in noordelijke richting.
Er wordt gewerkt met zeven heistellingen, waarvan er nu twee werken ter plaatse
van het landhoofd, terwijl vijf andere het heiwerk verrichten onder vloeren en
pijlers. De laatstgenoemde vijf stellingen vormen één geheel in het heischema.
Deze zijn nl. zó opgesteld dat zij, elkaar overlappend, de gehele breedte van de
vloer bestrijken.
Het heiwerk van vloer 17 is voltooid; nu wordt geheid in de vloeren 16, 15
en 14 en in de pijlers 16, 15 en 14.
Tot nu toe zijn 2205 palen geslagen, dit is 30 971,90 m1.
II. De bouwput van de schutsluis
Het werk, dat is beschreven in nr. 7 blz. 34 e.v. van het Driemaandelijks Bericht
Deltawerken, is op 31 maart 1959 openbaar aanbesteed en op 20 april 1959
gegund aan de laagste inschrijfster, het Hollandsch Aannemingsbedrijf Zanen
Verstoep N.V. te Den Haag, voor de som van f 2 403 000,De onderaannemers
zijn de N.V. Aannemers- en wegenbouwmij. v/h Fa. I. Heijmans en de N.V.
T. P. de Klerk, respectievelijk voor het asfalt- en zinkwerk.
Met de bouw van de ringdijk is op twee punten, te weten bij de koppen van de
reeds op de Plaat van Scheelhoek aanwezige kribben, begonnen.
Van de oostelijke krib uit wordt langs het Noord Pampus het noordoostelijke
deel van de ringdijk uitgebouwd en vanuit de kop van de westelijke krib het
noordwestelijke gedeelte. Tegelijkertijd is begonnen met het baggeren van de
bouwhaven.
In eerste instantie is voor de zandwinning op korte afstand van het werk de
winzuiger „Ammerstol" in bedrijf gesteld. Met twee perszuigers en een aantal
bakken werd het zand in het dijklichaam gebracht. Verder is voor de zand
winning op 26 mei een tweede zuiger, de „Gaasterland", te werk gesteld.
43