Bij verdere toepassingen zal het dus nodig zijn, indien de toevoer hapert, de
schuif van de buis te sluiten. Dit is ook beter met het oog op de mogelijke golf
beweging van het water of bewegingen van het schip.
De kans op storingen in de aanvoer kan belangrijk worden verkleind door het
tussenschakelen van een bunker. Dit maakt het ook mogelijk het niveau in de
buis en dus de doorstroomsnelheid vrijwel constant te houden.
De proeven zijn voorbereid door de Deltadienst in samenwerking met Shell
Nederland N.V. en het Koninklijk/Shell Laboratorium te Amsterdam en uitge
voerd door de N.V. J. Heijmans te Rosmalen met medewerking van Verschure
en Co's te Amsterdam.
Detail van het laatste proefvak
Het mechanisch storten van steen
In de plannen voor de afsluiting van zeegaten komen veel constructievormen
voor die geheel of ten dele bestaan uit lagen stortsteen. Men denke hierbij in
de eerste plaats aan de nabestorting van een zinkstuk. Tot nu toe werden derge
lijke lagen met de hand gestort. Gezien de grootte van de in de toekomst te ver
werken hoeveelheden verdient het aanbeveling te onderzoeken of de mogelijkheid
bestaat deze werkwijze te mechaniseren.
Mechanisatie wordt reeds toegepast wanneer het gaat om het aanbrengen van
grote hoeveelheden op een beperkt bodemoppervlak.Veelal wordt dan gebruik
gemaakt van onderlossers. Grove steensoorten worden ook wel met behulp van
kantelbakken gestort of over boord gewerkt door het kippen van bakken, die aan
dek zijn geplaatst. Geen van deze werkwijzen komt echter in aanmerking wan
neer het gaat om het aanbrengen van stortsteen in lagen van beperkte dikte over
een groot oppervlak.
Om dit nu wel te bereiken is een vorm van mechanisatie in onderzoek die berust
op het volgende principe. Het lossen van de steen gebeurt door een ronddraaiende
as die voorzien is van pennen. Deze rol is in het boord van de bak opgesteld.
De steenaanvoer kan plaatsvinden over een hellende plaat of door middel van
een schudgoot. De rol doseert de hoeveelheden steen die gestort worden. De
bak wordt, evenals bij de traditionele methode, tijdens het lossen in dwarsrich-
ting verhaald. Wanneer wordt bereikt dat het lossen van de steen regelmatig
plaats vindt, kan bij een constante verhaalsnelheid ook een gelijkmatige bestor-
tingsdikte worden verkregen.
De kwaliteit van een bestorting wordt niet alleen bepaald door het gemiddeld
gewicht per m2 maar tevens door de mate waarin op delen van het oppervlak de
bestorting beneden dit gemiddeld gewicht blijft. Wanneer dus de gelijkmatigheid
kan worden verbeterd, wordt tevens een hogere kwaliteit verkregen. Ten opzichte
van de traditionele methode kan dus mechanisatie betekenen dat, door deze
grotere gelijkmatigheid, voor bestortingen met een lager gemiddeld gewicht per
m2 kan worden volstaan.
Teneinde de mogelijkheden te onderzoeken van de hierboven beschreven methode
is een model op verkleinde schaal gemaakt. De pennen van de as draaien in dit
model tussen de tanden van een vaste kamplaat door. Op de kamplaat ligt de
steen voor deze over boord wordt gedraaid. De steen glijdt op de kam vanuit een
kipbare bak. Deze vorm van steenaanvoer is ook reeds voor het model verkozen
omdat andere methoden, zoals schudden en trillen, bij de toepassing op ware
grootte op voorlopig niet opgeloste technische bezwaren stuiten.
Voor de juiste reproduceerbaarheid van het gedrag van de stortsteen in de bak
is het noodzakelijk dat zowel de hoek, waarbij de steenmassa in de ijzeren bak
begint te glijden, als de hoek van inwendige wrijving (natuurlijk talud) in model
en op ware grootte gelijk is. Tevens is de haakweerstand van belang.
25
24