==a=S5EsE£ï£
las. Sporen kwamen in de buurt van bewijzen, maar blev
sporen, mede door de vele door Désérable geschetste, soms om
roerende maar ook onwaarschijnlijke mogelijkheden.
Natuurlijk weten we dat het geheugen manipuleerbaar is en na
tuurlijk ligt het voor de hand te denken dat een auteur als Garv
de geschiedenis vervalst. Niet voor niets kreeg zijn biografie
door Myriam Anissimov de titel Romain Gary, le caméléon. "m
zult ambassadeur worden, jij wordt een Victor Hugo," zo hield
de moeder van Roman hem voor. Zo groot als Hugo zou hij
nooit worden en er zijn meer dingen die hij niet wist waar te
maken, maar nadat hij niet onbelangrijke heldendaden ver
richtte tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij wél diplomaat
en bijvoorbeeld consul-generaal in Los Angeles. Van die hel
dendaden zijn bewijzen en niet slechts sporen. Gary had zich
aangesloten bij La France Libre, de Vrije Franse Strijdkrachten
onder leiding van Charles de Gaulle en het was dan ook tijdens
een ontmoeting met de Generaal van het Vrije Franse Leger dat
Gary hem vertelde dat op nummer 16 van de Grote Pohulan-
kastraat in Vilnius meneer Piekielny had gewoond. Hij zou het,
zo blijkt uit La Promesse de l'aube, herhalen tijdens ontmoetin
gen met belangrijke personen. Voor liefhebbers van het werk
van Gary was het lange tijd de vraag wie nu precies meneer
Piekielny was en er rezen vragen of er eigenlijk wel ooit een
meneer Piekielny was geweest.
Franfois-Henri Désérable schreef daar een schitterend boek
over en het is dan ook te hopen dat er een uitgever bereid zal
zijn het in vertaling uit te geven. Ik verklap alvast dat de be
langrijkste vondst van Désérable niet te danken is aan Google,
maar aan Gogol. In het charmante Théatre du Lucernaire in
de Rue Notre-Dame des Champs in Parijs wordt toeschouwer
Désérable na een scène in de Revisor van Nikolaj Gogol op een
spoor van Piekielny gebracht en ontwaakt pas uit zijn droom
bij het vallen van het laatste doek. Wat er na die scène nog op
het toneel gebeurde was volkomen aan hem voorbijgegaan.
In de komische toneeltekst van Gogol zegt landeigenaar Pjotr
Ivanovitsj Bobtsjinski tegen Ivan Aleksandrovitsj Chlestakov,
een ambtenaar uit Petersburg:
"Ik verzoek u onderdanig, als u in Petersburg bent, zegt u
dan tegen al die jonge heren, senatoren en admiralen: edel
achtbare of excellentie, in die en die stad woont Pjotr
Ivanovitsj Bobtsjinski. Dus gewoon: Pjotr Ivanovitsj Bobt
sjinski. En mocht u soms de tsaar tegenkomen, zegt u dan
ook tegen de tsaar: keizerlijke majesteit, in die en die stad
woont Pjotr Ivanovitsj Bobtsjinski."
t ho towt ctaan die woorden volkomen op zichzelf. Dat was
Voleens Gary in La Promesse de l'aube gaf de konmgin ^s reac
He Sn sferlMk knikie terwiü achter haar de commandan van
daar geen bewijs voor.
Bewijzen? Het lopen, varen en rijden in de sporen van Arthur
^bedding' Uitzocht ^t^en^ma™k sporen
Phfe„ hoek vaat Md" S aanfchaf van een ander bod. dat e
anders misschien nooit zou hebben
vaScravan^aarftè sêlÏÏfenZZ éperdument van Mathieu
TerenceSg e, op de tafel van pas verschenen boeken naast m
certain M. Piekielny.
-Een dichte, moet sporen nalaten van zijn levensloop, geen bewiizen.
Alleen sporen doen dromen."
Romain Gary, La promesse de l'aube, Gallimard 1960
Frangois-Henri Désérable, Un certain M.Piektelny, Ga .mard 2017.
Mathieu Terence, Mina Lay, éperdument, Grasset 2017.
