TUSSEN SPOREN EN BEWIJZEN
01
2 1° haar biografie van Marguerite Yourcenar uit 1990 vertelt
0> Josyane Savigneau over de papieren die Yourcenar in het jaar
<g van haar overlijden verbrandde in de haard. "Ik dacht anders
dat ik u met dat gebaar een plezier zou doen", zei ze tegen per-
sonen die haar actie niet apprecieerden. "Un poète doit laisser
UI des traces de son PassaSe; non des preuves. Seules les traces font
rêver."
Zou Marguerite bekend zijn geweest met deze woorden, die
René Char schreef in La Parole en archipel (1962), dan zou ze die
volgens Savigneau waarschijnlijk hebben onderschreven.
Hoewel Un certain M. Piekielny van Francois-Henri Désérable
was genomineerd voor de Prix Goncourt, werd het boek in de
herfst van 2017 niet met die prijs bekroond. Jammer, want de
aankondiging dat twee maanden later de première stond ge
pland van een nieuwe verfilming van La promesse de l'aube zou
beide boeken in de schijnwerpers hebben gezet. De in Vilnius,
de hoofdstad van Litouwen, als Roman Kacew geboren auteur
Romain Gary overleed in 1980 in Parijs, twintig jaar na zijn
autobiografische boek dat in het Engels de titel Promise at Dawn
kreeg, maar nog steeds niet in het Nederlands is verschenen.
Wellicht brengt eventuele vertoning van de film in Nederland
daar verandering in.
Gary schrijft over zijn jeugd in Vilnius, waar hij als kind van
zijn buurman het volgende verzoek kreeg: "Vertel in je latere le
ven dat op nummer 16 in de Grote Pohulankastraat in Vilnius
meneer Piekielny woonde." Het lijkt een onbeduidende mede-
deling, maar het is er een die fantasie, verbeelding en dromen
O oproept zoals de sporen doen, die René Char bedoelde in zijn
La Parole en archipel.
Onlangs vroeg ik een bevriend, reiszuchtig vogelaar die een be
zoek aan Litouwen ging brengen of hij zo vriendelijk wilde zijn
om bij een eventueel bezoek aan Vilnius in de Grote Pohulan
kastraat een foto te maken van het beeldje dat Roman Kacew
als kind voorstelt. Gerard stuurde me de foto die zijn vrouw
daar maakte niet lang voordat ik het boek van F.H. Désérable
Foto: Els Ouweneel
