BALLUSTRADA OPTIMA FORMA De grootste literaire verrassing van dit jaar is voor mij het dag boek van Hanny Michaelis (1922-2007). Ik was niet eens van plan om het aan te schaffen. Eigenlijk was ik op zoek naar het boek van een Fin. Iets in de titel met Tet-offensief. Maar toen viel mijn oog op de dundrukuitgave van Van Oorschot. Ik had er al over gelezen en ik aarzelde geen moment. 'Tet' kon wach ten, het werd De wereld waar ik buiten staoorlogsdagboek 1942- 1945. Toen ik het boek thuis besnuffelde, aaide, doorbladerde, ontdekte ik dat ik Deel II van de dagboeken gekocht had. Vanaf de eerste bladzijde werd ik gegrepen door de oprechte toon. De lucide stijl kwam me overigens bekend voor. Een soort Anne Frank voor gevorderden, concludeerde ik en bestelde alvast deel I. In betrekkelijk korte tijd had ik het boek (1018 pagina's) gelezen. Ik hield mezelf voor dat ik waarschijnlijk met haar beste proza kennis had gemaakt. In de jaren die deel II bestrijken, was ze immers al verder in haar ontwikkeling als schrijver. Mijn veronderstelling bleek onjuist. Ook in deel I toont Hanny Michaelis zich een fascinerend talent. Zo intelli gent en begaafd als ze is, bezit ze tegelijkertijd een laag zelf beeld. Juist die tegenstelling zorgt ervoor dat ze waarschijnlijk in extreme mate aangewezen was op haar dagboek. Al was het maar als stabiliserende factor. Dat wil overigens niet zeggen dat ze de nuance zoekt. Ze is even kritisch tegenover zichzelf als tegenover haar ouders ('Het Ouderpaar'), haar leerkrachten, haar medeleerlingen, familieleden en passanten. Haar bijna aandoenlijke hang naar liefde mondt uit in talloze verliefd heden. Eindeloze bespiegelingen over blikken en toevallige aanrakingen in de dagboeken. Natuurlijk dacht ik tijdens het lezen wel eens: nee, alsjeblieft houd op, vandaag niet, deze keer geen bespiegelingen over de blikken van leraar Binnendijk of vriendje Eldert. Maar amper een bladzijde verder had ze me al weer ingepakt met haar verslavende proza.

Tijdschriftenbank Zeeland

Ballustrada | 2017 | | pagina 7