TAAL VER TAAL
VO
Hedonisme in de Franse dichtkunst
Q>
W Men kan zich afvragen in hoeverre de hedonistische reputatie
van Frankrijk wezenlijk gegrond is. Deze reputatie is echter een
feit, ook al wordt het niet altijd zo verwoord. Het zou ons te ver
13 voeren om na te gaan waaraan dit land zijn imago te danken
heeft. Van buitenaf wordt dit nog eens benadrukt: Frankrijk is
een land van plezier en lichte zeden. Dat de dagelijkse, interne
gj werkelijkheid wellicht anders uitpakt doet er niets toe.
C3 Als er sprake is van een hedonistische levenskunst, moet dat
Qi ook te zien zijn in de kunstzinnige producties van het land. In
T* het bijzonder in de poëzie moet deze dan worden bezongen.
CU Hedonisme is een begrip met vele, soms tegenstrijdige interpre
taties en enkele nevenconcepten. Laten wij daarom proberen
enige helderheid te verkrijgen in de draagwijdte van dit woord.
Het Oudgrieks eH6ovn, Hêdonê, staat voor genot. Aristippos van
Cyrene, discipel van Socrates, en Epicurus worden beiden be
schouwd als de historische promotoren van een hedonistische
levenshouding. Er bestaan echter grote conceptuele verschillen
tussen epicurisme en hedonisme. Terwijl het eerste naar zelfbe
heersing streeft, waarbij alleen wordt toegegeven aan natuur
lijke en vitale behoeftes, streeft het hedonisme naar maximali
sering van genot als levensdoel. Maar ook bij dat laatste is een
duidelijk onderscheid te maken tussen zintuiglijk en geestelijk
hedonisme.
Hedonisme verwerpt elk zondebesef en staat voor een leven
zonder schuldgevoelens. Begeren, leren genieten, kunnen als
het erop aankomt ook filosofische activiteiten worden.
Heden ten dage onderschrijft de Franse filosoof Michel Onfray
wat hij noemt het 'ascetisch hedonisme', dat wil zeggen een
zoeken naar een vorm van genot die voortvloeit uit een intel
lectuele zelfverwerkelijking, zonder voor lichaam en geest on-