panisch, op de realiteit legt sinds de religie is vervaagd. Maar
ook de wattendeken wordt daardoor deel van de werkelijkheid,
en dat is mooi zolang je je er niet door laat verblinden en ver
stikken.
De volgende haven Saint John (New Brunswick) doet bij het
aanlopen armoediger en verwaarloosder aan dan Halifax. Een
desolate fabriek bij het hoofd, grote hopen ijzer op de kade. Het
tijverschil is 12 meter! De boeien buigen zich diep op de snelle
getijstroom, scheppen een indruk van ontroostbaarheid die uit
de natuur zelf opwelt. De overwegende indruk is bruin; ook het
water en de lage heuvels die eerder aan de horizon opdoemden.
En de gangway is óók nog kapot. Later, bij het uitvaren, worden
honderden grauwe visjes pal onder het oppervlak met grote
accuratesse door meeuwen opgevist. De zee bij de schroef
kleurt ineens roestrood. De bodem? Het lijkt meer op het bloed
van een onderzeese slachting.
Verblinding en verstikking door de wattendeken van de con
sumptiemaatschappij, zei ik. De Amerikanen en het cruisen
zijn voor elkaar geschapen, wegens gedeelde toewijding aan de
grote illusie. In je cocktailjurkje door een glitterinterieur schui
ven, terwijl zich beneden je een duistere, dodelijke jungle uit
strekt: de zee. De droom wordt in stand gehouden met een
baaierd van drinks, medicaties, zeeziektepleisters, en het in het
brein geëtste verplichte optimisme van eeuwige vooruitgang,
een tot stupide banaliteit gedeformeerde, eigenlijk faustische
idee waardoor de VS tot dusver overeind weet te blijven en
her en der, in de zendingsdrang der kokervisie, nog oorlogjes
weet te beginnen óók, die weliswaar allemaal even desastreus
eindigen.
Als we aan boord weer eens naar de douane moeten omdat we
naar Boston varen, mogen deze keer de non-US citizens eerst.
'Non-US citizens?' zegt een gedrongen dame in een bruine jurk
met gelige bloemen korzelig. 'What non-US citizens!'
Ze is verbijsterd.
Aantekening
Over het in 1985 gelokaliseerde wrak van de Titanic en de verbanden met
Halifax en zijn museum publiceerde ik ook 'Archeologie van een drijvend
paleis', Archeologie Magazine 2004 nr. 1, 54-57.