Pijn omspoelt
Judith Herzberg verheldert in Als pijn hoe een mens -
in hevige pijn - buiten zichzelf kan treden en als
schouwer, op afstand, naar zichzelf kan kijken. Hier
strofe:
Als pijn te erg wordt schijn je
uit jezelf te kunnen stappen, te
kijken hoe je ik daar lijdt, terwijl
je zelf op afstand blijft.
Die afstand blijft. Te erg
wil zeggen: dit is geen werkelijkheid.
Of wel, en dan ben ik niet echt.
Onechtheid blijft. Onechtheid
schijn je te bestrijden, schijn je
te kunnen bestrijden, met
zwerfkatterigheid.
Het gevoel van onechtheid dat ontstaat door de afstand tussen
de twee 'ikken' is mogelijk op te heffen door 'zwerfkatterig
heid': het leven nemen zoals het komt, de pijn voelen zoals die
is. Dat deze poging vooralsnog niet slaagt, blijkt uit de ver
woording van Herzberg. Ze schrijft: 'schijn je te kunnen bestrij
den'.
Een van de mooiste gedichten over pijn schreef Emily Dickinson,
een vrouw die in afzondering leefde in het ouderlijk huis. Veel
over haar is onbekend, meer nog wordt er gegist. Uit dit rela
tieve niets ontstond haar imago van een passief isolement en
onbeantwoorde liefde. Vanuit dit isolement schreef zij een cor
pus van zo'n 1800 fascinerende gedichten. Dit is nummer 650:
Pain - has an Element of Blank -
It cannot recollect
When it begun - or if there were
A time when it was not -
It has no Future - but itself -
Its Infinite contain
Its Past - enlightened to perceive
New Periods - of Pain.
wanneer
een toe-
de eerste
