militarist uit Zorg dat je een gekkenbriefje krijgt en Met andere ogen, uit
zoeken wie Rogier is, een kennis van wiens bestaan de familie pas na
de dood van Jeroen op de hoogte komt. Deze Rogier is 'een man van
geweld', die alles heeft gedaan wat Jeroen van Jossen niet wilde
doen, en hij fungeert daarmee weer als spiegel, zoals de Tweede
Wereldoorlog in Indonesië dat in Het verloren huis deed. Rogier was
actief in het verzet, ging wél naar Indonesië en Korea, was zelfs huur
ling in de Kongo. Uiteindelijk is hij in de VS beland en heeft daar
een gezin gesticht. Toen de lichamelijke mankementen van de
ouderdom voelbaar werden, zocht hij contact met Jeroen, om bij
hem zijn keuze voor het geweld te rechtvaardigen, zoals de emigrant
Sander zich in Witte gezichten en De verloren zoon poogde te recht
vaardigen. Het beeld dat de zoon van zijn vader heeft wordt door dat
alles danig verstoord. De klusjesman Radon reist af naar de VS en
logeert enige dagen bij Rogier, waar hij betrokken raakt bij de pro
blemen tussen zijn gastheer en diens jongste zoon, die aan de ver
wachtingen van zijn vader probeert te voldoen, maar daardoor met
zichzelf in conflict komt.
Tussen de verwikkelingen van zijn klusje door, komt de afstandelijke
relatie tussen Radon en zijn eigen zoon aan bod. Die zoon bestudeert
in Midden-Amerika de krijgscultuur van de Azteken en het contact
met zijn vader gaat uitsluitend via kaarten en brieven, die Verrips
uitvoerig citeert. Persoonlijke dingen komen in die brieven nauwe
lijks aan bod. Op het eind van de roman wordt duidelijk dat de zoon
op zoek is naar zichzelf, zich los probeert te maken van zijn vader en
hem daarom ontloopt.
Drie verschillende vader-en-zoon-relaties, maar in elk van hen wordt
de afstand tussen twee mensen niet overbrugd. De titel suggereert
dat dit het hoofdthema is, maar omdat vooral de zonen vaag blijven,
komt dit niet goed uit de verf. Verrips laat dat thema ook te veel
overwoekeren door het levensverhaal van Rogier en daarmee wordt
het echte hoofdthema dat iemand uit angst voor geweld kan kiezen.
Met Vaders en zonen kwam Verrips terug bij zijn debuut. De cirkel
was rond. Hij bleef zijn thema's trouw, maar zijn eigen verhaal leek
te zijn verteld en de poging zich in de marge van zijn romans te
plaatsen, kwam zijn werk niet ten goede. De kritiek is dan ook bijna
unaniem negatief, voor het eerst in Verrips' carrière. Alfred Kossman
oordeelt het in de PZC 'een dikke doffe roman' die 'een scherpe
novelle had kunnen zijn'. In het Leidsch Dagblad stelt Wim Vogel dat
Rogiers herinneringen 'de werkelijke thematiek van Vaders en zonen
20
