En als het beneden duister wordt
blijft de nacht licht en doorzichtig
Van alle plekken is deze nu de enige
eindelijk ben je nergens thuis
Ook hier is het gevoel van vervreemding niet alleen aanwezig, maar
het hele gedicht is er de bestaansgrond van. 'Hier ben je niemand' en
'nergens thuis' is paradoxaal de enige plek waar je thuis bent.
Oogst van de kust
Deze afdeling is de grootste: 22 gedichten. Hierin zijn alle gedichten
ondergebracht die hun inspiratie vinden in de woonomgeving, de
Zeeuwse locaties van de vorige rubriek uitgezonderd. Hier geldt wat
ik in mijn eerdere essay over Het sacrament van de sneeuw al schreef
naar aanleiding van het woon- en leefmilieu van een dichter: 'De
omgeving waarin een dichter is opgegroeid en woont is dikwijls zijn
diepste en meest vruchtbare inspiratiebron.'
De oogst verwijst naar de graanoogst in augustus in het kustland
Zeeland en staat tevens als metafoor voor de dichterlijke oogst die de
dichter binnenhaalt. 'Stof van augustus moet brood worden'. Stof
dat zowel fijn stof als materie kan betekenen, moet omgezet worden
in het 'brood' van de poëzie.
Het is ondoenlijk om uit de vele taalvondsten en stilistische trou
vailles te kiezen. In bijna ieder gedicht zijn ze aanwezig, soms te
overvloedig en te cumulatief, soms spontaan gevonden, dan weer
spits bedacht. Maar nooit gemakkelijk en clichématig.
Opstanding
Afdeling vijf, de kortste met acht gedichten, lijkt als centraal thema
de natuur in de loop der seizoenen te hebben. Het gedicht Herfstsong
is het meest literaire, het meest verliteratuurde. Herfstsong is een
specimen van een gedicht waarin kennis en kunde samenwerken
aan het resultaat. De kennis van de vaderlandse literatuur en dich
terlijk raffinement hebben een boeiend staaltje opgeleverd van wat
ik voor het gemak maar literatuur-poëzie zal noemen. Het is een
nietszeggend gedicht voor wie niet enigszins thuis is in de Neder
landse poëzie.
48
