de straten van het kneuterige dorpje gaan. Een stramme groep chag
rijnige eilanders met strakke gezichten en bonkige koppen. De mond
hoeken omlaag, en broekzakken die steeds meer gingen uitpuilen
van het toeristengeld.
En flierefluitende vakantievierders die nog wel blij leken, maar steeds
sipper gingen kijken naarmate hun broekzakken platter werden en
ze meer slaag kregen van het leger eilanders. Dat zwaar bewapend
bleek met honkbalknuppels, waarmee met groot enthousiasme toe
risten op het hoofd werd getimmerd. Vrouwen en kinderen gilden
als speenvarkens. Zij kregen er het hardst van langs. En het bloed
vloeide donkerrood en onstuitbaar over de ijsselsteentjes van de pit
toreske hoofdstraat.
Ach ja, het was een slagveld op eiland onder de zon.
Na de eerste dag ontdekte de man wetmatigheden in het systeem.
Hij merkte dat vriendelijkheid, net als het krantje en het ochtend-
croissantje, gekocht kon worden. Wanneer je 35 gulden betaalde
voor een oneetbare pizza en een tientje fooi gaf, kreeg je een grom
die in de verre verte wel iets weg had van een dankjewel. Gaf je vijf
tien gulden, zoals zijn buurvrouw in het restaurantje deed - waar
schijnlijk was ze een ervaren eilandbezoekster - dan werd het dank
jewel iets duidelijker uitgesproken, zij het nog met strakke mond
hoeken. Misschien kreeg je dus wel een heuse glimlach voor vijfen
twintig gulden. Misschien, de man zou het nooit weten, want wie
gaf er nu een geeltje fooi?
Op het eiland waar vriendelijkheid net als alles te koop was, nam de
man voorzichtige slokjes van zijn aangelengde cappuccino. Hij zat
op het terras van dat aardige oude hotel, dat op instorten stond en
een kapitaal vroeg voor een beschimmeld bed.
'Nederlanders steeds minder vaak op vakantie in eigen land', kopte
de Leeuwarder Courant.
En de man knikte naar de middag.
Alles viel op zijn plaats.
Haat tegen vreemden, of haat tegen alle mensen. Het behoorde tot
de aangeboren karaktereigenschappen van dit eilandvolk. Net als
onbeleefdheid, onverschilligheid of god weet wat voor zwarte eigen
schappen je in hun verharde zielen nog meer kon ontdekken.
En betaalde je als toerist, dan werd die zwarte kant eventjes afge
schud en kreeg je een neutraal gezicht voorgezet. Of, als je jezelf eens
45
