De sprei van Joséphine
jan j.B. Kuipers
1
Het hogere is een stuk moeilijker te bereiken dan het lagere, dat voor
het grijpen ligt. Bedevaartsoorden zijn bij voorkeur gesitueerd op
lastig bereikbare plaatsen. Het hogere wordt daarbij vaak letterlijk
vertaald van de mentale naar de fysische geografie: hoog wordt hoog
gelegen. Zo is het ook in Portoferraio, hoofdplaats van het eiland
Elba. De enige keizer die het eiland exclusief regeerde was weliswaar
alleen nog keizer op persoonlijke titel, maar niettemin een figuur van
mythische portuur. Napoleon was zijn naam, en hij resideerde hoog
boven dit stadje Portoferraio. Maar zijn residentie was een paleis van
Lilliput.
Op een warme aprildag en een verkeerd uur - het loopt tegen de
middag - ondernemen H. en ik de klim vanuit de haven van Porto
ferraio naar het Palazzina dei Mulini, een verbleekt zalmkleurig
gebouw van waaruit de Corsicaan als vorst of koning van Elba van 4
mei 1814 tot 26 februari 1815 zijn miniatuurrijk regeerde. Het paleis
je ligt op een rug tussen de forten del Falcone en della Stella, waarvan
de muren steil naar zee dalen. Mulini hurkt als het ware tegen het
laatste fort aan. Tot 1808 stonden hier nog twee windmolens; daar
aan dankt het huis zijn naam.
Op de obligaat pittoreske maar zweetdrijvende straten omhoog ont
moeten we een afdalend groepje. Ongetwijfeld pelgrims die zich al
aan het als museum uitgebate heiligdom hebben gelaafd. Ze spreken
immers Frans. 'We lopen goed,' zeg ik dus tegen H. Niet veel later
bereiken we het bescheiden, rechthoekige plein waaraan het paleis is
gelegen: eigenlijk meer een met grote tegels belegd terras. Het paleis
ontpopt zich als een villa van twee verdiepingen; een evenwichtige
constructie, bestaand uit een hoofdgebouw, twee vleugels met wat
aanbouwsels en een ommuurde tuin. Vóór het paleisje strekt zich een
rechthoekje van dor gras uit, doorsneden van enkele paadjes en met
enkele in vorm geknipte en alweer uitgegroeide buxus-achtige strui
ken erop. Het koninklijke bleekveld?
Hoog tegen de verkleurde voorgevel van het paleisje is blijkens het in
schrift op 5 mei 1921, exact 107 jaar na de aanvang van Napoleons
regering alhier, een marmeren gedenkplaat bevestigd. Ze is inmiddels
verweerd, de verf in de ingehakte letters vervaagd of uitgelopen. Ik
ben het Italiaans niet machtig, maar meen door toepassing van het
6