keuring ais ik beduid dat het om het maken van een foto gaat: de
produktie van een herinnering voor later gebruik. De Dominicus-gids
Italiaanse eilanden (1987) die ik een paar maanden later bij het
schrijven van dit stuk raadpleeg meldt het volgende over Napoleons
slaapstede: 'het hemelbed is prachtig, maar het baldakijn is gerafeld
en gescheurd. De groene zijden sprei op het bed is gemaakt van de
kroningsjurk van Josephine, Napoleons eerste vrouw.' Maar ik bestu
deer mijn foto's uit april 1992 en zie alleen beddetijk van lichtblauw
satijn: hemel, sprei, kussenrol. Alles lichtblauw, glanzend, nieuw.
Als het verhaal van de sprei niet apocrief is, is hier op Elba met
kenmerkende en bevrijdende nonchalance gedaan wat in meer
bemiddelde musea heel wat heimelijker geschiedt: restauratieve
geschiedvervalsing. Een noodzakelijke zwendel waarvan het succes -
de sensatie van authenticiteit bij het publiek - afhangt van de vak
kundigheid van het bedrog, net als in de misdaad. Maar de lezenaar
met goudverf komt me nu helemaal voor als een volumineuze meta
foor, niets dan een slordig teken van hoe het geweest kan zijn in dit
vertrek van een paleis dat geen paleis was, in een koninkrijk dat niet
echt een koninkrijk was.
4
De perspectivische verwarring van Elba lijkt zich alom voor te doen.
Zo heeft de ferry die de verbinding met Piombino op het vasteland
onderhoudt op een afstandje het uiterlijk van een klein zeeschip;
maar aan de kade openbaart zij zich vooral als een hybride van veer
pont en rondvaartboot, met lange banken op het bovendek als het
eerste het beste Moezelkruisertje, en een grote buik die zonder onder
scheid of orde auto's, motoren en voetgangers opslokt. Vanaf het
bovendek kijken we toe hoe de personenauto's via een kleine lift één
voor één uit het ruim op het achterdek worden getild, en vervolgens
door bemanningsleden met geroutineerd gebaar gedirigeerd worden
tot ze daar flank aan flank, bumper aan bumper staan opgesteld. Op
de heenreis vanochtend was het minder druk. ledereen liep vrijuit
over het achterdek om alles uit deze miniatuur-zeereis te halen wat er
te halen viel. Een andere Nederlander wees ons op een behaarde
reuzinnenborst met omhoogpriemende tepel, die in de verte uit zee
oprees; schuin erachter was de andere borst te zien. 'Montecristo,'
verklaarde hij glimlachend. Een eiland met één bouwwerk juist op de
11
