PIERRE BOREL
101
is. Op de vierde plaats: als dit op het land met een telescoop te zien zou zijn, dan
toch zeker niet op zee, waar [67] we, in een schip op het rusteloze element, altijd
in beweging zijn en nooit in rust. En de lichtste of geringste beweging zou dege
nen die de Medici-sterren bekijken, mijlen of meer aan de hemel laten afwijken.
Op de vijfde plaats: het idee en de daarvan afgeleide theorie over lengtegraden met
de sterren van Jupiter is niet bruikbaar en geschikt genoeg voor zeelieden en schip
pers. Dat zijn ruwe, ongeletterde lieden, die zulke details niet kunnen verwerken
als de zee rustig is, en nog veel minder, als (zoals het meestal is) ze last hebben van
krachtige en zware winden. Deze bedenkingen zijn naar voren gebracht en Galilei
heeft uit alle macht geprobeerd een aantal geschikte antwoorden en oplossingen te
leveren, maar die konden de goedkeuring van de gevolmachtigden niet zomaar
wegdragen. Vanwege het grote belang hiervan hebben de Doorluchtige Staten de
hoogleraar Hortensius opdracht gegeven om op staatskosten naar Italië te vertrek
ken om van nabij met Galilei over dit alles te overleggen. Maar het lot heeft zowel
de goede afloop als Galilei weggenomen: hij is gestorven. En er is een bericht geko
men over de wijze waarop Hortensius zelfs eerder gestorven was. De uitkomst van
de zaak is de Doorluchtige Staten gemeld: het bleek een moeilijke, neen, onmo
gelijke opdracht. Dus blijft ook deze poging in de zaak waarmee tot nu toe veel
generaties hun krachten hebben gemeten, zonder succes. Wie zal ons eindelijk
bevrijden en gelukkig maken met een uitvinding die zo uitzonderlijk, zo nuttig en
zo noodzakelijk is?
EINDE