31
en Raden een artikel was, dat van toepassing scheen, en dus
wilde men zich er aan houden, hoewel de vijf steden ook vonden,
dat de geheele instructie wijziging behoefde. Middelburg protes
teerde. Daarop zijn alle genomen besluiten geresumeerd; Koels
zou er een akte van maken, welke alle steden den 15den zouden
teekenen, en ten slotte hebben de vijf steden, ouder het welnemen
van Z. Exc., Roels als pensionaris gecontinueerd. De verga
dering was hiermede afgeloopen; ieder kon den 15den, na de
teekening van de akte, naar huis gaan. Een gedeelte deed dit
ook, maar die van buiten Walcheren hielden nog een naver-
gadering.
Stellen we ons de situatie voor. De leiding van De Rijcke
had de handhaving van de door den Prins met advies van de
drie Walchersche steden gegeven instructie verzekerd, maar kon
men hetzelfde zeggen van de door den Prins en vier Zeeuwsche
steden bezegelde Unie met Holland? Wat zou er gebeurd zijn
als die van Middelburg zich na hun protest zoo spoedig mogelijk
in verbinding met den Prins gesteld hadden? Ik vermoed dat
zij er zelfs niet aan gedacht hebben. De tegenpartij zag beter
in, dat men rekening moest houden met de feitelijke machtsver
houdingen. Had de gouverneur niet den 12den gedreigdals
gij aan onze autoriteit raakt, kunt gij wel naar huis gaan? Had
niet De Rijcke sedert met klem verklaardik duld niet dat aan
de instructie van Gouverneur en Raden geraakt wordt? Zou de
Prins niet kunnen zeggen: ik duld de schending van de Unie niet?
Van buitengewone beteekenis voor de verdere geschiedenis van
Zeeland is de stap geweest, dien de drie steden den 15den September
hebben gedaan. Ik zegde drie stedenhet kunnen hoogstens
vijf personen geweest zijn, maar ik geloof eerder dat er slechts
drie in aanmerking komendie dezen dag waren gebleven om de
vermelde akte te onderteekenen Yeman Claes Yemansen, Blancx,
en Gin.in Adriaensz. Stuuve, deze voor Tliolen. Van Struve
weet ik te vertellen, dat ook hij auditeur der rekeningen van
Zeeland was en vele jaren later nog burgemeester van Tliolen is
geweest, maar in de gewestelijke colleges heb ik hein na dezen
dag niet weer aangetroffen.
Dit driemanschap heeft voor Zeeland gehandeld. Met recht?