70
en heeft wellicht geen vrucht gedragen; geen ander document
over 13e eeuwsche relaties met de Hanze is tenminste bewaard.
Een halve eeuw later evenwel blijkt onze stad reeds een zekere
beteekenis in dit opzicht te hebben; in 1332 nl. bood Middelburg
aan Liibcck haar bemiddeling 1) aan in een geschil van die stad
met Staveren 2). Ook aan den oorlog tegen koning Waldemar
van Denemarken 3), wiens pretenties het evenwicht in de Oostzee
dreigden te verstoren, nam Middelburg een, zij het ook bescheiden,
deel. Ten opzichte van verblijf van Hanzekooplieden te Middel
burg bepalen zich overigens de bronnen tot die van Liibeck, aan
wie Middelburg in 1332 bij hun bezoek aan haar stad gunstige
ontvangst beloofde 4), en van Bremen, wier aanwezigheid de
stadrekening van 1407/8 vermeldt.
Ook de handelsbetrekkingen met Frankrijk 5), die in de 15e
en vooral in de 16e eeuw zoo grooten omvang zouden krijgen,
hebben vóór den Bourgondischen tijd nog weinig beteekenis gehad.
Naar La Rochelle, het middelpunt voor den wijnuitvoer van Gas-
cogne, waar de Vlamingen met de Brabranders, Hollanders en
Zeeuwen een kapel bezaten G), werden in 1408 brieven gezonden,
maar over den inhoud daarvan zwijgt de stadsrekening van 1408/9,
die het ons vermeldt, verder geheel en al. Ook met Bordeaux
werden in dezen tijd de eerste relaties aangeknoopt; in 1412
vinden wij kooplieden uit die stad in overleg met de wet van
Middelburg
Meer gegevens staan ons echter omtrent het verkeer der Span
jaarden, Portugeezen en Italianen ten dienste. Toen in 1388
1) H. U. B. II no. 517; zie verder nos. 554, 557, 560, 562, 563.
2) Zie hierover: K. Heeringa, Het oude Staveren, (Groningen, 1893) p. 50 vlg.
3) Zie hierover: D. Schüfer, Die Hansestadte und König Waldemar ton
Denemarken (Jena, 1879).
4) H. U. B. II no. 517.
5) Brugge onderhield hiermede in de 14e eeuw levendige betrekkingen; zie J.
Finot, Etude historique sur les relations commerciales entre la France et la Flandre
(Paris, 1894), vooral p. 81 vlg. IIüpke, Brügge's Entwieklung p. 126 vlg.
6) T. a. p. p. 132.
7) Stadsrekening 1412,13. In 1341 werd een schip van „Bartaugen", met
wijn geladen, aangehouden en naar Zieriksee gebracht; de bestemming is onbekend
en kan ook Engeland geweest zijn. Zie Hamaker, t. a. p. II p. 196.