"Er zijn nog maar
weinig luchtwacht
torens over"
met zijn broer en een timmerman heeft hij de
trappen in de toren vernieuwd. Door zijn baan in
de groenvoorziening/houthandeL kon hij aan
hardhout komen, afkomstig uit de waterbouw.
"Daar bLijft de toren gewoon op hangen, want dat
hout gaat een heeL Leven mee." In samenwerking
met de PraktijkschooL in HuLst zijn aLLe trappen in
eLkaar gezet. "De studenten mochten aLLeen niet
meeheLpen met het inhangen van de trappen,
want dit vond de directie van de schooL te
gevaarLijk. Dat hebben we dus zeLf gedaan.
Binnen een dag hingen aLLe trappen erin, hoeweL
het ontzettend stormde. De Leuningen hingen de
voLgende dag ook." Boven in de toren heeft hij
gaas gemonteerd voor de veiLigheid.
Een probLeem waar aLLe Luchtwachttorens mee te
maken hebben, is betonrot. Daar Loopt ook Theo
tegenaan. Onder invLoed van vocht en zout
oxideert de bewapening en barst het beton.
"Dat wordt aLLeen maar erger aLs je er niets aan
doet. Het kan weL verhoLpen worden, maar dat is
niet te betaLen." Het is een probLeem dat zonder
subsidie niet kan worden opgeLost.
Extra betekenis
Theo is erg bLij met zijn bezit en verteLt er graag
over. "VooraL omdat veeL mensen er eigenLijk
heLemaaL niks over weten. ZeLfs mensen op Leeftijd
die uit dit dorp komen, weten er niet zoveeL van.
Sommigen hadden geen idee dat er ook nog een
schuiLkeLder naast de toren Ligt. Het grootste deeL
is ook niet te zien, want dat zit onder de grond."
Theo vindt het verbazingwekkend dat bezoekers
vaak van ver komen. "Tijdens de Laatste Open
Monumentendag zijn er weL tachtig mensen
geweest. Zij kwamen overaL vandaan: HengeLo,
Amersfoort, Sittard, BeLgië, Haps en zeLfs uit
de Randstad." RegeLmatig komen er kLassen van
de basisschooL uit het dorp om de toren te
bezichtigen. Ook het verhaaL dat aan de kinderen
verteLd wordt dat er boven in de toren een heks
woont (SLiertemier). Ook rond HaLLoween wordt er
soms gebruik van gemaakt. Er komt dan veeL rook
uit de toren en er wordt een kLeine Lichtshow
gegeven.
Eigenaar zijn van een Luchtwachttoren is vrij
bijzonder. In ZeeLand zijn 21 Luchtwachttorens
gebouwd, waarvan er nu nog maar drie staan.
ALLe drie in Zeeuws-VLaanderen: Eede, Koewacht
en Nieuw-Namen. "De Dienst der Domeinen heeft
me toendertijd de toren in Eede ook aangeboden.
Ik kon deze gratis krijgen, maar ik heb het niet
gedaan omdat de afstand Nieuw Namen - Eede
te groot is." De meeste torens zijn afgebroken
vanwege betonrot en gevaar voor de omgeving.
De Luchtwachttoren in KLoosterzande is
afgebroken. Of betonrot werkeLijk de reden is dat
de meeste Luchtwachttorens zijn afgebroken,
betwijfeLt Theo. Hij had nameLijk tijdens Open
Monumentendag van een bezoekster die toen in
KLoosterzande werkzaam was, vernomen dat er
een andere oorzaak was. Zij verteLde hem dat de
toren gezien werd aLs potentieeL gevaar voor
mensen met suïcidaLe gedachten. "De toren stond
dicht bij de weg," verteLde zij, "dus ze waren
gemakkeLijk te bereiken." Ondanks dat de onderste
meters van de torens waren betegeLd, er prikkeL-
18
Afbeelding
De betonnen raten en
hardhouten trappen
van de iuchtwattoren in
Nieuw-Namen portret
en detailfoto Mieke
Wijnen Fotografie.
ZEEUWS ERFGOED
nr. 4 2021
