Herontdekking collectie
Museum Veere
tL S3
H.E.L. - Jan de Prentenknipper
1 i
a l a a jk a a-a I
Ode aan Alma
T/m 20 juni 2021 in het Zeeuws Museum
Museum Veere herontdekt in deze 'bijzondere' tijden haar
collectie. Samen vormen de ontdekkingen de wisseltentoon
stelling 'Ode aan Alma'. De gevonden objecten, waaronder
tekeningen, streekdrachten, foto's en schilderijen, zijn tot en
met 31 mei 2021 te zien in de Schotse Huizen aan de Kaai in
Veere.
Ode aan Alma
10 K n IN >J M M tJ M X 3| 31
H.E.L. is een van de afkortingen die Jan de Prentenknipper
(1798-1870) gebruikte in zijn werk, dat vol met bijbelse
verwijzingen zit. Hier staat het echter voor Hoop En Liefde,
twee thema's die centraal stonden in het leven van de
Zeeuwse prentenmaker, dat bepaald geen pretje was.
Zonder vaste verblijfplaats zwierf hij met zijn gezin over
de Zeeuwse eilanden.
Wie is Jan de Prentenknipper?
Afbeelding
Alma Ochs met haar
vader Albert Ochs aan
het roer van de Estrella,
circa 1909 collectie
Museum Veere.
Alma Ochs voer aan het begin van de twintigste
eeuw vanuit Engeland met het kotterjacht Estrella
de haven van Veere binnen. Haarvader, de
diamantair Albert Ochs, bezat daar De Struys, een
van de Schotse Huizen aan de Kaai. Op Walcheren
werd ze geraakt door de bonte streekdrachten
van de boerenbevolking met zijn fraaie kleuren
en stoffen die een Leven Lang voldeden.
Ze weerspiegelden het duurzame leven van
het platteland. Het bekoorde haar zodanig dat
ze streekdrachten ging verzamelen en na verloop
van tijd een aardige colLectie bezat. Ook deed ze
diepgaand onderzoek, dat resulteerde in twee
Alma Ochs voelde zich bevoorrecht dat ze de
zomermaanden in het schilderachtige havenstadje
Veere mocht doorbrengen, waar elke dag de
hoogaarzen met hun visvangst binnenvoeren.
Ze assisteerde haarvader bij de tentoonstellingen
in De Struys, die hij vanaf 1916 in navolging van
Domburg hield. Tal van bekende kunstenaars zoals
Jan Toorop, Henri Le Fauconnier, Ossip Zadkine,
Matthieu Wiegman en Lou Loeber kwamen bij
hen over de vloer. Albert Ochs stierf in 1921
onverwachts tijdens een bezoek aan het kunste
naarsdorp Barbizon in Frankrijk. Alma Ochs zou
tot de Tweede Wereldoorlog de tentoonstellingen
voortzetten. In 1947 schonk ze het huis
De Struys met haar collectie aan het Rijk.
Daarna is de collectie Ochs aangevuld
met schenkingen en legaten.
schitterende naslagwerken: The national costumes
of Holland (1932) en Rural Costume - its Origin and
Development in Western Europe and the British Isles
(1970).
Om Alma Ochs te eren presenteert
Museum Veere van 29 november 2020
tot en met 31 mei 2021 een verrassende
tentoonstelling met streekdrachten,
tekeningen, grafiek, foto's, schilderijen
en objecten uit de collectie.
De tentoonstelling met de titel 'Ode aan
Alma - herontdekking collectie Museum
Veere' is bijzonder omdat het merendeel
van de werken en objecten voor het eerst
getoond worden. De geliefde streek
drachten van Alma Ochs zullen door
het hele gebouw van De Struys te zien
zijn. Zij vormen de rode draad van de
tentoonstelling, die niet aLLeen een
herontdekking maar ook een herwaardering van
de eigen collectie zal zijn.
Jacqueline van Paaschen
20 *n*
ZEEUWS ERFGOED
nr. 1 2021
jJa' 'OUjl
r 'k j* A U
J* A A A A A Mr A A - A
■smm
VvV Vv*
w v*v ytv w 1
WW* EW KJlfU1
Uiikll I USA A A A A
(4»i>1 nutMim'ipr2irU
i] r/,| Itf: t H H jV I t
...uujji-i.-lMJiyji r, ft
Afbeelding links
Stuk des Verbonds
collectie Zeeuws
Museum.
Afbeelding rechts
Liefde is de eerste wet
collectie Zeeuws
Museum.
De tentoonstelling geeft een zo compleet
mogelijk beeld van het Leven en werk van de
volkskunstenaar Jan Huijszoon, zoals zijn echte
naam Luidde. In Zeeland geldt hij als een
provinciaal icoon. Zijn werk maakt deel uit van
museale collecties, maar bijzonder is dat er ook
nog veel prenten in particulier bezit zijn. Door deze
samen te brengen wordt niet alleen de unieke
artistieke kwaliteit van het werk duidelijk, maar
krijgen we ook inzicht in de negentiende-eeuwse
belevingswereld in Zeeland. ILLustrator Masha
Krasnova-Shabaeva is uitgenodigd om op haar
typerende wijze vorm te geven aan het bewogen
Leven van Jan de Prentenknipper
zelfgemaakte bijbelprentjes. Zo nu en dan vindt hij
onderdak bij een boer. In ruil voor een slaapplaats
maakt hij dan een prent van de boerderij en het
werk op het land. Jan zwerft onder andere over
de eilanden Zuid-Beveland en Walcheren, door
Zeeuws-Vlaanderen en Tholen.
Knippen is eigenlijk niet het juiste woord voor wat
hij doet: Jan de Prentenknipper snijdt en beiteLt
de voorstellingen uit papier. Vervolgens plakt hij
ze op een stevig stuk papier en beschildert ze met
waterverf en soms ook met handgeschreven
teksten. Zijn knipsels geven een bijzondere kijk
op de negentiende-eeuwse Zeeuwse leefwereld.
Op geheel eigen wijze geeft Jan Huijszoon, alias
Jan de Prentenknipper, de wereld om hem heen
weer. Hij trekt, soms samen met zijn gezin, van
pLaats naar plaats op zoek naar werk. Om het
magere inkomen aan te vullen verkoopt hij
nr. 12021
ZEEUWS ERFGOED
21
