Afscheiding van België
Limburg - en Maastricht in het bijzonder - een
cruciale roL. Bij de BeLgische Opstand van 1830
was nagenoeg heel Limburg in Belgische handen
terechtgekomen, op Maastricht na. De stad werd
door de Hollandse generaal Dibbets angstvaUig uit
de handen van de Belgen gehouden en was zwaar
gemilitariseerd. Nederland was dan ook niet bereid
Maastricht op te geven. In het in 1831 opgemaakte
scheidingsverdrag werd derhalve besloten tot een
uitruil van gebieden: België zou de gebieden ten
oosten van de Maas opgeven, waardoor Nederland
weer een verbinding met de vesting Maastricht kon
realiseren (Oost-Limburg, de huidige Nederlandse
provincie Limburg). In ruil daarvoor zou België van
Nederland de Franstalige gebieden van het
groothertogdom Luxemburg krijgen, de huidige
(Belgische) provincie Luxemburg.
Afbeelding Links
Grenspaal 289 in
het centrum van het
grensdorp Koewacht
Mieke Wijnen Fotografie.
Afbeelding rechts
Voor het eerst sinds
het wegvallen van de
Europese binnengrenzen
in 1992 zijn er weer
politiecontroles aan de
(niet gebarricadeerde)
grens in Koewacht.
De onvrede kwam tot een uitbarsting toen op 25
augustus 1830 in de Muntschouwburg te Brussel
'La Muette de Portici' werd opgevoerd. Er braken
reUen uit en langzamerhand kwam het hele zuiden
in opstand, waarbij op 4 oktober de onafhankeüjk-
heid werd uitgeroepen. Hoewel de grote
mogendheden het uiteenvaHen van de nog jonge
bufferstaat accepteerden, wilde koning WiHem I
niet toegeven. Toen in juli 1831 de Duitse prins
Leopold van Saksen-Coburg als Leopold I tot
eerste koning van België werd gekroond, startte
WiHem I begin augustus 1831 de Tiendaagse
Veldtocht. Hoewel deze veldtocht voor Nederland
tamelijk succesvol verliep, had dit geen wijziging in
de houding van de grote mogendheden tot gevolg.
Afbeelding
Aanduiding van de
twee grenspalen
(GP 290 en GP 289) en
de grenssteen (GS) in het
(dubbeldorp) Koewacht
bron: Grote Historische
Topografische Atlas
Zeeland 1904-1916,
Uitgeverij Nieuwland,
2006.
nr. 2 2020
Een reeds in 1831 opgesteld scheidingsverdrag
werd door de volhardingspolitiek van koning
WiUem I niet uitgevoerd. In dit verdrag speelde
ZEEUWS ERFGOED
Pas in 1839, onder zware internationale druk én
druk vanuit de Staten-Generaal die genoeg
hadden van de status-quo, werd koning WiHem I
bij het Traktaat van Londen gedwongen de
Belgische onafhankelijkheid te erkennen en in
te stemmen met het reeds in 1831 opgemaakte
scheidingsverdrag. Toch duurde het nog ruim drie
en een half jaar voordat vertegenwoordigers van
beide koninkrijken het eens waren over de precieze
voorwaarden van de scheiding. Op 5 november
1842 werd het verdrag tussen Nederland en België
ondertekent. Daarbij werd de officiële grens
scheiding tussen beide koninkrijken in een over
eenkomst, gesloten in Maastricht op 8 augustus
1843, nader uitgewerkt. Toegevoegd aan deze
overeenkomst was het 'Reglement voor het
plaatsen van de grenspalen', een reglement dat
