opiaieiiMiriiajicTH
De eerstejaars mbo 3-leerlingen van Scalda en Bouwmensen
Zuid-West in Goes hebben een eendaagse masterclass
gevolgd over houtwormconservering en balkkoprestauratie.
RF^TAJR^'IF
I mi iiWiF kidm
Afbeelding
Demonstratie van een
balkkoprestauratie
in de molen van
's-Gravenpolder.
De masterclass bestond uit een theoretisch
deeL en een excursie naar twee moLens waarin
balkkoprestauratie heeft pLaatsgevonden.
De ochtend begon met een presentatie en uitleg
door Peter Traas van Traas Building Care uit
's-Gravenpolder over verschiLLende soorten
houtaantasters (ongedierte en zwammen) die aan
en in hout voor kunnen komen. Hij legde uit dat
houtwormen meestal in het spinthout, het
zachtere en voedzaamste gedeelte van een boom,
zitten. Daarna ging hij in op de verschiUende
soorten houtwormen. Aan de hand van foto's liet
hij de soorten houtaantasters zien en hoe je kunt
zien welke houtaantaster er in het hout zit of
gezeten heeft. Je ziet het aan de verschiLLen
soorten gangen die ze maken en de vorm van de
ontlasting (ronde of ovalen vormen bijvoorbeeld).
Nadat de verschiUende soorten ongedierte voor
bijgekomen waren, kwamen de rotte baLkkoppen,
die veel voorkomen bij molens, aan bod. Dat komt
omdat veel molens steense muren hebben. Het
regenwater trekt vaak in de muren en komt zo
terecht in de baLkkoppen. Door het vocht bestaat
de kans dat de baLkkoppen aangetast worden.
ALs er aangetaste baLkkoppen zijn, moeten ze
verstevigd worden, wat tegenwoordig met epoxy
hars gebeurt. Eerst wordt het aangetaste hout
weggehaald, daarna worden er staven in het
goede hout geboord die het hars aan het hout
verbinden en vervolgens wordt er een bekisting
gemaakt waar de epoxyhars in wordt gegoten.
Na de theorie kregen de leerlingen een lunch
aangeboden in de kantine van Bouwmensen Zuid
West: de broodjes frikandeL en kroketten
gingen als zoete broodjes over de toonbank.
's Middags bezochten de leerlingen twee molens
om de theorie aan de praktijk te toetsen. De groep
werd in tweeën gesplitst. De eerste groep ging
eerst naar de molen De Korenbloem in Kortgene,
waar de leerlingen konden zien hoe de balk
koprestauratie uitgevoerd was. Ze kregen ook
uitleg van de molenaar over hoe een molen werkt.
De tweede groep ging eerst naar de molen
De Korenhalm in 's-Gravenpolder. Daar kregen
de leerlingen te zien hoe het in zijn werk gaat
om de baLkkoppen te restaureren. Er werd
gedemonstreerd hoe de staven in de baLkkoppen
geboord worden. In deze molen waren ook al een
aantal baLkkoppen gerestaureerd. Hier was het
resultaat beter zichtbaar, want in de molen in
Kortgene was de epoxyhars weggewerkt met
fineer.
Na de mastercLass gingen de LeerLingen met een
veruimde kijk op houtwormconservering en
baLkkoprestauratie naar huis. De opgedane kennis
kunnen ze gebruiken bij hun nog te maken keuze
voor de speciaLisatiemoduLe Restauratie of op
pLekken die ze tegenkomen tijdens hun stage.
8
ZEEUWS ERFGOED
nr. 1 2020
