2019) 60 pag.; ill., krt., tek., plattegr.; foto's, grav. Reisgids met twee VOC-wandelin- gen in Middelburg en Vlissingen en een fietsroute (32 km) over Walcheren. De wandelaars en fietsers worden langs diverse gebouwen en objecten gevoerd die refereren aan de tijd van de handelscompagnie, zoals de oude havens en scheepswerven, kantoren, pakhuizen, het standbeeld van mensen redder Frans Naerebout, fort Rammekens en andere bezienswaardigheden. binnen- en buitenlandse archieven naar materiaal voor deze studie. In het eerste hoofdstuk wordt ingegaan op de ontwikkeling van kustbatterjen en vesting werken aan de Schelde in de Franse Tijd. Vervolgens wordt de Britse expeditie van 1809 behandeld en daaropvolgend de herstelwerkzaamheden aan de fortificaties. Hierna volgt een hoofdstuk over de gebouwentypen (onder meer bastions, kruithuizen, kazernes en wachthuizen, hospitalen), de financiële uitgaven van de Fransen voor de fortificaties en het gebruik van de forten na het ontstaan van het Nederlandse Koninkrijk in 1813. Bevat een lijst met Franse en Nederlandse benamingen, geraadpleegde bronnen, over zicht van in de tekst genoemde ingenieurs en een index. Verder veel uniek cartografisch materiaal uit buitenlandse archieven. TIJDSCHRIFTEN Nehalennia. Archeologie, cultuurhistorie, streektaal en volks cultuur van Zeeland en Goeree-Overftak- kee 205 (2019) Arco Willeboordse, 'Heidens of heilig?' (bijgeloof, Aardenburg); Marinus Bierens, 'Een librije in Brouwershaven ontdekt' (kerkelijke bibliotheken, bibliotheekgeschiedenis, Brouwershaven); Jaco Simons,'Zeeland en Goeree in de wereld. Deel 4, Midden- en Zuid-Amerika' (Sint Eustatius, Pomeroon, Guyana, Berbice, Essequibo, Suriname). Willem Meijer (tekst) Arthur Scheijde (tekeningen), De scherpschutter. De Slag om de Schelde (Goes: Paard van Troje, 2019) 48 pag.; ill., tek. Uitgave in samenwerking met het Bevrijdings museum Nieuwdorp. Van het stripboek verscheen een luxe editie met extra uitleg over het wapenarsenaal dat in het boek voorkomt. Tevens verschenen een Duitse (Die Scharfschütze. Die Schlacht um die Schelde) en Engelse editie (The sharpshooter. The Battle of the Scheldt). De Canadese oorlogscorrespondent James Borden raakt na de landing in Normandië betrokken bij de bevrijding van de Schelde- delta. Hij verliest aan het front veel vrienden door een Duitse scherpschutter. Bordon probeert deze Weiss te vinden. Ruud Spruit, De wonderdokter. AW. van Renterghem (Amsterdam: Cossee, 2019) 218 pag.; ill., foto's. Na drie romans schreef Spruit ditmaal een biografie, gebaseerd op de autobiografie van de Zeeuwse plattelands arts Albert Willem van Renterghem (1845-1927) die berust in het gemeente archief Goes. Van Renterghem vertelt daarin over zijn leven in een tijd van radicale veranderingen in de wetenschap, hygiëne en geloof. Spruit laat de lezer het pad van Van Renterghem over de Zuid-Bevelandse wegen en dijken volgen naar de zieken die hij onder barre hygiënische omstandigheden behandelde. Van Renterghem was een uitzonderlijke arts, die zich als eerste Nederlander specialiseerde in de hypnose- en suggestietherapie en daarmee opzien barende resultaten behaalde. Van Renterghem reist naar Zurich en Wenen om Jung en Freud te ontmoeten en opent een eigen kliniek in Amsterdam. De auteur heeft de 1.300 pagina's tellende tekst van de arts omgewerkt tot een leesbaar boek. Zeeland. Tijdschrift van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen 28/3 (2019) Klaas Timmermans, 'Zeewier: de oplossing voor alle problemen?' (zeewieren, zeewier recepten); Huib J. Zuidervaart, 'De Middelburgse arts, chirurgijn en chemicus Antonius de Heyde/Heide (1646-1705) meer in context geplaatst.' (Artsen, chirurgijns, chemici); Jim van der Meer Mohr, 'Jan Baptista van Aerde (ca. 1738-1812), een vrij onbekende kunste naar die in de 18de eeuw ook enkele werken in Zeeland heeft gemaakt' (schilderkunst). KCNÏJiNU, [KL MOET GAAN jrWFMUKN Pier Pennings, Jongens, ik moet gaan zwemmen (Apeldoorn: Stichting J Traveling Light Art Projects, 2019) 58 p.: ill, foto's, krt. Dit boek beschrijft hoe de zendelingszoon Bram Pennings de HBS ontvlucht om zijn droom om piloot te worden te vervullen. Als KNIP-piloot te Bandoeng wordt hij in 1940 als Spitfire-piloot uitgeleend aan de RAF. Tijdens zijn eerste vlucht wordt hij boven vliegveld Oost-Souburg neergeschoten door de FLAK en stort hij in de Westerschelde. Pennings, dan 24 jaar oud, is nooit teruggevonden. Dit verhaal werd opgeschreven door zijn neef Pier. Van elk jaar dat gegevens over het leven van Bram bekend zijn is een hoofdstuk gemaakt, waarvan de titel naar het jaartal verwijst. Deze lopen van 1910 tot 2015. Rudi Rolf, Napoleons forten aan de Schelde. Franse vestingbouw in Zeeland (Middelburg: Prak Publishing, 2019) 144 pag., ill., foto's, krt., tek. Rolf zocht in $inj(J cm Zeeland Robert Jan Swiers, Strijd om Zeeland. Invasie, verdediging, Zeeuws-Vlaanderen, Zuid-Beveland, Walcheren, Schouwen-Duiveland, 1944/1945 (Soester- berg: Aspekt, 2019) 140 pag.; ill., foto's, krt. Zeer beknopte uitgave met veel foto's. Na een inleiding en hoofdstukken over de invasie in Frankrijk en de verdediging door de Duitsers gaat de auteur in op de strijd om Zeeuws-Vlaanderen en de afzonderlijke eilanden. «.'-".-J HEEM- EN OUDHEIDKUNDIGE BLADEN Nederlandse Genealogische Vereniging, afdeling Zeeland Wij van Zeeland, 2019, 2 Jan Midavaine, 'Een buitenplaats genaamt Borndal met zijn huizing, schuur, stallingen en verder gevolg en toebehoren van dien'; Sjaak Hoornick, 'Genealogie van Joos van de Velde'; Albert Prins, 'De Blindeninrichting te Middelburg in 1953'. Heemkundige Kring Walcheren De Wete, 2019, 3 Piet Schop, 'Vet zwemmen. De Schelde- bekerwedstrijd van 1939'; Jan Moekotte, 'De Hino. Automobielindustrie in Vlissingen, een reconstructie'; Leo Faasse, 'Walcherse Weelde. Een mannenpak'; Johan Francke, 'Nieuwe uitgaven, 'k heleze'. Vereniging Vrienden van het muZEEum en het Gemeentearchief Vlissingen Den Spiegel, 2019, 3 Aafke Verdonk-Rodenhuis, 'Over de trans Atlantische slavenhandel, de Wilde Kust en bankiers in Vlissingen'; Gerhard de Kok, 'Vlissingse Hoofdnegotie'; Geert Stroo, 'Zeeuwen op de Wilde Kust, Berbice'; Piet Geljon, 'Bankiers in Vlissingen circa 1830-1930'. nr. 4 2019 ZEEUWS ERFGOED 29

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Erfgoed | 2019 | | pagina 29