Vluchten voor de bommen
Slag om de Schelde
75'/JAAR
VR/UHEID
Afbeelding
Westkapelle geïnundeerd,
20 oktober 1944
bron: Royal Marines
Museum.
"VerLaat de eiLanden of indien dat niet mogeLijk is, verhuist
dan onmiddellijk met uwe famiLies naar een veiLige pLaats
op de eiLanden", stond er te Lezen op strooibiljetten die op
2 oktober 1944 uit twee geaLLieerde vLiegtuigen boven
WaLcheren vieLen. Vertrekken was geen optie, aangezien
WaLcheren aLLeen via de zwaar beschoten SLoedam verLaten
kon worden en de Duitsers dit verboden. In de middag van
3 oktober vieLen de eerste bommen. FeiteLijk bedoeLd om
grote gaten in de zeedijk te sLaan om het Land erachter onder
water te zetten, kwamen de bommen te ver naar het noorden
terecht en werd een groot deeL van WestkapeLLe verwoest.
Een vLuchtende inwoonster, toen nog kind, verteLt:
"Roenkende motoren, dat is wat of me ore. As een zwerm
bieën zie me de bommewêrpers komme. Me bin net op
famieLjebezoek in 't Bartstraetje. Vóóder was stêênzetter van
beroep en ie nie meer ahóo dan Lêêgere schóóLe, meh
ie zei tegen ons: 'Wat of er óók gebeurt, a me mekandere
kwietraeke dan gae me nih d'n toren. Dien gebruuke ze as
oriëntatiepunt en die zuh ze niet bombardere.'
Een onverstandig 'arde kLap en nog êên. Me vLieëge om
de póten te breken weg. Gauw achter een muurtje om te
schuLen, meh moeder roept: 'Nih d'n toren, dih verzaemeLe
me.' Doenker as de nacht deur óóL dat stof van de bommen,
dat is moeiLijk oriëntere. Tegaere mee m'n zusje en broertje
renne me deur de straete. Geschrêêuw en gejuuL, wat een
kakafonie!
Dih Lóópt er êên mee een mee sLik besmeurd persóón op z'n
rik. Dien zah weh uut het puun ered wizze. Zou 't een man of
een vraauwe wizze, gin idee wan het ênige wat of 'k zieë
is het óógwit. EindeLijk bie d'n toren. Vóóder, moeder, m'n
broertje en m'n zusje. Me bin compLeet. Pff, dat was op
't nippertje. 'Gauw in die duLLeve', roept vóóder, 'dih zitte me
veiLig voh de schêrven'. Me zieë dat er bie moeder een gat in
d'r keuzen zit. Op pad nih d'n toren is d'r een schêrve dwas
deurene egae. Wat een kLappen, een bitje nieuwsgierig kieke
'k toch even over 't randje. Een expLosie bLaest het dek van
een huis, brokken kLei zo gróót as een autobus vLiege deur de
Lucht. 'Kop nih benee', roeept vóóder. Betrapt en verschrokke.
trokke 'k gauw m'n óód in. Nae een paer uren 'oudt 't eindeLijk
op.
Dan zie me ongedierte vobbie komme. Rotten, muzen en
knienen. 'D'n diek is deur, 't waeter komt, me moete 'ier. weg',
roept vóóder. Me gae de kant van Aegtekêrke op. Bie een
'ofje zwooit een boerevraauwe nih ons. Ah je wiLLe, dan kunne
je in de schuure op 't diLt sLaepe. Mee niks dan aLLêêne ons
goed an ons Lief, meh weh tegaere brochte me dih de nacht
deur." (Eigen speLLing.)
Ivo van Beekhuizen
PoLderhuis WestkapeLLe
24
ZEEUWS ERFGOED
nr. 4 2019
