Van Paal naar Walsoorden
Bij de watersnoodramp van 1953 werd de Loods
van de werf vernield. Het bedrijf kwam de klap te
boven en bleef succesvol in de scheepsbouw, nu
vooral met de bouw van stalen schepen. In 1970
werden de scheepshellingen en het nabijgelegen
woonhuis echter onteigend, dit in het kader van de
verhoging en versterking van de dijken (Deltaplan).
Met uitzondering van het woonhuis en de nieuw-
bouwLoods werd de werf ontmanteld, net als de
(oorspronkelijke) haven van Paal. De vissers
schepen verdwenen uit de haven van Paal, de werf
vond een nieuw onderkomen in Walsoorden.
Houten platbodems werden toen al niet meer bij
Verras gebouwd. Bijna een eeuw lang had de werf
van Verras een groot deel van de bouw van houten
hengsten voor haar rekening genomen, samen
met scheepswerf De Klerk in Kruispolder. Van
de houten 'Verras-pLatbodems' hebben diverse
exempLaren de tand des tijds overLeefd: de in 1908
gebouwde en aLs GRA13 (Graauw/PaaL)
ingeschreven hengst De Drie Gebroeders van
Stichting Behoud Hoogaars, de in 1924 gebouwde
PhiLippiense Schouw PI67 Nieuw Zorg van de
stichting Vissermanschouw Nieuwe Zorg en de
in 1932 gebouwde hoogaars Geertrui van de
Museumhaven ZeeLand in Zierikzee.
Met dank aan Franke Lok, Adri Verras en Ria GeLuk.
Marinus van DinteL
EeuwenLang hebben houten zeiLschepen op de
wateren van de zuidwesteLijke deLta gevaren.
De schepen werden voornameLijk ingezet aLs
beurt- of vissersschip en vanaf het begin van de
twintigste eeuw ook aLs recreatievaartuig. In de
ScheLdedeLta werd voornameLijk met twee
scheepstypes gevaren: de hoogaars en de hengst.
De hoogaars was vooraL een vissersschip, dat
boven de WesterscheLde werd ingezet. Beneden
de WesterscheLde werd meer met de hengst
gevaren. Beide scheepstypes waren aLs
pLatbodem zeer geschikt voor het varen in de
Zeeuwse deLta met de veLe ondieptes.
De vissers van de zeegaten, met name van
WaLcheren, voeren voornameLijk op hoogaarzen,
waarmee ze op garnaLen en sardientjes visten.
Vanuit VLaanderen en Zeeuws-VLaanderen voer
men vooraL op hengsten, die aLs vissersschip
veeLaL werden ingezet voor de botvisserij en de
mosseLcuLtuur. Hengsten werden ook bij de
bedijking ingezet en dan vooraL voor het vervoer
van materiaLen, zoaLs grond en basaLtbLokken.
De hengst is dan ook eerder een robuust
werkschip dan de meer eLegante hoogaars.
J-
Bij de stormramp werd de loods van scheepswerf De voormalige scheepswerf Moed en Trouw van de familie Verras
Moed en Trouw in Paal onherstelbaar verwoest anno 2018 foto Els van Hoof.
ZB Planbureau en Bibliotheek van Zeeland, Beeld
bank Zeeland, 1953, fotograaf onbekend, nr. 6440.
nr. 2 2019
