Meldpunt
Erfgoed Zeeland
vond, gericht aan Pierre Le Turcq.
G.-J. Derksen schrijft in 'De Keizerlijke en
Koninklijke Marine op bezoek' over bezoeken
van buitenlandse marines aan onder andere
VLissingen, aan de vooravond van de Eerste
Wereldoorlog. Aan de hand van kranten
berichten en archiefstukken belicht Derksen
de achtergronden en gevolgen van deze
bezoeken.
Arneklanken, Bulletin van de Historische
verenigingArnemuiden (2018, 4) begint met
een artikel van P Feij: Arnemuiden in de tijd
van Koning WiLLem II'. Het gaat over de
kwijnende visserij, de armoede, en een
hevige tyfusepidemie in 1843, waarbij de
Middelburgse arts J.C. de Man aLs 'reddende
engeL' veeL Leed kon verzachten. Van
L. SchouLs horen we aLLerLei wetenswaardig
heden, onder andere over een geveLsteen in
een monumentaaL pand in Hoorn. Hier bLjkt
ene Adriaan de Jonghe gewoond te hebben,
die in 1575 in Arnemuiden is gestorven. Dat
moet onderzocht worden! J. Lindenbergh
verteLt over hoe de decembermaand in
Arnemuiden beLeefd werd tussen 1900 en
1950 en P Baaijens geeft de 'Kwartierstaat
van Gerard en Mientje de Noojer-De Nooijer
en vijf generaties voorouders',
'De Ambachtsheren en Ambachtsvrouwen
van KLeverskerke en het mogeLjke verband
met de Spaanse koninkLijke famiLie
De Borbón' is geschreven door J. Simons.
Het ambachtsheerLjke gezag betrof wet
geving, bestuur en rechtsmacht. De oudste
ambachtsheren van KLeverskerke zijn
bekend uit ongeveer 1425, de Laatste
ambachtsheer was Maurits van VoLLenhoven.
Na zijn dood in 1976 is niet duideLjk wie
recht heeft op zijn ambachtsheerschap,
maar de auteur vermoedt dat het een
famiLieLid van zijn Spaanse echtgenote zal
zijn. Het testament van Van VoLLenhoven is
opgemaakt in 1973 en mag pas in 2073
geopend worden, dus dat vereist voor
nieuwsgierigen nog een tijdje geduLd!
Het mysterie van drie verdwenen kLokken
van het Arnemuidse cariLLon wordt door
J. Adriaanse uit de doeken gedaan.
K. de Ridder gaat samen met Mientje
Timmerman terug in de tijd.
Het Polderhuisblad, Wasschappels Magazine
(oktober 2018) houdt ons op de hoogte van
de vorderingen met herinrichting en
vernieuwing. A. Hanneman schrijft over
Jan Campert, nationaLe verzetsdichter met
een WestkappeLse achtergrond. J. KaLand
behandeLt het sLot van 'Streetwise',
Het huidige WestkapeLLe Lijkt nauweLijks
meer op dat van voor 1944, maar bij de
wederopbouw is door de aanLeg van de
De Casembrootstraat, d'Arke en Achterweg
de zuideLjke dorpsafronding zoveeL mogeLjk
teruggebracht. L. van den HeuveL praat met
NieLs van ALphen, een van de nieuwe onder
nemers in WestkapeLLe. Hij is de eigenaar
van strandpaviLjoen 'Bombaai', op het eerste
gezicht een curieuze naam. NieLs vindt dit
een passende naam, waarmee hij een
verbinding met het verLeden wiL maken:
het baaivormige strand is ontstaan door de
geaLLieerde bombardementen in 1944, die
een gat in de dijk sLoegen.
De Bevelanden
De Spuije (winter
2018) begint met
een bijdrage van
J. Zwemer over
de invoering van
het aLgemeen
mannenkiesrecht
in 1917, waaraan een
Lange periode van
voorbereidingen
was voorafgegaan.
Het aLgemeen
kiesrecht voor
vrouwen kwam in 1919. Door de verruiming
van het kiesrecht wijzigden de poLitieke
verhoudingen, ook op LokaaL niveau.
J. de Jonge schrijft over de geschiedenis
van 't Hof De Dierik in OudeLande. De Dierik
is voLgens de principes van de Amsterdamse
SchooL gebouwd, een stjL die zeLden voor
boerderijen gebruikt werd. Ook de tuin
aanLeg, in de Architectonische TuinstjL en
ontworpen door architect D.F. Tersteeg, is
bijzonder. Het tweede deeL van het stuk
'Kind in de Tweede WereLdoorLog
(T.W. RosmoLen) staat in dit nummer en ook
dat van het artikeL 'De geschiedenis van drie
verdwenen boerderijen in de Yerseke Moer
(A Haaij). H. van Rees verteLt waarom de
ogen van WiLLem V en WiLheLmina van
Pruisen op twee tegeLtabLeaus
beschadigd zijn.
De Oudheidkundige Kring 'De Vier
Ambachten' heeft ter ere van het negentig
jarig bestaan vier miniboekjes uitgegeven,
eLk met zes interviews: Verhaaltjes van en
over bekende/onbekende mensen uit de
'VierAmbachten'. In het Bulletin van de Kring
(2018, 4) schenkt W. Verschraegen veeL
aandacht aan de Eerste WereLdoorLog: hij
verteLt over de beruchte 'Doodendraad',
door de Duitsers aangeLegd in 1915 tussen
het neutraLe NederLand en BeLgiè, met een
eLektrische spanning van 2000 voLt. Ook
behandeLt hij het ontstaan, de geschiedenis
en de betekenis van de grens tussen
Zeeuws-VLaanderen en het WaasLand op
verschiLLende momenten: in de Tachtigjarige
OorLog, de BeLgische opstand van 1830 en
de Eerste WereLdoorLog.
In de Nieuwsbrief van de Heemkundige
Vereniging Terneuzen (2018, 4) twee
boeiende verhaLen over de Terneuzense
spion Dirk de Witte, die in de Eerste
WereLdoorLog etteLjke vernuftige en
brutaLe staaLtjes van spionage Liet zien
(auteurs J. Jansen en H. Binder, Duits
oorLogscorrespondent in BerLijn).
J. van Houdt schreef 'De geschiedenis van
de Hoeksche brug', de brug die vanaf
ongeveer 1907 tot in het begin van de
Tweede WereLdoorLog een hoofdverkeers
ader was om Terneuzen in of uit te komen.
In de oorLog is hij vernieLd door expLosieven
en vervoLgens gesLoopt.
Zeeuws-Vlaand eren
In Tijd\Schrift, bulletin van de Heemkundige
Kring West-Zeeuws-Vlaanderen (2018,4)
beschrijft G. Stroo twee gLas-in-Loodramen,
in 1991 aangekocht door de gemeente
Oostburg. In de ramen zijn de famiLiewapens
van twee Oostburgse notabeLen verwerkt:
burgemeester ELias SonnevjLLe en schepen
Johannes de Kammer. J. van den AbeeLe
en L. Suurmond behandeLen 'de ScheLde-
kwestie, Zeeuws-VLaanderen en de
annexatie in internationaaL perspectief'.
Na de scheiding tussen NederLand en BeLgiè
in 1830 moesten nieuwe afspraken gemaakt
worden, onder andere over het gebruik en
onderhoud van de ScheLde. In 1925 Lag er
eindeLijk een eindverdrag, waarna in
NederLand een storm van protest opstak.
Het verLoop wordt geschetst van de
moeizame onderhandeLingen, afgebroken
door de Tweede WereLdoorLog, en weer
opgepakt na 1945. Door de Tweede
WereLdoorLog werd de ScheLdekwestie een
internationaaL probLeem. Er moest heeL wat
overwonnen worden voor de buurLanden
normaaL konden onderhandeLen over
vereiste samenwerking. M. Verwej pLuist
een Romeins opschrift uit op een fragment
van een steen in het ArcheoLogisch Museum
in Aardenburg; een afdoende verkLaring van
de tekst is nog niet met zekerheid te geven.
J. Schijve Laat met 'En toen kwamen de
Canadezen' zijn Licht schijnen op de
bedoeLingen van de veLe Luchtgevechten
en bombardementen in West-VLaanderen.
Via het MeLdpunt kun je een
meLding doen over gebouwd,
LandschappeLijk en archeoLogisch
erfgoed in ZeeLand. Het kan gaan
over een archeoLogische vondst of
over bedreigd, ondergewaardeerd
of onbekend gebouwd of Land
schappeLijk erfgoed.
ALLe meLdingen worden besproken
in het provinciaLe netwerk Erfgoed
en Ruimte. Een archeoLogische
vondst bLijft je eigendom, maar
moet soms beschikbaar bLijven
voor nadere bestudering. Dit zaL
dan gedaan worden door een van
de archeoLogen van Erfgoed
ZeeLand.
Meer informatie? Kijk op
erfgoedzeeLand.nL/meLdpunt.
nr. 1 2019
ZEEUWS ERFGOED
31
