ERFGOEDallerlei
(D
Erfgoed Zeeland kan geen aanvullende
informatie verstrekken over de verkoop
van verschenen publicaties.
BOEKEN EN EENMALIGE UITGAVEN
Allie Barth, Albert Kort, Bevelandse
belevenissen (Goes: Uitgeverij Het Paard
van Troje, 2018) 96 pag.; ill., foto's, tek., grav.
Bevelandse Belevenissen is eigenlijk de
voortzetting van Bevelandse Vertellingen, een
bundel met in de krant verschenen verhalen.
Het merendeel van deze vertellingen is
echter niet eerder gepubliceerd. De dertig
korte verhalen gaan over onderwerpen die
onder meer te maken hebben met politiek,
economie, cultuur en godsdienst in de tijd
van de middeleeuwen tot nu. Onderwerpen
die aan bod komen zijn onder andere de
pest op de Bevelanden, rederijkers, de
Dirk Dronkersweg, films die niet vertoond
mochten worden, hangjongeren die een
dorp terroriseren, asielzoekers die een
veilig onderkomen zochten in Zeeland,
een veldwachter die zelf in de kraag
werd gegrepen, collaborerende boeren
in de Tweede Wereldoorlog, meisjes die
na de oorlog met pek en veren werden
ingesmeerd, tuinieren als volksvermaak,
suffragettes in Goes, de opkomst van het
nationaal socialisme en de oprichting van
sportverenigingen.
W. Dirksen, Gezag en geld in Zeeland
1572-1576. Van revolte tot pacificatie. Werken
vol. 18 (Middelburg: Koninklijk Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen, 2018) 783
pag. In de eerste vier jaar van de Opstand in
Zeeland ontstonden nieuwe gezagsverhou
dingen en werd het fundament gelegd van
het soevereine Zeeland tijdens de Republiek.
Dit werk over deze periode van vier jaar is
het magnum opus van fiscaal-historicus
Wim Dirksen die in 2012 overleed. Hij werkte
meer dan veertig jaar aan deze studie, maar
het eindresultaat heeft hij niet meer gezien.
In deze studie wil hij afrekenen met de
geldende standpunten over het
particularisme, de mentaliteit om het belang
van de eigen stad of regio hoger te stellen
dan het grotere belang. Dirksen stelt dat
onder de regeringsvorm van de Republiek
het maatschappelijk leven gebloeid heeft als
nergens anders in Europa. Centraal staat de
vraag hoe het gewestelijk gezag in Zeeland
in de beginjaren van de Opstand ontstond.
Na een uitvoerige inleiding volgen vijftien
hoofdstukken over onder meer de betrokken
partijen bij de Opstand, de regeringen in
Veere, Vlissingen en Schouwen-Duiveland
tussen 1572 en 1576, de weg naar een
Zeeuwse en Hollandse regering 1572-1574,
staatkundige veranderingen in maart 1574,
de regering van Zeeland en die van
Middelburg tussen 1574 en 1576, staat
kundige betrekkingen tussen Holland en
Zeeland en de Hollands-Zeeuwse Unie en
fiscale wetgeving. Met kort epiloog,
meerdere bijlagen, lijst van gebruikte
afkortingen en literatuurlijst.
Lo van Driel,
Cultuur word kultuur.
Culturele colla
boratie in Zeeland
(Vlissingen: Den
Boer/De Ruiter,
2018) 360 pag.;
ill., foto's, tek.
De inhoud van deze
studie behandelt
het culturele leven
in Zeeland tijdens
de bezetting, de Duitsch-Nederlandsche
Kultuurgemeenschap, individuele
kunstenaars en de invloed die de bezetter
daarop uitoefende. Na een voorwoord
komen in veertien hoofdstukken aan bod:
het bestuur in mei 1940, de aanstelling van
Munzer, een Nieuwe Orde (over de opzet
van culturele instanties), middagen op
Der Boede (waar de nazi-top van het eiland
bijeenkwam), de Duits-Nederlandse
betrekkingen, Zeeuwse bemoeienis met de
Kultuurraad, de positie van het Zeeuwsch
Genootschap, het uitgaansleven en diverse
kunstenaars zoals Martien Beversluis,
Reimond Kimpe, Hildegard Helena Anna
Andereya en Roline Wichers Weirdsma.
Verder is er aandacht voor propaganda in
de vorm van de krant Zeeuwsche Stroom
het einde van de oorlog en de zuiveringen
die daarna plaatsvonden. Met eindnoten,
een literatuurlijst en lijst met afkortingen en
illustraties en een persoonsnamenregister.
Ada van Hoof (tekst), De lichten van
Westkapelle. 200 jaar vuurtorenlicht 1818-2018
(Westkapelle: Polderhuis, musea meer,
2018) 24 pag.; ill., foto's, tek., krt. Klein
informatief boekje over de vuurtorens van
Westkapelle. Hierbij wordt onder meer
ingegaan op het nut van vuurtorenlichten.
In 'vuurtoren 't Hoge Licht Westkapelle'
wordt aan de hand van een tjdtabel en
bijschriften bij illustraties de geschiedenis
van de toren weergegeven. In ''t lesderen
Torentje' (over de ijzeren kustlichttoren in
Westkapelle) wordt van die toren de
geschiedenis verteld. In 'De toren vertelt'
volgt een meer algemene geschiedenis
van het dorp en wat zich rondom de
vuurtoren heeft afgespeeld. Het boekje
sluit af met 'vuurtorennieuwtjes', waarin
technische gegevens van de toren worden
vermeld.
Peter de Jonge (tekst), Wim van Gorsel
(biografieën), Van Raas tot Rico. Onbekende
verhalen over Zeeuwse topsporters
(Gezamenlijke Zeeuwse Boekhandels, 2018)
125 pag.; ill., foto's. Boekenweekgeschenk in
het kader van de Week van het Zeeuwse
boek met aandacht voor zestien Zeeuwse
topsporters uit het heden en vooral het
verleden. Daarvan worden door oud-sport
journalist Peter de Jonge diverse portretten
geschetst. Soms een terugblikkend verhaal
van de topsporter zelf, soms door ouders,
bekenden, scouts of fans die een nog
onbekend verhaal uit de carrière van de
sporter opdiepen. De verhalen zijn voorzien
van een biografie met prestaties.
De behandelde topsporters zijn Jan Raas,
Lesley Kerkhove, Danny Blind, Elisabeth
Willeboordse, Frans de Munck, Els Vader,
Ron de Jonge, Keetie van Oosten-Hage,
Jean-Paul de Brujn, Marjan Olyslager,
Hans Peter Minderhoud, Beb en Derk Thijs,
Jo de Roo, Jan Poortvliet, Diana van
Gelderen en Rico Verhoeven.
Jan J.B. Kuipers,
Willem van Oranje.
Prins in Opstand
9 Lp (Zutphen: Walburg
3 Pers, 2018) 176 pag.;
ill, foto's, tek., krt.
Boek over het leven
van Willem van
Oranje, de 'vader des
vaderlands', tegen de
achtergrond van
de Opstand tegen
Spanje. Zeeland speelt in dit rijk geïllus
treerde publieksboek een
belangrijke rol als een van de kernprovincies
in de beginperiode van de Opstand: van
Vlissingen, waar Alva in 1572 'zijn fi.es verloor',
tot de bizarre moordplannen van Hans
Hansz; van de overgave van Middelburg in
1574 tot Louise de Coligny's vestiging in
Middelburg na Willems dood. "Niet de
Staten, maar gij! gij! gij!" zou Filips II bij zijn
afscheid van de Nederlanden in 1559 Oranje
hebben toegesist. Ook dit stukje Oranje
mythe speelt zich af in Zeeland, en wel in
Vlissingen.
Janny Lock (eindredactie), Inge Heuff,
Huizen van houtWoningen geschonken na de
watersnoodramp (Ouwerkerk: Watersnood
museum, 2018) 98 pag.; ill., foto's. Het
Noorse, Zweedse, Deense, Oostenrijkse,
Finse en Franse Rode Kruis leverden na
de watersnoodramp materiaal om meer
dan achthonderd houten woningen van te
bouwen, waarvan er nog steeds bewoond
worden. De schrijfster was zelf ooit bewoner
van een van deze als bouwpakket aangele
verde huizen. In het boekje wordt ingegaan
op de woningen, het transport, de bouw en
de toewijzing van woningen. Uiteindelijk
werd een deel van de woningen afgebroken,
28
ZEEUWS ERFGOED
nr. 1 2019
