Een bijzondere halsring
met inscriptie
Walcheren in de laat-Romeinse tijd
In 2016 vond Michiel Bil op een akker in de gemeente
Veere een ftink verbogen gouden draad. Vanwege de
inscriptie herkende hij de vondst als een belangrijk Romeins
object en daarom zocht hij direct contact met archeologen.
De gebogen draad is 5 tot 6 millimeter in doorsnede,
heeft een lengte van 47,2 centimeter en weegt 153 gram.
Vergelijkbare vondsten
Gewichten
Afbeelding
De halsring van Veere
Portable Antiquities of
the Netherlands, PAN-
10398, CC BY-NC-SA-4.0.
OorspronkeLijk was het een ronde of ovaLe halsring
van ongeveer 20 centimeter in doorsnede.
Het knopje van de sluiting is aan één zijde nog
aanwezig, maar aan de andere zijde is het
afgebroken. Dit zou kunnen betekenen dat de
halsring in gesloten toestand in de grond lag en
bijvoorbeeld door ploegen kapot is getrokken.
De inscriptie - uit letters gevormd uit ingeslagen
puntjes - luidt: VICTORINVSFVIMB. De S van
Victorinus staat in spiegelbeeld. De halsring is
als PAN-10398 online te zien op www.portable-
antiquities.nl/pan/#/object/pubUc/10398.
De schatvondst van Velp (Gelderland, 1851) bevat
onder andere zes versierde halsringen met een
centrale verbreding en gestempelde versiering.
Verder is er één onversierde halsring van ronde
doorsnede, vergelijkbaar met het hier
gepresenteerde exemplaar. In de schatvondst
van Dortmund (Duitsland) gaan drie versierde
halsringen vergezeld van honderden gouden
munten, waarvan de jongste is geslagen door
Constantijn III (407-411 na Christus.). De versierde
halsringen circuleerden dus in de vijfde eeuw.
De onversierde ring kan dezelfde datering hebben,
maar kan ook ouder zijn.
Wat de vondst uit Veere mede zo bijzonder maakt,
is het gewicht van 153 gram. De versierde ringen
uit Velp, Dortmund en enkele andere vondsten
wegen tussen de 57,3 en 105 gram; de onversierde
uit Velp weegt 41,6 gram. Dat de halsring uit Veere
onversierd is maar twee tot driemaal zo zwaar als
sommige versierde exemplaren is ronduit
opvarend. AEeen uit Oostenrijk en Hongarije
zijn enkele ringen van dat gewicht bekend.
Romeinse gewichten zijn uitgedrukt in ponden
(eerst libra en later pondo genoemd), onder-
10
ZEEUWS ERFGOED
nr. 1 2019
