Tijdschriften
Hans Jansen, Martia Smits, Laura
Stamps, Aan zee. Alles over de kunstenaars
van Domburg: Jan Toorop, Plet Mondriaan,
Jacob van Heemskerck, Ferdinand Hart
Nibbrig (Den Haag: Gemeentemuseum Den
Haag, 2018) 131 pag.; ill, foto's, tek., krt. Als
magazine uitgegeven catalogus bij de ten
toonstelling 'Aan zee' over de Domburgse
kunstenaarskolonie die van 14 juli t/m 18
november 2018 in het Gemeentemuseum
in Den Haag te zien was. Toelichting op het
tentoongestelde werk van de vier
kunstenaars, waarvan overigens alleen de
eerste drie in Domburg werkzaam waren.
Bevat ook columns van Franca Treur en
Stine Jensen en een interview met topkok
Sergio Herman en fotograaf Stephan
Vanfleteren. Enkele bekende Zeeuwen zoals
Peter Slager, Han Polman en Derk Sauer
vertellen over 'hun Zeeland'. Met achterin
een kinderbijdrage.
Conny Nieuwenhuyse, Lucia van Luijk
(tekeningen), Kijken (Zevenaar: Conny
Nieuwenhuyse, 2018) 149 pag.; ill., tek.
Herinneringen van de in Krabbendijke
geboren schrijfster in 26 korte hoofd
stukken over het gezin en de tijd waarin
de auteur opgroeide. Aanleiding voor het
schrijven van dit familiealbum was de komst
van een kleinkind.
Paul de Schipper, Orisant. Verdronken
eiland in de Oosterschelde. Een kroniek van
gewone, volhardende mensen (Colijnsplaat:
Camping Orisant/Paul de Schipper
Producties, 2018) 304 pag.; ill., foto's, krt.,
plattegr., tek. Uitgave ter gelegenheid van
het dertigjarige bestaan van Camping
Orisant in Colijnsplaat. Dit journalistiek werk
over de opkomst en ondergang van het
eiland Orisant in de Oosterschelde is een
herziene herdruk van het in 2000
verschenen gelijknamige boek.
Paul J. van Sluijs, Fremde Gaste. ...oder
Deckname "Am Entenweiher"
Zwangsarbeiter im Kleingartnerverein
Priessnitz-Morgenröte von 1940 bis 1945
(Leipzig: Kgv Priessnitz-Morgenröte, 2018)
122 pag.; ill., foto's. Bewerkte versie van het
in 2015 verschenen Gedwongen vriendschap
over de periode als dwangarbeider van Ad
van der Sluijs, vader van de Middelburgse
auteur. Deze werd in Leipzig bij Rudolf Sack
tewerkgesteld. Tijdens de oorlog werden
daar naast landbouwwerktuigen ook
oorlogsmaterieel gemaakt. Deze uitgave telt
dertien hoofdstukken over onder meer het
Derde Rijk, het Vierjarenplan en de oorlogs
industrie, Leipzig en de dwangarbeiders, het
bedrijfskamp Am Entenweiher, het kamp
leven, de dood van Constantinus Blok,
kleding, ziekenverzorging, roken, de firma
Rudolf Sack, bezorgen van brieven en post
pakketten en het kamp na afloop van de
oorlog. Met een groot aantal familiefoto's,
enkele historische documenten, een korte
literatuurlijst en illustratieverantwoording.
Tjeu Strous, Porgy in de polder. Het
bewogen leven van Frank Koulen
(Vlissingen: Uitgeverij Den Boer De Ruiter,
2018) 276 pag.; ill, foto's, tek. Op de dag van
de bevrijding in 1945 marcheerde een
zwarte man aan het hoofd van de bevrijders
het Marktplein van Terneuzen op. Hij bleef
in de stad wonen en zou er het vermaarde
Porgy en Bess stichten, vernoemd naar
de gelijknamige opera van George en Ira
Gershwin. Frank Koulen kende grootheden
als Boy Edgar, Jimmy Witherspoon en Chet
Baker. Oud-journalist, FNV-bestuurder en
wethouder Tjeu Strous schreef deze
biografie over de oprichter van het belang
rijkste jazzpodium van Zuidwest-Nederland.
Ze is opgedeeld in drie delen, waarvan de
hoofdstuktitels titels van liedjes uit de opera
van de Gershwin zijn. Daarin komen de
levensloop van Koulen tot 1945 aan bod,
zijn vestiging in Terneuzen en het oprichten
van jazzpodium Porgy en Bess en het voort
bestaan van de zaal na het overlijden van
Frank Koulen op 15 september 1985. Met
verantwoording, een lijst met alle optredens
tot 31 december 1985 en literatuuropgave.
Ad Tramper, Apollo. Vijftig jaar voetbal
1967-2017(Vlissingen: Kees Hoender
vangers, 2017) 116 pag.; ill., foto's, tek.,
plattegr. Jubileumboek van de voetbalclub
Apollo uit 's-Gravenpolder. De schrijver,
naast lid in het dagelijkse leven gemeente
archivaris van Vlissingen, verdeelde de
inhoud in drie 'helften'. De eerste helft gaat
over de periode 1967-1992. Hierin aandacht
voor de oprichting, de shirtkleuren,
perikelen rond het veld, het dorp in de jaren
zestig, de accommodatie, bestuur en
prestaties. In de tweede helft (de periode
1992-2017) aandacht voor grotendeels
dezelfde onderwerpen, maar ook aandacht
voor de jeugd, het clubblad en de site en
de betutteling door KNVB en de overheid. In
de derde helft volgen enkele bijlagen: over
zichten van de prestaties van het eerste elf
tal door de jaren heen, lijsten van bestuurs
leden en trainers, ledenverloop en bronnen.
Rinus Willemsen, De handel en wandel van
Johannes Franciscus Carpreau (Biervliet:
Rinus Willemsen, juni 2018, Voerendaal:
Schrijen-Lippertz Media Nova BV) 400 pag.;
ill., foto's, tek. Bevat de correspondentie van
J.F. Carpreau (1797-1849), rentmeester
deurwaarder in West-Zeeuws-Vlaanderen
met grondeigenaar Joannes Jacobus
Lacombe (1789-1856) voor wie Carpreau
zaakwaarnemer was. De brieven geven een
kijk op het dorpsleven in West-Zeeuws-
Vlaanderen rond 1840, waarbij onder meer
de ambachtslieden van IJzendijke en men
sen uit de polders rond de grensstreek met
België voorkomen. De briefwisseling wordt
voorafgegaan door enkele inleidende
stukken over onder meer kerkbestuur, het
Schorre, de boerderij, de Belgische
afscheiding, polderbestuur, deurwaarder- en
rentmeesterschap. Met begrippenlijst, voet
noten, verantwoording en index.
Future proof. Nieuw vakmanschap in herbe
stemming (Utrecht: Uitgeverij Matrijs, 2018)
110 pag.; ill., foto's, grafieken.
Jubileumpublicatie van vijf edities Week van
het Lege Gebouw met lessons learned in de
actuele herbestemmingspraktijk. Een comp
acte bundeling van observaties door ver
schillende erfgoed- en bouwprofessionals
over de dynamiek voor, tijdens en na de cri
sis in de vastgoedsector, de impact daarvan
op de omgang met leegstaand erfgoed en
op de positie van betrokken professionals,
de vorming van een interdisciplinair vak en
de wijze waarop onderwijsinstellingen
hierop inspelen.
Walcherse wandelingen. 15 wonderschone
tochten van Arnemuiden tot Zou tela nde
langs de Zeeuwse rivièra (Velp: Uitgeverij
Gegarandeerd Onregelmatig, 2018) 128 pag.;
foto's, krt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog
werd Walcheren door de geallieerden onder
water gezet om het eiland te bevrijden van
de Duitsers, waardoor veel wegen en
voetpaden onzichtbaar werden door
kleiafzetting uit zee. Door de naoorlogse
modernisering van het boerenland verdwe
nen vrijwel alle voetpaden. Met deze gids
maken de enthousiaste wandelaars en
samenstellers, Els van den Kerkhof, Hans
Corbijn en Aagje Feldbrugge, het 'reizen te
voet' op Walcheren weer mogelijk en lopen
zij daarbij zoveel mogelijk 'van de weg af'.
20 sloppen en stegen in een stad van stand.
Een stadswandeling ter viering van 20 jaar
boekhandel de Drvkkery (Middelburg: de
Drvkkery, 2018) 20 pag.; ill., foto's, plattegr.
De inmiddels veertiende (niet genummerde)
uitgave in de reeks stadswandelingen
gemaakt door de stadsgidsen van de Tourist
Info Middelburg. In deze wandeling staan de
sloppen en stegen centraal waarin de
armste Middelburgers tussen de zeven
tiende en negentiende eeuw woonden, want
Middelburg was in de negentiende eeuw een
van de smerigste en ongezondste steden
van het land. De wandeling voert onder
meer langs de achterzijde van de
Bellinkstraat, Sint Jorisgang, de achterzijde
van de Spanjaardstraat, Begijnhof,
Brouwerijsteeg en Sint Antheunisstraat.
Zeeland. Tijdschrift van het Koninklijk
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
27/3 (2018). In dit nummer zijn drie
artikelen opgenomen. Bart de Graaff schrijft
over de van oorsprong Zeeuwse families in
'Zeeuwen in Zuid-Afrika'. In 1946 bezocht de
regeringsleider Jan Smuts Middelburg, zijn
voorouders blijken achteraf echter niet uit
Zeeland afkomstig te zijn. Frank van
Doeselaar heeft het 'In de kieren van het
narratief' over onze omgang met het
verleden, als onderdeel van een werk over
de cinematografische representatie van het
Zeeuwse landschap in de Nederlandse lite
ratuur, een werk dat in wording is en voort
borduurt op het proefschrift Bewegend
lezen. Voorstel tot een cinematografische
leeshouding. Lisa Bosma schrijft over
'Het Militair Gezag en het herstel van de
Nederlandse bestuurlijke autoriteit in
Zeeuws-Vlaanderen na de Tweede
Wereldoorlog'. Dat verliep niet altijd
probleemloos. In ''t Is vol van schatten hier'
worden de onderkaken van een hedendaagse
eland vergeleken met die van exemplaren
uit de collectie van het KZGW. Verder aan
dacht voor 'Samuel de Wind en de Vader-
landsche Sociëteit' met vijf boekbesprekingen.
Nehalennia. Archeologie, cultuurhistorie,
streektaal en volkscultuur van Zeeland en
Goeree-Overflakkee 201 (najaar 2018).
Nathalie de Visser schrijft in 'Topvondsten
in geroerde grond' over de archeologische
hotspot Aardenburg. J.H. Midavaine wijdde
een artikel aan 'De Admiraliteit en het arse
naal in Veere' en de oorsprong van 's lands
arsenaal, dat in 1885 werd afgebroken. Jaco
Simons, die al meer artikelen over forten en
plaatsen met Zeeuwse namen schreef, wijdt
ditmaal een artikel aan het eiland en het
fort Goeree voor de Afrikaanse kust van
Senegal en Ghana. In 'Zeeuwse familie
namen' bespreekt Veronique De Tier de
namen De Jonge en Dekker. Verder de vaste
rubrieken en de traditionele vragenlijst.
In Wij van Zeeland, tijdschrift van de
Nederlandse Genealogische Vereniging
(juli 2018) beschrijft J. Midavaine hoe de
familie Franke 300 jaar leefde en werkte op
het Thoolse platteland. Van W. van Meegen
vernemen we hoe de hoeve Naaldwijk in
Wolphaartsdijk in eigendom van de familie
Overbeeke is gekomen en A. Prins brengt
verslag uit van een niet al te sympathiek
jonge erfgenaam en de manier waarop
deze met zijn erfenis omging. Vanuit de
regio West-Zeeuws-Vlaanderen vervolgt
S. Hoornick zijn 'Parenteel van Francois
Carel'.
Zeeuws Erfgoed 29 december 2018 04
