SCEZ en SLZ om tafel
met boerderijeigenaren
In Zeeland hebben het afgelopen half jaar vijftien boerderijeigenaren bezoek gekregen van
'ervenconsulenten' van de SCEZ en Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ). Aan de keukentafel
passeerden zowel plannen voor, als ervaringen met beheer, onderhoud en doorontwikkeling van hun
boerenerf de revue. Dat bij en tussen de betrokken overheden en (advies)instanties nog het een en
ander valt te verbeteren over denken in kansen en mogelijkheden, werd de ervenconsulenten al snel
duidelijk.
Carlos de Dobbelaere heeft nog geen passende en rendabele herbestemming voor de halfopen hangar en de overige bedrijfsgebouwen
van zijn wederopbouwboerderij.
Cultuurlandschap in verandering
Verandering hoort bij ons cultuurlandschap en is van alle
tijden. Op één punt is er echter een belangrijk verschil met
de eeuwen die voor ons liggen: ons landschap verandert in
een steeds sneller tempo. Dit heeft niet alleen te maken
met de toenemende druk op (landbouw)gronden vanuit
andere sectoren dan de agrarische, maar ook met
ingrijpende veranderingen binnen de agrarische sector.
De wisselwerking tussen enerzijds schaalvergroting en
anderzijds een toenemend aantal bedrijfsbeëindigingen
zorgt voor een groot overschot aan vrijkomende agrarische
bebouwing. Woon- en bedrijfsgebouwen waar we iets mee
moeten: sloop, hergebruik of herbestemming. Een keuze die
niet altijd gemakkelijk te maken is en door de omvangrijke
schaal grote en onomkeerbare gevolgen kan hebben voor
ons cultuurlandschap.
Oudbouw versus nieuwbouw
Het merendeel van de vrijkomende agrarische bebouwing
bestaat uit schuren en stallen uit de naoorlogse periode.
Agrarische bedrijfsgebouwen die overigens niet altijd
gesloopt hoeven te worden om de kwaliteit van de
leef=omgeving te verbeteren. Slechts een klein, maar
niet onbelangrijk deel van de vrijkomende agrarische
bebouwing kan worden aangemerkt als cultuurhistorisch
waardevol. Cultuurhistorisch waardevol als object, als
onderdeel van een ensemble én als onderdeel van een
(aantrekkelijk) cultuurlandschap. Maar, hoe deze, vaak
verouderde en praktisch moeilijk bruikbare erfbebouwing
financieel rendabel te maken? Daar zit hem nou net
de kneep. Want waarom zou je als eigenaar veel geld en
energie stoppen in de restauratie ervan, terwijl nieuwbouw
een snellere en goedkopere optie is? Tijd om de boer op
de gaan en aan te schuiven aan de keukentafel.
Sloopdreiging bij asbestsanering
Op een zomermiddag in juni brengen adviseurs Marinus
van Dintel (SCEZ) en Theo Aernoudts (SLZ) in West-
Zeeuws-Vlaanderen een bezoek aan biologisch kippenboer
Carlos. Carlos heeft twee aan elkaar grenzende boerderijen
in eigendom. Het erf waarop hij woont heeft hij indertijd
van zijn ouders overgenomen. De aanwezige bebouwing op
Zeeuws Erfgoed 1 4 december 2018 04
