50 jaar Zeelandbrug
Symbool van de provincie nu rijksmonument
Een monumentale brug in een land van overkanten, zo kan de Zeelandbrug wel genoemd worden.
Dit is zeker van toepassing sinds cultuurminister Jet Bussemaker de brug op 15 december 2015
officieel heeft aangewezen als rijksmonument. Een mooi verjaardagscadeau voor hét symbool
van Zeeland, dat tevens ooit de langste brug van Europa was.
Luchtfoto van de Zeelandbrug, hét symbool van Zeeland (foto Photographies vooor DNA Beeldbank op www.laatzeelandzien.nl).
De Zeelandbrug stond al enige tijd op een selectielijst
van 89 potentiële nieuwe rijksmonumenten: waardevolle
en kenmerkende bouwwerken en locaties uit de weder
opbouwperiode 1959-1965 die op korte termijn voor een
rijksmonumentale status in aanmerking zouden komen.
Deze selectielijst werd op 18 maart 2013 openbaar, toen
minister Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en
Wetenschap de lijst voor advies overhandigde aan de
Raad voor Cultuur. Na instemming van de Raad zette
de minister vervolgens de aanwijzingsprocedure in de
herfst van 2013 in gang. En op 15 december was het zover:
de jarige Zeelandbrug kreeg tijdens een feestelijke
bijeenkomst in de Nieuwe Kerk in Zierikzee de rijks
monumentale status officieel toebedeeld.
Bijzonder en zichtbepalend
De Zeelandbrug, die - zoals nogal eens wordt verondersteld
- geen deel uitmaakt van de Deltawerken, wordt vanuit de
overheid als bijzonder gekenmerkt vanwege de innovatieve
vorm van de overspanning en de bijzondere bouwtechniek:
52 zich herhalende gebogen brugelementen van elk 95
meter, rustend op pijlers die met behulp van drie holle
betonnen palen in de zeebodem zijn verankerd. Om de
doorgang van de scheepvaart niet te belemmeren, is
tevens een 40 meter lang beweegbaar gedeelte in de brug
opgenomen. De Zeelandbrug is volgens de Rijksdienst voor
het Cultureel Erfgoed een uitzonderlijk voorbeeld van
prefabricage, aangezien zowel de fundering, de pijlers als
het brugdek uit geprefabriceerde elementen bestaat.
Tevens is ze vanwege haar hoge ligging en getoogde
bouwvorm zichtbepalend op de Oosterschelde. Bij de
oplevering was de Zeelandbrug met 5.022 meter de
langste brug van Europa.
Provinciaal initiatief
Begin 1963 werd een begin gemaakt met de bouw van
de Zeelandbrug, die tot april 1967 Oosterscheldebrug zou
heten. Deze eerste verbinding over open zeewater moest
Zeeuws Erfgoed 9 maart 2016 01