Joop van den Bremen Edy van Driel Jan Lauret Peter Quaak
Initiatieven als deze zijn volgens een aantal deelnemers
belangrijk als podium voor (beginnende) muzikanten om
hun kunsten tentoon te spreiden. Daarnaast vinden ze het
ook belangrijk om (in deze tijd van snel vermaak) culturele
activiteiten te blijven ontplooien. Het is een mooi
evenement waarin je een belangrijk onderdeel van
de Zeeuwse cultuur - namelijk de taal - belicht, zegt
Edy van Driel. Jan Lauret vindt een initiatief als dit ook
belangrijk, omdat je bij Zing Zeeuws kunt laten horen
dat dialect niet per se gebonden is aan nostalgie, maar
dat het ook gebruikt kan worden om eigentijdse items
aan bod te laten komen. Streektaal wordt immers vaak
geassocieerd met nostalgisch erfgoed. Dat dat niet zo
hoeft te zijn, hebben enkele jeugdige groepjes - denk aan
Fück, Dingeman de Visser en Jilles - wel bewezen met
Zing Zeeuws.
Dat dergelijke initiatieven ter bevordering van streektaal
gestimuleerd moeten worden, lijkt logisch. De huidige
dialecten verdwijnen langzaam. Het Zeeuws van de
jongeren is uiteraard niet meer het Zeeuws van hun
grootouders, zegt Peter Quaak. Jan Lauret vindt dat we
toch moeten inzetten op meer initiatieven rond streektaal,
en dat niet alleen in de kleine kring van streektaallief
hebbers, maar juist daarbuiten, via radio, tv en sociale
media. Ook Edy van Driel benadrukt dit. Zing Zeeuws is
volgens hem een van de vele evenementen, dat laat zien
dat er in Zeeland zoiets bestaat als eigen streektalen.
Onderwijs op scholen, aandacht voor Zeeuwstalige muziek
in de media (Omroep Zeeland) en culturele activiteiten
dragen hieraan bij. Volgens hem is het daarbij belangrijk
dat dit niet gebeurt onder het mom van promotie van de
streektaal, maar gewoon als onderdeel van het culturele
aanbod. Op die manier wordt veel meer de indruk gewekt
dat het gewoon een onderdeel is van het huidige leven, in
plaats van iets nostalgisch. Dat lijkt juist de grondslag voor
de overlevingskans van een streektaal, namelijk dat het
als iets normaals, eigentijds en wellicht hip ervaren wordt.
Culturele educatie, bewustwording en meer gebruik van
Zeeuws in de populaire (jongeren)cultuur zouden hier
wellicht toe kunnen bijdragen.
Edy van Driel wijst er verder op dat in veel carnaval-
vierende gemeenschappen in Zeeuws-Vlaanderen en
Zuid-Beveland streektaal enorm in zwang is in allerlei
uitingen die met carnaval te maken hebben (muziek,
cabaret, krantjes, en nog veel meer). In die regio's is
carnaval nog steeds een onderdeel van de populaire
cultuur, waarin streektaal een belangrijke rol speelt.
Of het ook zo is dat die streektaal enkel tijdens de
carnavalsperiode gesproken wordt, weet hij niet, maar
doordat ze als voertaal gebruikt wordt van evenementen
gedurende enkele maanden (tussen de 11de van de 11de en
Aswoensdag), speelt ze nog steeds een belangrijke rol
in die gemeenschappen. Ook jongeren komen er op die
manier gemakkelijk mee in contact.
Het feit dat bijOmroep Zeeland Zeeuwstalige muziek
enkel wordt gedraaid tijdens een uurtje op zaterdag en
een uurtje op zondag geeft volgens Edy van Driel aan wat
de status van streektaal is in de ogen van de programma
makers: een curiositeit. Zeeuwstalige muziek maakt geen
onderdeel uit van het reguliere muziekaanbod en heeft zo
zijn status als onderdeel van de gangbare cultuur verloren
bijOmroep Zeeland. Een beetje cynisch zou je kunnen
zeggen dat de omroep de streektaal(muziek) al in het
museum heeft gezet en het nu nog even wachten is op
het definitieve uitsterven ervan... Maar tegelijk wijst hij
erop dat er bijvoorbeeld wel veel aandacht is geweest
voor het afscheid van zijn band en dat dat toch ook iets
zegt over de status van Zeeuwstalige muziek. Het heeft
nog steeds een hoge nieuwswaarde...
Ook de Zeeuwse Coverwedstrijd is een belangrijk
evenement, dat naast Zing Zeeuws wellicht kan bijdragen
aan de continuïteit van de Zeeuwstalige muziek, zegt
Edy van Driel. Als meer bandjes met (jongere) muzikanten
hieraan gaan deelnemen en gaan zingen over
hedendaagse, alledaagse of algemene onderwerpen,
kan wellicht als spin off een soort 'Nieuwe Zeeuwse Holve'
(nieuwe Zeeuwse golf) ontstaan... Nu is al duidelijk dat de
tekstuele bijdragen aan de Zeeuwse Coverwedstrijd meer
en meer hun nostalgische karakter verliezen en steeds
meer algemene of eigentijdse onderwerpen behandelen.
En - zo eindigt Edy van Driel - nog een lichtpuntje:
Broeder Dieleman - ooit ook deelnemer aan Zing Zeeuws
en vorige keer presentator en medeorganisator, treedt
als pleitbezorger van zijn eigen dialect op door heel
Nederland. Blijkbaar is er toch markt voor goede
streektaalmuziek, zelfs buiten Zeeland!
Zing Zeeuws 2014 werd georganiseerd door de SCEZ in samenwerking
met Stichting De Zeeuwse Taele. De jury bestond uit Ries de Vuyst
(winnaar Zing Zeeuws 2010 en 2012), Joop van den Bremen (initiatief
nemer), Elsa van Hermon (Omroep Zeeland), Jaap Murre (De Zeeuwse
Taele) en Wim Scholten (SCEZ). De presentatie was in handen van
Bert van Leerdam (BvLmedia). Het evenement werd financieel
ondersteund door Sichting Renesse en het DELTA Zeeland Fonds.
Zeeuws Erfgoed 19 december 2014 04
